Opgraving op Curaçao onthult geheimen van 3700 voor Christus

Foto: Archief NAAM Curaçao

Een team van archeologen, waaronder Claudia Kraan van National Archaeological – Anthropological Memory Management (NAAM) Curaçao, heeft een indrukwekkende prehistorische vindplaats blootgelegd op Curaçao. Deze ontdekking zou wel eens de oudste menselijke aanwezigheid op het eiland kunnen aantonen, met vondsten die dateren van ongeveer 3700 voor Christus.

Onderzoek met internationale samenwerking
Het project, dat in samenwerking wordt uitgevoerd met instellingen zoals Simon Fraser University in Canada, het Max Planck Instituut in Duitsland en andere internationale partners, begon officieel in 2018.

Hoewel COVID-19 het veldwerk vertraagde, werd de eerste opgraving in 2022 uitgevoerd. De archeologen richten zich op het onderzoeken van veranderingen in landschap en biodiversiteit sinds de eerste menselijke bewoning van het eiland.

“We kijken naar de invloed van mensen op het landschap vanaf het moment dat ze hier arriveerden,” vertelt Kraan. “We doen dat vanuit verschillende disciplines, zoals archeologie en pollenonderzoek, om een breder beeld te krijgen van hoe de biodiversiteit en het landschap door de eeuwen heen zijn veranderd.”

Oudste graf en haardplaats ontdekt
Een van de meest opzienbarende vondsten is de ontdekking van wat mogelijk het oudste graf op Curaçao kan zijn, samen met een haardplaats die volgens de archeologen meerdere keren werd gebruikt. Dit bewijs van menselijke activiteit omvat onder andere dierlijke resten, zoals schelpen en visgraten, maar ook artefacten zoals vuursteen en aardewerk.

“We hebben houtskool van de haardplaat opgestuurd voor C14-datering, en het bleek veel ouder te zijn dan we hadden verwacht,” vertelt Kraan enthousiast. “De datering gaf aan dat de haardplaats rond 3700 voor Christus is gebruikt. Dit betekent dat mensen met kano’s naar Curaçao zijn gekomen en zich hier hebben gevestigd.”

Beperkt graven om toekomstige generaties te laten profiteren
Hoewel de vondsten belangrijk zijn, benadrukt het team dat ze voorzichtig zijn met opgraven. Collega archeoloog Amy Victorina legt uit: “Archeologie is een destructieve wetenschap, omdat je iets maar één keer kunt opgraven. We proberen zo veel mogelijk in situ (op de plaats, redactie) te bewaren, zodat toekomstige generaties met verbeterde technieken misschien nog meer informatie kunnen vergaren.”

Een van de uitdagingen voor het team is om de vindplaatsen te beschermen tegen nieuwsgierige bezoekers. Kraan en Victorina roepen mensen op om niets mee te nemen van archeologische locaties. “We willen voorkomen dat waardevolle informatie verloren gaat. Daarom werken we aan een project waarbij vrijwilligers via een app helpen met het monitoren van erfgoedlocaties,” vertelt Kraan.

Nieuwe inzichten over veranderingen
De analyse van de opgegraven materialen is nog in volle gang. Volgens Kraan verwachten ze in de komende maanden nieuwe inzichten te krijgen over de veranderingen in het landschap en de biodiversiteit sinds de eerste menselijke aanwezigheid op het eiland. “We hopen volgend jaar nieuwe resultaten te kunnen delen met het publiek tijdens een open dag”, voegt Victorina toe.

De vondsten op Curaçao voegen zich bij een breder onderzoek naar de vroegste bewoners van het Caribisch gebied. “Het zou kunnen dat mensen van hieruit verder trokken naar de Grote Antillen. Maar daarvoor is nog meer onderzoek nodig,” zegt Kraan.

De oudste vindplaats van Curaçao is niet alleen wetenschappelijk van grote waarde, maar biedt ook een fascinerende blik op het leven van de eerste bewoners van het eiland.