Foto: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – “We moeten deze maatregelen nemen omdat anders het ziekenhuis over enkele dagen op code zwart moet. En dat betekent dat ze zo druk zijn dat ze moeten kiezen wie leeft en wie sterft.”

Dat zegt de Arubaanse (demissionaire) premier bij de aankondiging van nieuwe maatregelen zoals de avondklok vanaf 22 augustus tussen 10 uur ‘s avonds en 5 uur ‘s nachts. Ook de sluitingstijd voor bedrijven wordt vervroegd naar 9 uur ‘s avonds, mensen mogen niet meer bij elkaar op bezoek en er is een 24uurs samenscholingsverbod.

Verder mogen winkels, bioscopen en uitvaartcentra alleen voor de helft zijn gevuld met mensen. Sportwedstrijden zijn verboden, trainen mag nog wel. En in restaurants mogen maximaal vier personen aan 1 tafel terwijl in nachtclubs mensen alleen nog mogen zitten.

‘Irrelevant hoeveel mensen maximaal aan tafel zitten’

Vanuit de Arubaanse horecabranche is al protest tegen de vervroegde sluitingstijd en beperking van het aantal mensen aan tafel. Aruba Food and Beverage Association (AFBA) zegt niet geraadpleegd te zijn door het crisisteam voordat deze tot de maatregelen besloot.

“Maatregelen moeten de oorzaak van het probleem aanpakken en niet gericht zijn tegen de F&B-zaken. Door deze maatregelen lijdt de sector opnieuw fors met alle gevolgen van dien. De vroegere sluitingstijd zet personeel onder druk en zorgt voor een instabiele werksfeer omdat alle klanten in één zitting bediend moeten worden. Hoeveel mensen aan een tafel zitten, is irrelevant voor de besmettingsgraad omdat elke persoon naast of tegenover een ander kan zitten.”

De brancheorganisatie zegt wel de avondklok te steunen: “Dat was al voldoende geweest om de clandestiene feesten te stoppen.”

‘Als het ziekenhuis geen alarm had geslagen, stonden we hier nu niet’

De vierde coronagolf raakt Aruba harder dan de andere eilanden. Begin van deze maand waarschuwde RIVM al dat Aruba (en ook Curaçao) onvoldoende maatregelen nam om de nieuwe stijging te voorkomen. Niet lang erna stelde Curaçao een avondklok in. Maar Aruba vond zulke strenge maatregelen nog niet nodig omdat de situatie in het ziekenhuis nog onder controle was.

Gisteravond sloeg het Horacio Oduber Hospital (HOH) echter alarm, zo vertelt premier Evelyn Wever-Croes. Met 83 coronapatiënten heeft het ziekenhuis het hoogste aantal opgenomen sinds de pandemie. Negen personen liggen op de intensive care en 14 op de ICU in Colombia.

Alcoholmisbruik
Het is niet alleen de zeer besmettelijke Delta-variant die het ziekenhuis in grote problemen brengt. Ook het alcoholmisbruik maakt teveel slachtoffers. De afdeling spoedeisende hulp was vanaf donderdag zo druk, met minstens 100 gevallen waarbij ze bovendien 8 coronapatiënten binnen 2 uur moest opnemen, dat vandaag op zaterdag de regering met spoed de maatregelen afkondigde.

“Als het ziekenhuis geen alarm had geslagen, dan hadden we hier nu niet gestaan. Het hoge aantal gevallen alleen daar schrikken we van, maar dat op zich is niet alarmerend. Alleen nu het hospitaal aan de bel trekt, is het anders”, aldus Wever-Croes. Daarbij roept het ziekenhuis zieke mensen op sneller te komen als ze zware symptomen hebben, zegt de premier.

“Ze komen vaak als ze zo ziek zijn dat ze bijna niet meer te redden zijn of de complicaties al te erg zijn.”

Het tekort aan ziekenhuispersoneel blijft een groot probleem, zegt het crisisteam. Vorig weekend kwam er tijdelijk verplegend personeel uit het buitenland nadat Aruba een hulpverzoek deed aan Nederland. Maar dat is nog altijd niet voldoende zegt de premier. Voorlopig kan Aruba wel patiënten naar Colombia blijven sturen. Maar ondertussen lijden ook niet-coronapatiënten doordat het ziekenhuis de electieve zorg (niet-spoedeisende zorg) heeft gestopt.

Veel doden in augustus
Het dodental is deze maand hoog, de afgelopen week elke dag bijna wel een of twee. Totaal stierven er tijdens de pandemie 126 mensen aan corona, volgens de laatste cijfers van de overheid vandaag.

Bij all gevallen blijkt uit testen dat het gaat om de Delta-variant, aldus Directie Volksgezondheid. De R-factor (het reproductietal dat aangeeft hoe snel het virus zich verspreidt) is onder de 1 (0,83). Dus het aantal besmettingen is relatief wel licht aan het dalen.

Het crisisteam blijft erbij dat de nieuwe uitbraak komt door het gedrag van bewoners. En niet van de vele duizenden voornamelijk Amerikaanse toeristen die de afgelopen maanden vakantie kwamen vieren op het eiland. Op de vraag of ze achteraf gezien de maatregelen te snel hebben afgezwakt na de vaccinatierondes -gevaccineerde toeristen uit niet-risicolanden mogen bijvoorbeeld zonder testen het land in-, antwoordt Sharline Koolman, hoofd van de dienst besmettelijke ziekten dat de belangrijkste maatregelen nooit zijn ingetrokken: mondkapje dragen bij onvoldoende afstand, de afstandsregel van 1,5 meter en handen wassen.