Gerrit Schotte vindt dat het drie jaar na 10-10-10 tijd is voor politieke hervormingen
WILLEMSTAD – Na de ontbinding van de Nederlandse Antillen is Curaçao als nieuw zelfstandig land in ruwe zee terechtgekomen. De afgelopen drie jaar werden getekend door protesten, een aanwijzing uit Den Haag, een interim- en een takenkabinet, een splitsing van het parlement en de moord op Pueblo Soberano-leider Helmin Wiels.
“10-10-10” had twee protagonisten. Emily de Jongh-Elhage heeft over de staatkundige vernieuwing onderhandeld en was de laatste premier van de Antillen. MFK-leider Gerrit Schotte werd de eerste minister-president van het land Curaçao. Ze blikken met gemixte emoties terug.
Voor oud-premier Schotte hebben de afgelopen drie jaar geleid tot de sterke overtuiging dat er een ‘reforma’ moet komen van het politieke systeem. “We moeten de stoelendans die gaande is een halt toeroepen”, zegt hij, doelend op de wisseling van regeringen: “Heb je ooit eerder gehoord van een takenkabinet? We hebben nu de vierde premier in negen maanden!”
Zetelroof
Met een handtekeningactie en eventueel later een referendum, wil Schotte die ‘reforma’ (hervormingen) bewerkstelligen. Hij wil vooral zetelroof voorkomen. Schotte verloor in 2012 de meerderheid in het parlement nadat Dean Rozier (MFK) en Eugene Cleopa (MAN) vertrokken uit de coalitie en hun zetel meenamen. Schotte wil dat degene met de meeste stemmen op de pluche zitten.
“Het systeem klopt niet. Wanneer een politieke leider wordt vermoord horen er nieuwe verkiezingen te komen.” In plaats van nieuwe verkiezingen, heeft de tweede man van de Pueblo Soberano, Ivar Asjes, het premierschap op zich genomen. Hij haalde tijdens de verkiezingen 853 stemmen. “Dat is geen democratie”, besluit Schotte.
Voor Emily de Jongh-Elhage zijn de afgelopen drie jaar ‘pijnlijk’ geweest
Pijnlijk
Voor oud-premier Emily de Jongh-Elhage zijn de afgelopen drie jaar ‘pijnlijk’ geweest. Haar partij PAR werkte jaren aan de staatkundige vernieuwingen met de schuldsanering als resultaat. “De staatkundige vernieuwingen waren een wens van de bevolking en wij hebben hard gewerkt voor de schuldsanering waarmee we het land konden opbouwen. Waar is dat geld nu? Binnen drie jaar zijn de schulden weer enorm hoog en hebben we in aanwijzing in onze zak.”
Zij had graag het nieuwe land Curaçao willen leiden, maar Gerrit Schotte vormde samen met de MAN en Pueblo Soberano het eerste kabinet van het autonome Curaçao. “Ik was bang dat zij de schuldsanering zouden afwijzen en de consensuswetten zouden terugdraaien, zoals de MAN en Pueblo Soberano claimden tijdens hun verkiezingscampagnes. Maar ze hebben het geld stilletjes opgemaakt en consensuswetten zijn intact, precies het tegenovergestelde van wat zij de kiezers voorhielden.”
Symbolisch
Het kabinet Schotte werd na krap twee jaar weggestuurd, maar voor Schotte is 10-10-10 nog steeds een symbolische datum. “Op die dag hebben we iets bereikt wat het volk wilde.” Wat is dan misgelopen? “Er is teveel gestreefd naar een mooie datum en de juiste voorbereidingen zijn niet getroffen. Dat is frustrerend. Bij zo een transitie behoor je een goede planning te maken.”
Op de vraag of hij, terugkijkend, dingen anders zou hebben aangepakt tijdens zijn premierschap, antwoordt hij ontkennend. “Het zijn allemaal een leerzame ervaringen geweest. Misschien had ik wat harder kunnen optreden tegen coalitiegenoten, maar omdat zij ook Statenleden waren, waren mijn handen eigenlijk gebonden.”
Magische woord
De Jongh-Elhage maakt zich zorgen over de positie waarin het eiland zich nu bevindt. “Het magische woord is vertrouwen en dat hadden we voor 10-10-10. De economie was toen in bloei. Nu is het vertrouwen verdwenen, investeerders kijken de kat uit de boom en de mensen krijgen de grootste klap.” De voormalige PAR-leider vertelt dat ze nog steeds wordt gevraagd om het roer weer over te nemen, maar zegt ze: “onze tijd is voorbij.”
Door Leoni Leidel-Schenk