ORANJESTAD – “Inburgeren op Aruba is behoorlijk absurd. Je moet voldoen aan regels die niet eens van hier zijn, maar van Nederland. En als je het hebt over de Arubaanse cultuur; met kerst eten ze hier traditioneel ayaca. Dat gerecht komt uit Venezuela.”
Tekst gaat verder onder de video
Door Sharina Henriquez
Nelson González is een kunstenaar, geboren in Venezuela en inmiddels 17 jaar op Aruba. Hij is getrouwd met een Arubaanse en heeft vier kinderen. “Haar familie was heel blij dat ik van buiten kwam. Want op het eiland is bijna iedereen aan elkaar verwant.”
Door die omarming van zijn Arubaanse familie maar tegelijkertijd zijn (vaak negatieve) ervaringen als Venezolaan op het eiland die samenhangen met de situatie in zijn geboorteland, bedacht González een nieuwe kunstmethode: inburgering als kunst en kunst als inburgering.
Mét succes, want na jaren ploeteren om op het eiland fondsen te krijgen voor zijn werk, kreeg hij die wel van Nederland. Hij heeft hierdoor werk geëxposeerd in onder meer Cuba, Santo Domingo, Nederland en zelfs Zuid-Korea. “Ik vertegenwoordig Aruba dus in het buitenland, maar zonder hun bijdrage want die krijg ik uit Nederland. Maar voor de Arubaanse immigratiemedewerker laatst ben ik wel weer een Venezolaan.”
Expositie in Zuid-Korea van het project ‘Between Two Waters’
Toenemende discriminatie
De kunstenaar verwijst naar zijn meest recente ervaring met wat hij opnieuw ziet als bewijs van toenemende discriminatie op het eiland tegen Venezolanen. “Ik zou voor zaken naar Miami vliegen. Amerika laat mij toe want ik heb een zakenvisum. Bovendien heeft Amerika net als meer dan 60 landen in de wereld een afspraak dat Venezolanen ook met verlopen paspoorten binnen mogen.”
Venezuela heeft immers twee regeringen en voor Venezolanen in het buitenland is het door de situatie heel moeilijk om hun paspoort verlengd te krijgen. González: “Ik was op de luchthaven al door de Amerikaanse immigratie (Aruba heeft een pre-clearancesysteem voor Amerika), en had een stempel in mijn paspoort van de Arubaanse immigratie. Maar toen weigerde de Arubaanse immigratiemedewerker mij alsnog te laten vertrekken.”
‘Venezolanen zijn de laagste laag op Aruba’
Hij is al weken bezig om bij de Arubaanse overheid opheldering te krijgen. Justitieminister Andin Bikker laat weten dat als Venezolanen een geldige verblijfsvergunning hebben, hun identiteit bekend is, en toegelaten worden bij het land van bestemming, zij ook met een verlopen paspoort bij terugkomst weer toegelaten worden op Aruba. Of dit nu bij González fout is gegaan, daar wordt door justitie echter alleen vage antwoorden op gegeven.
“Venezolanen zijn nu de laagste laag in de Arubaanse samenleving. We zijn goed voor sex, goedkoop werk dat niemand wil doen, werk dat vervolgens niet wordt uitbetaald. Ik zeg dit niet als xenofoob; mijn kinderen zijn half Arubaans en door mijn Arubaanse familie heb ik mij ook als kunstenaar verder kunnen ontwikkelen. Maar het is jammer dat de waarde van Venezolanen als mens en individu wordt bepaald door de politieke en economische situatie.”
González heeft wel hoop: “Ik weet zeker dat als het in Venezuela weer goed gaat zoals het 35 jaar geleden was, die waardering er weer gaat komen.”
