KRALENDIJK – Het kabinet Rutte III belooft in het regeerakkoord de armoede te bestrijden in Caribisch Nederland. De realiteit is dat de armoede op Bonaire toeneemt door het nieuwe tariefstelsel voor water en elektriciteit.
Dat zegt het Bestuurscollege nu het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) minder dan de helft van de gevraagde stroomsubsidie heeft toegekend.
De bijdrage van EZK aan de netwerkkosten (vast tarief) zou de nadelige gevolgen voor de kleinste huishoudens moeten compenseren. Nederland heeft met die belofte de Wet elektriciteit en drinkwater BES op 1 juli 2016 doorgedrukt, maar deed volgens het BC geen goed vooronderzoek naar de gevolgen.
Consumentenbond voorspelt een sociale ramp
De nieuwe tariefstructuur is op Saba en Sint Eustatius zonder veel ophef vorig jaar al ingevoerd. Op Bonaire gaat het op 1 april in met desastreuze gevolgen voor kleine huishoudens. Het eilandbestuur wordt in die opinie gesteund door consumentenorganisaties, vakbonden, ondernemers en woningstichting FCB. Consumentenbond Unkobon voorspelt een sociale ramp.
Het Bestuurscollege heeft een protestbrief naar Den Haag gestuurd om aandacht te vragen voor de gevolgen van het nieuwe stelsel. Gedeputeerde Ibi Martis zegt dat niet alleen consumenten worden getroffen, maar ook de economie. “Het toerisme zal duurder worden, want voor de hotelsector worden de tarieven ook fors hoger. Investeerders worden zo afgeschrikt.”
Opmerkelijk: ene ministerie begrijpt probleem wel, andere niet
Het BC vindt het opmerkelijk dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) het probleem kennelijk wel begrijpt en EZK niet. Het subsidieverzoek van het Water en Elektriciteitsbedrijf Bonaire (WEB) voor de watertarieven werd door I&W wel volledig gehonoreerd, waardoor het vaste tarief voor huishoudens op 7 dollar per maand kan blijven. Voor elektriciteit wordt het 34 dollar.
Toch zullen de kleinste afnemers ook voor water wat meer moeten gaan betalen door het afschaffen van het progressieve tariefstelsel. “Het uitgangspunt van de nieuwe wet is dat iedereen gelijk moet worden behandeld”, zegt financieel manager Marlon Manuela van WEB. “Dat werkt goed in een groot land, maar mijn persoonlijke opinie is dat het niet geschikt is voor een kleine gemeenschap als Bonaire.”
Oud tariefstelsel behouden
WEB probeert de stroomsubsidie die wel is toegekend nu zo goed mogelijk te verdelen. Klanten met Pagabon, die vooruit betalen, merken er zo weinig mogelijk van. Manuela denkt dat klanten die nu achteraf betalen soms beter kunnen overstappen op Pagabon. Maar de gevolgen zijn voor ieder huishouden anders en daarom kan hij geen algemeen beeld geven.
Het BC wil het progressieve tariefstelsel behouden. Volgens dat systeem betalen kleine huishoudens weinig en wordt het tarief hoger naarmate meer stroom of water wordt gebruikt. “Dat werkt al vijftig jaar en is bekend in deze regio.” Martis zou de nieuwe wet graag opzij schuiven, maar daarop staan behoorlijke sancties.
