Uit recente cijfers van de Universiteit van Curaçao (UoC) blijkt dat 74 procent van de afgestudeerden vrouw is, een trend die de afgelopen jaren consistent is gebleven. Met 182 vrouwen en slechts 58 mannen die hun diploma behaalden in 2024, rijst de vraag: waarom kiezen mannen in veel mindere mate voor hoger onderwijs? Dit genderverschil heeft zowel culturele als sociale oorzaken.
Cultuur en opvoeding
Volgens Nicole Trinidad, PR- en communicatiespecialist bij de UoC, is de genderkloof diep geworteld in de manier waarop jongens en meisjes op Curaçao worden opgevoed. “Er is een sterk cultureel verwachtingspatroon waarbij jongens meer gericht worden op snel economisch actief worden, terwijl meisjes aangemoedigd worden om door te studeren en onafhankelijk te zijn”, aldus Trinidad.
Veel jongens verlaten al vroeg het schoolsysteem om te gaan werken, vaak in laaggeschoolde banen. Studeren voor hen minder als prioriteit wordt gezien.
De ‘boy problem’
Trinidad verwijst naar een studie getiteld ‘The Boy Problem’, uitgevoerd in samenwerking met UNESCO en het Ministerie van Onderwijs van Curaçao. Deze studie onderzocht waarom jongens, niet alleen op Curaçao maar ook op andere voormalige Nederlandse Antillen, achterblijven in het onderwijs.
Uit dit onderzoek bleek dat er in gezinnen op Curaçao vaak van jongens verwacht wordt dat zij economisch bijdragen, wat leidt tot een vroegtijdige uitstroom uit het onderwijs. “Er wordt van hen verwacht dat ze werken en financieel bijdragen, wat vaak ten koste gaat van eventuele academische prestaties,” stelt Trinidad.
Ook verwijst Trinidad naar een andere studie van het boek ‘The Marginalization of The Black Male’ en wijst erop dat het probleem niet alleen op Curaçao voorkomt maar ook op internationaal gebied zoals in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en in Nederland.
Sociale druk en afwezigheid van mannelijke rolmodellen
Een ander belangrijk aspect dat bijdraagt aan de ongelijke cijfers is het gebrek aan mannelijke rolmodellen, zowel thuis als op school. “De meeste leraren in het basisonderwijs zijn vrouwen. Jongens missen hierdoor een mannelijke leerkracht, wat het beeld versterkt dat onderwijs iets is voor meisjes”, zegt Trinidad.
Dit verkeerde beeld wordt versterkt door ‘peer pressure’ in de tienerjaren, waardoor jongens de neiging hebben zich te distantiëren van het academische succes van hun vrouwelijke klasgenoten.
Speciale aandacht voor jongens in het onderwijs
Een ander zorgwekkend punt is dat drie keer zoveel jongens als meisjes in het speciaal onderwijs terechtkomen op Curaçao. Volgens Trinidad speelt de sociale klasse hierin een rol: “Jongens uit kwetsbare gezinnen krijgen vaak niet de juiste begeleiding of kansen om zich academisch te ontwikkelen.”
Het speciaal onderwijs wordt vaak als oplossing gezien voor gedragsproblemen, maar de vraag blijft of dit altijd nodig is. Hier is meer onderzoek naar nodig, iets dat Trinidad benadrukt in het gesprek.
Wat doet de Universiteit van Curaçao eraan?
De UoC is zich bewust van de noodzaak om meer mannen te stimuleren om te studeren. In samenwerking met andere universiteiten in Nederland en Vlaanderen onderzoekt de UoC nieuwe onderwijsvormen, zoals het introduceren van Associate Degree-opleidingen.
Dit biedt laagdrempelige toegang tot het volgen van hoger onderwijs, wat de overstap voor veel jongens mogelijk vergemakkelijkt. Ook wordt er gesproken over het geven van faciliteiten aan mannelijke studenten die kiezen voor de lerarenopleiding, om zo meer mannelijke leerkrachten in het onderwijs te introduceren.