Kinderopvang op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius toch niet gratis?

Foto: OLS Saba

DEN HAAG – Wordt kinderopvang op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius gratis of niet? Het bestuur op Bonaire maakt zich zorgen dat het Nederlandse kabinet ook ouders met weinig inkomen wil laten meebetalen.

Staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) wil dat opvang voor kinderen tot en met vier jaar ‘een basisvoorziening’ wordt in de drie Caribische gemeenten. Wat dat precies inhoudt? Daar wil het ministerie nog niet op ingaan.

Volgens het bestuur van Bonaire lijkt het erop dat ‘de verschillende categorieën en dus ook ouders met weinig inkomen’ straks moeten gaan meebetalen, zegt gedeputeerde (wethouder, red.) Nina den Heyer. “Al is het maar vijf dollar per maand, dan is dat ook een slecht plan.”

“Een ouder die elke dag voor heel moeilijke financiële keuzes staat, zal natuurlijk eten kopen voor het kind dan dat geld uit te geven aan kinderopvang. Let wel; de kinderen zijn toch al die tijd alleen thuis gebleven met de oudere broer of zus.”

Bonaire: ‘Gratis voor alle ouders’
Den Heyer wil dat kinderopvang in de Caribische gemeenten ‘linksom of rechtsom gratis wordt voor alle ouders’. “Dat is wat de eilanden onder basisvoorziening verstaan. Net zoals toegang tot onderwijs, wat we ook een basisvoorziening noemen.”

In de Tweede Kamer pleiten ook D66, GroenLinks en PvdA al langer voor ‘gratis’. Volgens Den Heyer gaat dat jaarlijks wel zo’n 25 miljoen euro kosten voor Bonaire, Saba en Sint-Eustatius samen.

“Maar dit zijn geen bedragen waar Nederland wakker van zou liggen. De discussie is nu wel of de Caribische gemeenten het zelf moeten betalen met het karige budget wat we krijgen.”

Eilanden krijgen fors meer geld uit aan kinderopvang

Op voorstel van staatssecretaris Tamara van Ark (VVD) trekt het kabinet vanaf dit jaar fors meer geld uit voor kinderopvang op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius. Drie jaar lang krijgen de eilanden jaarlijks 9,8 miljoen euro.

Daardoor kan het kabinet straks strengere eisen gaan stellen aan kwaliteit en toezicht. Met het vrijgemaakte geld zullen medewerkers van de verschillende opvangcentra een scholing krijgen. De gebouwen worden verbeterd en er kunnen daardoor straks ook meer kinderen terecht.

De reden dat kinderopvang een ‘basisvoorziening’ zou moeten worden, is volgens het kabinet in eerste instantie om ouders te ontlasten. Maar ook zodat ouders zich met hulp van de overheid uit de armoede kunnen werken.

‘Maak eilanden proeftuin voor Europees Nederland’
In Europees Nederland is kinderopvang overigens niet ‘gratis’, maar betalen ouders naar draagkracht. Gemeenten kunnen voor extra hulp zorgen. “Maar door de gesprekken die ik heb gehad, valt het op dat de lobby in Nederland voor gratis kinderopvang ook fors is.”

“Dit is niet zozeer een verhaal meer over arbeidsparticipatie, maar over cognitieve en emotionele ontwikkeling van een kind”, zegt Den Heyer. “Steeds meer onderzoeken laten zien dat als een kind goed geprikkeld wordt, dat zijn levensverwachting en kansen in het leven beter zijn.”

“We zijn toch bijzondere gemeenten? Maak van de eilanden een proeftuin. Als gratis kinderopvang op de eilanden straks een groot succesverhaal blijkt, dan kan het ook voor heel Nederland.”

Hoeveel moeten ouders precies gaan meebetalen?
De grote vraag is hoeveel geld per maand ouders kwijt zijn aan kinderopvang met het nieuwe plan. Er zijn vanuit beide kanten van de oceaan al kostenplaatjes gemaakt en gepresenteerd tijdens overleggen met Nederland en de drie eilanden, zegt de gedeputeerde. “Maar die cijfers kunnen we nog niet naar buiten brengen.” Het ministerie bepaalt wanneer die cijfers naar buiten worden gebracht.

Brief naar de Tweede Kamer

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft nog niet gereageerd op vragen van Caribisch Netwerk. Staatssecretaris Van Ark heeft eerder beloofd om uiterlijk eind deze maand een brief te sturen naar de Tweede Kamer met de stand van zaken.