ROTTERDAM – In de Van Ghent-kazerne is dinsdag een speciale herdenking gehouden voor de Antilliaanse slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat de eilanden een belangrijke rol hebben gespeeld, blijkt voor velen een indrukwekkend en nieuw gegeven.
Tien minuten lang verschijnen namen van Antilliaanse oorlogslachtoffers, op een groot scherm in de kazerne. Een minuut stilte volgt, waarna een lezing over de rol van de Antillen begint. “Na 37 jaar leer ik pas over de rol van dat vergeten stukje Nederland. Ik kan het nog steeds niet geloven”, vertelt bezoeker Aronnette Martis. De ruim 70 bezoekers delen haar ongeloof, omdat het ‘Antilliaanse’ verhaal nauwelijks verteld wordt.
Kapitein-Luitenant ter Zee Jos Rozenburg vertelt over de rol van de Antillen tijdens de Tweede Wereldoorlog – foto: John Samson
Opblazen raffinaderij
Drie jaar lang moesten alle inwoners op de eilanden ’s avonds het licht doven, want de Duitsers waren met hun duikboten in de buurt. Als het hen gelukt was om de raffinaderijen op te blazen, dan had de Tweede Wereldoorlog waarschijnlijk een jaar langer geduurd, blijkt uit onderzoek. De vrijheidsstrijders konden dan geen brandstof meer halen voor gevechtsvliegtuigen en tankers.
Over de hele wereld en in alle wereldzeeën liggen Antilliaanse oorlogsgraven. Jos Rozenburg, kapitein-Luitenant ter Zee, heeft in 2014 op eigen initiatief een boek gepubliceerd over de Tweede Wereldoorlog op en rond de Antillen. Zijn jarenlange zoektocht naar de verborgen verhalen heeft 37 nieuwe namen van oorlogslachtoffers opgeleverd. Bij het Nationaal Comité 4 en 5 mei wordt erop aangedrongen dat het nu tijd wordt om de Antillen en de oorlogslachtoffers een keer op een speciale manier te eren.
Waar blijven de jongeren?
Jongeren zijn amper te bekennen bij deze herdenking. “Mijn vrienden hadden allemaal hier geen zin in”, vertelt de Curaçaose studente Saffira Dorand (24). “Ook voor hen is het een ver-van-mijn-bed-show.” Vooral de beelden van een Duitse onderzeeër die de haven van Willemstad nadert, maken veel indruk op haar. Zij vindt het onbegrijpelijk dat ‘zo’n belangrijk moment in de geschiedenis van de eilanden en voor de hele wereld’ niet op school wordt verteld. Niet op Curaçao en ook niet in Nederland.
Rozenburg, gesteund door de aanwezigen, wil dat er geld vrijkomt. Er worden al langere tijd gesprekken gevoerd met stichtingen en overheden in het Koninkrijk om de kosten voor schoolmateriaal en de vertaling van zijn boek te subsidiëren. “De bereidwilligheid lijkt er wel te zijn, maar de beslissing is tot nu toe niet genomen.”
