foto: Francis Sling
‘Hoe trouw blijf je aan je idealen als er iets voorbijkomt dat meer geld of aanzien oplevert?’ Die vraag stelt theatermaker en acteur Raymi Sambo in zijn theatervoorstelling Op zoek naar oom Tom. Een stuk over macht, over de donkere acteur en over Curaçao dat het publiek aan het denken zet.
Interview met Raymi Sambo, deel 1 (bijdrage: Jamila Baaziz)
Interview met Raymi Sambo, deel 2 (bijdrage: Jamila Baaziz)
De politieke ontwikkelingen op zijn geboorte-eiland Curaçao waren voor Sambo mede-aanleiding voor de voorstelling. ‘De strijd op Curaçao is persoonlijk. Mensen jagen elkaar de toko uit, waardoor je als nieuw land afhankelijk wordt. Zo kun je nooit gelijke partner worden met bijvoorbeeld Nederland.’
Irritatie
Het irriteert Sambo dat er zo weinig wordt samengewerkt: ‘De solidariteit is zoek zodra er iets anders voorbijkomt. Ik vergelijk die mentaliteit met die van de slaven: als jij en ik plantageslaven waren en jij wilde vluchten, dan ging ik jou verraden zodat ik het beter kreeg dan jij. Dat gebeurt nog steeds, maar dan in een geciviliseerd jasje.’
De Curaçaose premier Daniel Hodge komt zaterdag 23 februari naar de officiële première. Sambo hoopt dat hij ervoor kan zorgen dat de situatie op het eiland verbetert: ‘Het doet me pijn dingen over Curaçao te horen die zo nadelig zijn voor ons imago. Ik hoop dat het met het nieuwe bestuur eindelijk de goede kant opgaat en dat we er samen uitkomen, ook met Nederland.’
Zwarte acteurs
Een andere rode draad door Op zoek naar oom Tom en het werk van Sambo is de zwarte acteur. Donkere acteurs komen moeilijker aan werk dan witte acteurs en daar heeft Sambo genoeg van: ‘Twintig jaar geleden zeiden ze dat het over 10 jaar anders zou zijn, maar ik heb het nu wel gehad hoor. Ik vind de maat vol.’ Het stoort de acteur dat castingbureaus en producenten weinig gekleurde acteurs aannemen. ‘In Amerika is dat gewoon een wet. Daar moet in elke film of serie gewoon een deel gekleurde acteurs zitten.’
‘Donkere acteurs moeten samenkomen en proberen dat te veranderen. Het moet bespreekbaar worden. Je moet mensen dwingen om daarover na te denken. Voor zichzelf heeft Sambo de oplossing deels gevonden in het oprichten van zijn eigen theatergroep VIG (Very Important Group). Deze groep bestaat volledig uit gekleurde acteurs en speelt stukken die bijdragen aan de discussie ‘door vanuit een zwart gegeven universele thema’s te spelen’.
Principieel
Zelf doet Sambo inmiddels alleen nog maar dingen waar hij 100 procent achterstaat. ‘Ik merk dat ik principiëler wordt naar mate ik ouder wordt. Ik ga volledig voor mijn doelen en wil daar weinig concessies voor doen.’ Hij hoopt met zijn werk bij te dragen aan de positie van de donkere acteur, maar ziet zichzelf niet als rolmodel: ‘Ik doe wat ik doe en als dat mensen inspireert ben ik blij. Er is nog zoveel werk te doen, laat me dat eerst maar doen. Maar ik hoop wel dat ik iets teweegbreng.’
Voor speeldata klik hier.
door: Jamila Baaziz