Foto: De rechtbank op Bonaire

KRALENDIJK- Op Bonaire hebben slachtoffers of nabestaanden geen onbeperkt spreekrecht. Maar hierin lijkt verandering te komen.

Volgens het Openbaar Ministerie is namelijk het nieuwe Wetboek van Strafvordering in de Staten goedgekeurd. Hierin is het spreekrecht geregeld. Voor Martha* komt deze wetswijzing geen moment te vroeg. Haar ex-partner heeft geprobeerd haar te vermoorden en is hiervoor veroordeeld. Hij is hiertegen in hoger beroep gegaan.

“Ik wist niet van tevoren dat ik moest getuigen. Het voelde alsof ik terecht stond”, vertelt Martha. De uitspraak van het hoger beroep kent ze niet. “Ik ben niet gebeld door het openbaar ministerie of slachtofferhulp. Ik ben bang dat hij vrij komt terwijl ik niks weet”, zegt ze.

Herstel voor slachtoffer
De uitbreiding van het spreekrecht is naar Nederlands voorbeeld. Het belangrijkste doel is om het spreekrecht te laten bijdragen aan het begin van herstel van de emotionele schade, die bij het slachtoffer of de nabestaanden is aangericht.

Slachtoffers kunnen en mogen volgens het spreekrecht over alles praten, niet alleen over de gevolgen van het strafbare feit. Dit kan het slachtoffer of de nabestaanden helpen de gevolgen van het misdrijf geheel of gedeeltelijk te verwerken.

Volgens het Openbaar Ministerie zijn ze bezig met het wetgevingstraject, maar een wetsvoorstel is nog niet klaar. “We hebben net verdiepingssessies gehad over de impact, zowel in wetswijziging als in werklast”, zegt Gouverneur.

Degenen die aan de verdiepingssessies deelnemen zijn Ministerie van Justitie en Verkeer, Slachtofferhulp, het Gemeenschappelijk Hof van Justitie, Reclassering, Politie, Advocatuur en het Openbaar Ministerie. Het is de bedoeling dat dit wetboek in alle vier de landen van het Koninkrijk gelijktijdig in werking zal treden. Wanneer dat zal zijn, is nog niet bekend.

Slachtofferzorg
Op dit moment worden slachtoffers van geweldsdelicten veelal opgevangen door het Bureau Slachtofferhulp. Zij vinden ook dat er uitbreiding van het spreekrecht moet komen. Vaak hebben slachtoffers behoeften om meer inspraak tijdens het onderzoek. “Deze gevallen verwijzen we altijd door naar het Openbaar Ministerie”, zegt Sheloutska Martinus van Bureau Slachtofferhulp.

De advocatuur kijkt wel kritisch tegen deze wetswijziging aan. “Ik sta er positief tegenover maar er wordt wel met twee maten gemeten“, zegt advocaat mr. Anthony Nicolaas. Hij zegt dat op dit moment het Openbaar Ministerie beslist om iemand te vervolgen ongeacht of het slachtoffer dit wel of niet wenst. Dit zie je vooral in gevallen van huiselijk geweld waarbij het slachtoffer geen aangifte doet of deze intrekt. “De stem van het slachtoffer moet in alle gevallen even zwaar wegen”, aldus Nicolaas.

Geen duidelijkheid
Vooralsnog is de vraag of het spreekrecht in het nieuwe wetboek van strafvordering net zo uitgebreid is als in Nederland. Daar is het stapsgewijs ingevoerd dus het is afwachten hoe men dit op Bonaire zal aanpakken. Het kan overigens jaren duren voor dat een wetgevingstraject is afgerond.

*Echte naam van het slachtoffer is bij de redactie bekend.