Foto: Marit Severijnse

Bonaire is het jarenlange wachten op Den Haag zat. Vrijdag is er opnieuw een grote demonstratie gehouden tegen armoede en ongelijkheid. Inwoners delen heftige verhalen over hun eigen situatie en van mensen die zij kennen.

Bijna veertig procent van de inwoners van deze bijzondere gemeente zit in armoede, omdat ze lang niet dezelfde rechten hebben als inwoners van Europees-Nederland. Het minimumloon en de uitkeringen zijn bijvoorbeeld fors lager. Dat terwijl voedselprijzen, water en elektriciteit juist veel duurder zijn op de eilanden.


Video: Marit Severijnse

De Bonairianen wachten sinds 2010, toen het eiland een bijzondere gemeente werd van Nederland, op gelijkwaardigheid. Demonstraties komen niet vaak voor op het eiland. “Zou het nu eindelijk doordringen in Den haag dat we niet langer kunnen wachten in Caribisch Nederland?”, reageert consumentenbond Unkobon.

Over de bittere armoede en de ongelijkwaardigheid op Bonaire zijn er in de afgelopen jaren verschillende rapporten gemaakt. Het sociaal minimum (het bedrag dat je minimaal nodig hebt om te kunnen leven) is nog steeds niet vastgesteld. Veel andere sociale voorzieningen gelden ook niet voor de Caribische gemeenten.

Geen ww-uitkering
Uitkeringen zijn niet alleen fors lager, soms bestaan ze zelfs helemaal niet voor de Caribische gemeenten. Wie werkloos raakt, krijgt bijvoorbeeld geen ww-uitkering. Maar wie in Europees-Nederland zonder werk komt te zitten, kan wel de ww-uitkering meenemen naar Bonaire.

“Na een operatie kon ik niet meer werken”, vertelt Felipe Winklaar. “Ik weet eerlijk gezegd niet hoe het verder moet. Ik heb ook geen ouders om op terug te vallen.”

Kinderopvang
Ook is er veel minder subsidie beschikbaar dan in Europees-Nederland. “We wachten al 13 jaar. Ons lokaal bestuur schreeuwt hard, maar er wordt niet geluisterd in Den Haag”, zegt mevrouw Pedro.

Ze is eigenaar van een kinderopvang. “In Nederland krijgen ze 1.100 euro subsidie, hier maar 400 per kind. Ze stellen ons wel allemaal kwaliteitseisen: een kindplanner, gezonde maaltijden.. Maar dat gaat zo niet.”

Zwangerschapsverlof
Ook ouders hebben in de drie bijzondere gemeenten minder rechten. Moeders die op Bonaire zelfstandig ondernemer zijn, hebben geen recht op betaald zwangerschapsverlof. Wie net vader is geworden, krijgt vaak maar twee dagen vrij van werk omdat ook dat niet wettelijk geregeld is.

‘Steeds meer mensen willen demonstreren’
Angelo Vrolijk van Vakbondskoepel USIBO ziet dat de opkomst bij deze demonstratie groter is dan de vorige keer. Bonairianen zijn trots en bescheiden, maar ze willen nu steeds meer de straat op, merkt hij. “De vrees is minder geworden.”

“Wat meehelpt is nu bijvoorbeeld ook de andere zaken van de consumentenbond Unkobon en Greenpeace tegen Nederland. Je ziet ook dat er mensen met verschillende culturen zijn, want uiteindelijk is dit voor ons allemaal en moeten we met een stem praten.”

Docent Linda verruilde Nederland voor Bonaire. Ze is geschrokken van wat ze van de armoede meekrijgt. “Ik werk zelf op een middelbare school waar elke ochtend brood met pindakaas wordt uitgedeeld, omdat er kinderen zijn die zonder ontbijt naar school gaan. Goed dat onze school dat doet, maar dat zou toch eigenlijk niet meer mogen in 2023.”

“Ik zag op Facebook de oproep voorbij komen in het Nederlands, Papiaments, Spaans en in het Engels. Toen dacht ik: dit is een goede manier om bij elkaar te komen en te laten zien dat er nog steeds heel veel verschil is.”

De Wekelijkse Update

Blijf voortaan op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen op de Wekelijkse Update via deze link.