ORANJESTAD – ‘Gebrek aan transparantie, schijn van nepotisme en vriendjespolitiek’ om een omstreden gasdeal die Aruba 20 jaar bindt, mogelijk te maken. Dat werd de Arubaanse premier Evelyn Wever-Croes (MEP) verweten in een motie van wantrouwen na minder dan drie maanden regeren. Ze overleefde het.
De afgelopen dagen was het spannend nadat RAIZ boos was op haar coalitiepartner MEP omdat die ineens de gasdeal had getekend zonder dat zij het fijne ervan wist. De fractie eiste een spoeddebat dat maandag begon. Inzet: inzien van het gascontract tussen het Arubaanse water- en stroombedrijf WEB en het Amerikaanse bedrijf Eagle LNG om te weten wat de gevolgen zijn voor het eiland.
Energieminister Glenbert Croes (MEP) beloofde bij de ondertekening vorige week dat als het parlement om het contract zou vragen, hij dat overlegt. Maar in het parlement vertelt de minister ineens dat hij is teruggefloten. Het gaat om een contract van een overheidsbedrijf waar de politiek zich niet in kan mengen, zegt hij.
Bovendien hebben de partijen een geheimhoudingsclausule getekend en vindt de minister dat hij deze civielrechtelijke afspraak niet kan schenden om zich (staatsrechtelijk) te verantwoorden aan het parlement.
De motie van wantrouwen van alle oppositiepartijen was echter niet tegen minister Glenbert Croes, maar tegen de premier. De portefeuille van energiezaken valt formeel nog steeds onder haar. De regering heeft nog altijd de benodigde wet niet bij het parlement ingediend om de overdracht van de portefeuilles goed te keuren. Dit geldt overigens voor alle kabinetsministers.
Premier Evelyn Wever-Croes (m) met links van haar, neef Glenbert Croes en rechts haar zwager WEB-directeur Wever en geheel achteraan neef Juni Croes (blauw overhemd), de broer dus van Glenbert – foto: Sharina Henriquez
In het parlement verweert premier Wever-Croes zich fel tegen de motie en wat ze ‘verbaal geweld’ noemt die vooral tegen haar familie is gericht. Ze vindt dat ze zich wel aan de integriteitsregels gehouden ondanks dat er een groot aantal familieleden in voor de gasdeal beslissende functies zit.
Zo moest de vorige directeur van WEB weg en werd deze vervangen door een zwager van de premier. WEB valt onder een ander overheidsbedrijf Utilities en daar staat sindskort de partner van één van de naaste adviseurs van de premier – Joally Croes – aan het hoofd.
Bij een ander staatsbedrijf RDA dat ook een cruciale rol speelt in de gasdeal, is de voorzitter van Raad van Commissarissen de neef van de premier en de broer van de nieuwe energieminister Glenbert Croes. Over deze belangenverstrengeling stelde Caribisch Netwerk al in september vragen aan de premier. Toen zei ze daar inderdaad een einde aan te maken. Maar nu blijkt de RDA-voorzitter Juni Croes tot 1 januari aan te blijven om ‘lopende zaken’ af te handelen.
De premier vindt de kritiek op de andere familiebanden echter niet terecht omdat de regels van screening van ministers voorschrijven dat deze niet verder gaan dan familiebanden tot en met de derde graad. “Als het parlement dat anders wil, kan het de regels veranderen.”
‘Als het parlement het anders wil, kan het de regels voor familiebanden veranderen’-premier van Aruba
WEB heeft in aanloop naar het gascontract ook het advocatenkantoor CWR van de vader van de premier ingehuurd. De premier zegt dat ze juist had geadviseerd om dat niet te doen, maar dat overheidsbedrijven nu eenmaal zelf kunnen beslissen met wie ze in zee gaan.
Oppositielid Benny Sevinger (overigens zelf verdacht van corruptie) kwam echter met verschillende brieven en rekeningen waaruit blijkt dat de premier en het advocatenkantoor helemaal niet op afstand bleven van de overheidsbedrijven.
“In een brief van 20 december 2018 heeft de minister-president A. A.Ruiz (partner in het advocatenkantoor van haar vader, Croes, Wever en Ruiz, red.) gemachtigd om haar te vertegenwoordigen op de aandeelhoudersvergadering van Utilities (eigenaar van WEB, red.)”, aldus Sevinger (AVP).
De premier reageert door te zeggen dat het maar één keer is gebeurd tegenover de vele keren van toen de AVP in de regering zich mengde in de overheidsbedrijven, er allerlei politieke vriendjes neerzette en financieel uitkleedde. De vergadering ging vervolgens over en weer tussen de politieke rivalen MEP en AVP over bestuurlijk wanbeheer.
Uiteindelijk koos de aanjager van het hele gasdebat – de fractie van RAIZ- om de motie van wantrouwen van de oppositie niet te steunen. Het doel was namelijk niet om het kabinet ten val te brengen, aldus de fractie. Ze kwam met een eigen motie die alleen coalitiefractie MEP steunde en waarin de regering weer wordt verzocht om inzage te geven in het gascontract en andere relevante informatie.
De oppositie van AVP, MAS en Accion21 diende ook nog een motie in waarin ze de regering verzoekt om helemaal af te zien van het gascontract. Maar deze werd net als hun motie van wantrouwen verworpen door de twee coalitiepartijen RAIZ en MEP.
Pers en publiek geen toegang Publiek was niet welkom bij het gasdebat- foto: Sharina Henriquez Op de eerste dag van het gasdebat sloot de parlementsvoorzitter Edgard Vrolijk (MEP) het parlement voor het publiek vanwege veiligheidsredenen. Die ochtend was er een ambtenarenprotest en er waren bedreigingen geuit, zei hij. De deur bleef echter ook voor de pers dicht. Parlementariers spraken de voorzitter hierop aan, maar dat haalde niets uit. Na protest van Caribisch Netwerk, besloot de voorzitter de pers toch toe te laten. Volgens hem waren er richtlijnen van de Arubaanse veiligheidsdienst die hij moest naleven. Welke kon hij niet noemen, noch is duidelijk waarom hij het persverbod ineens weer introk. Overigens bleef de publieke tribune gesloten gedurende het hele gasdebat en zaten er enkel politieagenten. |
