Curaçao kan Venezolaanse migratieproblemen niet goed aanpakken door gebrek aan informatie

Foto: Pixabay

WILLEMSTAD – Curaçao klaagt al enige jaren over de negatieve gevolgen door de grote toestroom van Venezolaanse migranten. Maar niemand weet echt hoe groot het probleem is, zelfs de overheid niet. Hierdoor ontbreekt een goede aanpak én worden onder andere Venezolaanse vrouwen daarvan de dupe.

Dit laatste blijkt onder meer na onderzoek van drie studenten van de Universiteit van Maastricht naar de leefomstandigheden en het welzijn van ongedocumenteerde Venezolaanse vrouwen op het eiland. Zij trekken onder andere de conclusie: “Begin met registreren. Op een manier dat de veiligheid van Venezolaanse migranten wordt gegarandeerd.”

De minister van Bestuur, Planning & Dienstverlening Armin Konket, erkent dat het ‘noodzakelijk is’ om informatie te gaan verzamelen. “Ik durf te stellen dat niemand weet hoeveel Venezolanen er op het eiland zijn en waar ze verblijven.”

minister Armin Konket

Toch kwam de vraag voor dit onderzoek niet van de Curaçaose overheid, maar van Stichting Famia Plania. Deze geeft voorlichting over familieplanning en preventie tegen seksueel overdraagbare ziektes. De stichting ziet al een lange tijd een sterke toename in het aantal Venezolaanse vrouwen dat noodgedwongen in de ‘trago-business‘ werkt waar prostitutie een onderdeel kan zijn.

‘Ik durf te stellen dat niemand weet hoeveel Venezolanen op het eiland zijn’ – minister Armin Konket

“Het registreren van ongedocumenteerde Venezolanen zou een stap in de goede richting zijn”, zegt Marisela Flemming, directeur van Famia Plania. “Venezolaanse ongedocumenteerden moeten ook toegang krijgen tot gezondheidszorg, huisvesting, de arbeidsmarkt en educatie.”

Bootvluchtelingen uit Venezuela – foto: Kustwacht Curaçao

Schrijnende verhalen

Het verhaal van voormalig trago-meisje Ana en van Maria die illegaal per boot overkwam, zijn schrijnende voorbeelden van Venezolaanse migranten op Curaçao. Ze zijn echter geen uitzondering; veel landgenoten ondergaan hetzelfde lot.

Het onderzoek was gericht op de gezondheid en welzijn van de vrouwen, de sociaal beïnvloedende factoren op hun gezondheid, hun overlevingsmechanismen en het effect van het migratie en prostitutiebeleid van Curaçao op de gezondheid. De studenten hebben interviews afgenomen met de vrouwen en het Rode Kruis, de Venezolaanse belangenorganisatie Venex, Human Rights Caribbean en de gratis gezondheidskliniek voor migranten Salú Pa Tur (Gezondheid voor iedereen).

Het registreren van Venezolaanse migranten moet volgens onderzoeker Maartje Muskens een einde maken aan de vraag hoe groot de problematiek werkelijk is op het eiland. Volgens het Rode Kruis Curaçao is het aantal ongedocumenteerde Venezolanen namelijk een ruwe schatting ‘tussen de 6.000 en 16.000, wat eind 2020 kan gaan oplopen tot 21.000’.

CBS Nederland verzamelt data op Curaçao
“Om het juiste beleid te kunnen maken, moet de overheid meer data gaan verzamelen. Deze data kunnen helpen het maatschappelijk vraagstuk in kaart te brengen”, zegt ook Robert Hermans, Directeur Ontwikkeling Regionale Datacenters van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) in Nederland.

Samen met CBS Curaçao voert hij een project uit dat ervoor moet zorgen dat de ministeries binnen de overheid meer datagericht gaan werken. “Op dit moment hebben wij nog geen concreet verzoek gekregen vanuit de Curaçaose overheid om specifiek over dit probleem (Venezolaanse migranten red.) data te gaan verkrijgen. Maar we zijn wel al de mogelijkheden aan het onderzoeken”, vertelt Hermans.

Minister Konket reageert dat niet hij degene is die beslist wanneer Curaçao hiermee gaat beginnen. Volgens hem valt dit vraagstuk onder meerdere ministeries. Konket is er wel mee eens dat het verzamelen van deze gegevens noodzakelijk is: “Als wij weten wat de omvang van de situatie is, kunnen we problemen beter formuleren en dan ben je ook in staat om acties te ondernemen om de problemen op te lossen.”

Resultaten onderzoek studenten

Uit het onderzoek blijkt dat de vrouwen zijn gevlucht vanwege ‘ondraaglijke omstandigheden’ in Venezuela en om geld te verdienen op Curaçao om hun achtergebleven kinderen en families te onderhouden. Door hun ongedocumenteerde status worden deze vrouwen min of meer gedwongen in de trago-business aan de slag te gaan. Ze moeten werken in slechte arbeidsomstandigheden en tegen lage verdiensten. Ook krijgen ze te maken met uitbuiting, leven in slechte woonomstandigheden en zijn kwetsbaar voor discriminatie en sociale uitsluiting, aldus de onderzoekers.