Foto: Sam Jones Productions

AMSTERDAM – Minder dan de helft van de Nederlanders met een Caribische achtergrond zouden zich hebben gevaccineerd, zegt GGD-arts Marvin Eyra. “Ook al zitten we intussen in de staart van de pandemie en zijn de corona-maatregelen versoepeld, is het nog steeds belangrijk om die booster prik te nemen.”

Tekst gaat verder onder de video


Reportage door Sam Jones

Harde data heeft de GGD niet over deze groep, maar uit onderzoek dat de dienst heeft gedaan vorige zomer blijkt dat nog niet eens de helft van hen zich heeft laten vaccineren.

De arts die opgegroeid is op Aruba herkent deze trend. “Het heeft te maken met erkenning en herkenning van deze groep Nederlanders”, zegt Eyra. Hij zit naast zijn reguliere werk als arts ook in het GGD-prikteam. “Met zo’n mobiel prikteam ga je de wijken in waar de vaccinatie graad laag is.” Ze proberen zo de drempel wat lager te maken.

Omdat hij Papiaments spreekt, hoort hij meer verhalen en kan hij Caribische Nederlanders die twijfelen over vaccineren, beter bereiken. De wildste verhalen hoort hij als hij met het prikteam op stap gaat.

“Mensen denken dat het vaccin ze juist ziek maakt, dat het niet veilig zou zijn, dat het niet getest is op buitenlanders. Ze kijken naar filmpjes waarin wetenschappelijke termen worden gebruikt waardoor het lijkt of het verhaal klopt. Maar als medicus prik je er doorheen.”

Het is onzin, maar ze geloven het soms: ‘neem aw’i lamunchi (citroensap) dan hoef je niet te vaccineren’

Verder valt het de arts op dat ‘onze mensen’ toch eerder geloof hechten aan wat ze van bekenden in de omgeving horen: van familie en vrienden. Eyra: “Ze horen dan verhalen als: neem gewoon aw’i lamunchi (limoenwater red.) dan hoef je niet te vaccineren, het is een griepje, gewoon uitzieken, vaccineren is niet nodig. Als je dan van iemand die je vertrouwt filmpjes krijgt via WhatsApp, Facebook en andere sociale media met zulke verhalen, dan ga je dat toch geloven.”

GGD-arts Marvin Eyra. Foto: Sam Jones Productions

“Op de ic’s zag je bij de eerste corona golf vooral mensen met niet-Nederlandse afkomst. Marokkanen, Surinamers maar ook Antillianen.”

Vaak zeggen Caribische Nederlanders dat het ‘bij ons niet voorkomt’, vertelt Eyra. “Het lijkt een ver van m’n bed show maar er zijn veel Caribische Nederlanders op de Ic’s,” weet de arts en daar is een reden voor.

“Veel Arubanen en Antillianen zijn extra kwetsbaar voor covid; hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, overgewicht, het komt vaak voor. De oudere generatie denkt nog steeds ‘dik is beautiful’ of dat veel eten een tekenen van welvaart is. Dat is absoluut niet het geval. Het zijn risico factoren waardoor covid in theorie niet mild zal verlopen.”

‘Een folder of tv-spot in het Papiaments is niet voldoende’

Een specifieke aanpak van mensen met een biculturele achtergrond is noodzakelijk vindt de arts. “Pas later heeft het RIVM folders vertaald naar het Papiaments, het Surinaams en andere talen. Want in eerste instantie is het gewoon gebrek aan basis medische kennis.”

Maar een folder in het Papiaments of campagne of een tv-spot zijn niet voldoende. Belangrijker vindt Eyra nog de persoonlijke aanpak. “Mensen moeten zichzelf herkennen in de arts of hulpverlener. Dan gaan ze vragen stellen en kan je de angst voor vaccinatie wegnemen.”

Eyra gelooft niet mensen verplichten om te vaccineren. “Dat werkt niet bij deze groep. Laat je goed informeren en praat er over. Dat is belangrijkste bij deze groep.”

GGD-Arts Eyra’s boodschap in het Papiaments:
“Mi ta kere como dokter ta importante pa nos informa tur hende bon. Anto cu e informacion correcto nan por dicidi pa tuma e vacuna of no. Nos tarea como dokter ta importante: ta pa informa tur hende cu e informacion necessario pa asina nan mes hasi un decision tocante e vacuna.”

Covid Urgent Team
Een aantal biculturele artsen in Nederland heeft het initiatief genomen om de voorlichting onder mensen van kleur op te pakken. Ze vinden dat er te weinig deskundigen van kleur in de media te zien is als het om corona gaat. Het team laat het er niet bij zitten en trekt de straat op om mensen die nog twijfelen ook een andere waarheid voor te leggen.