PHILIPSBURG – De afgelopen tien jaar is een ‘overwinning geweest voor Sint-Maarten’, vindt minister-president Silveria Jacobs. Sint-Maarten is het enige eiland dat een (virtuele) viering voor 10-10-’10 heeft georganiseerd met prominenten en vele artiesten.
Jacobs benadrukt dat velen op het eiland de autonomie als vanzelfsprekend nemen, maar dat er wel degelijk een strijd is geweest. Die bovendien anders was dan voor Curaçao. “Daar was al een overheidsinfrastructuur omdat de Antilliaanse regering er zetelde (sinds 1954). Maar op Sint-Maarten was er niets, we moesten alles vanaf nul opbouwen.”
Niet iedereen ziet na tien jaar echter vooruitgang. Dat komt omdat in het Koninkrijk ook na 10-10-10 de ongelijkheid tussen de landen is blijven bestaan. Zo blijkt tijdens een webinar van de Universiteit van Sint-Maarten over hoe het met de mensenrechten voorstaat in het Caribische deel van het Koninkrijk.
Volgens Lisenne Delgado, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht trekken de eilanden aan het korte eind als het gaat om bescherming van de mensenrechten. “Omdat de grondwet van Sint-Maarten ondergeschikt is aan het Koninkrijksstatuut, blijft Nederland bepalen wat wél of niet wordt beschouwd als mensenrechten op Sint-Maarten.”
Ook de meningen op straat of 10-10-’10 voor Sint-Maarten wel een goede stap was, blijven verdeeld:
Tekst gaat verder onder de video
Door Tim van Dijk
Delgado vervolgt: “Als de rechten van een Sint-Maartenaar door het Koninkrijk worden geschonden, kan dit alleen aangevochten worden bij een internationaal tribunaal. Denk aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens of de Verenigde Naties. Het Koninkrijk heeft namelijk geen rechtspersoonlijkheid om voor het hof te mogen verschijnen.”
Dat betekent volgens de onderzoeker dat vooruitgang alleen mogelijk is als landen als Sint-Maarten dezelfde rechtspositie krijgen binnen het Nederlandse stelsel.
‘Het Koninkrijk is zelf een bron van onderdrukking’-Ryçond Santos do Nascimento, docent staatsrecht
Ryçond Santos do Nascimento, docent staatsrecht aan de Universiteit van Curaçao gelooft dat het rechtssysteem in het Koninkrijk niet voor gelijke kansen zorgt. “Het Koninkrijk zal onderdrukkende huishoudens, werkplekken en instanties blijven voortbrengen, omdat het zelf een bron is van onderdrukking.”
webinar over mensenrechten na 10-10-’10
Kinderverwaarlozing en intimidatie op de werkplek binnen Caribische gemeenschappen zijn voor Santos do Nascimento dan ook ‘symptomen van gemeenschappen die de mensenrechten niet omarmen’.
Onder armoedegrens
Mensenrechtenactivist Raymund Jessurun haalt een arbeidsonderzoek uit 2018 aan als voorbeeld van de ongelijkheid. Driekwart van de huishoudens in Sint-Maarten leeft onder de armoedegrens volgens dat onderzoek, en tienduizend mensen zitten zonder baan.
“Stel je eens voor wat de uitkomst is, als we dit onderzoek nu over zouden doen tijdens de coronacrisis. We zitten dan op het dubbele. Dat is gewoon een schending van artikel 43.1 van het Statuut, dat de mensenrechten van elke burger in het Koninkrijk moet garanderen. Het Koninkrijk heeft de kwaliteit van leven dus voor of na 10-10 niet gegarandeerd.”
Succes met kinderrechten
Jonneke Naber, beleidsmedewerker bij het College voor de Rechten van de Mens, spreekt wel over vooruitgang voor de kinderrechten. Ze is vooral positief over het ‘succes’ van de bewustwordingscampagne over de Unicef-kinderrechten op alle eilanden.
“Ik denk dat we vooruitgang hebben geboekt door langs scholen te gaan en te werken aan de veiligheid van kinderen. Er moet nog veel gebeuren. Maar er is zeker verbetering.”
‘Waar willen we zijn over 10, 20, 30 jaar’- premier Silveria Jacobs
Premier Jacobs vindt dat het nu een goed moment is voor Sint-Maarten ‘om te reflecteren, om te kijken naar waar we nu zijn en om plannen te maken voor waar we willen zijn in de komende tien, twintig en dertig jaar’.
