Verschillende monumenten op Bonaire zijn aan het vervallen. Monumentenzorg wil daarom historische gebouwen in bezit krijgen om ze op te knappen, “maar de lokale overheid vertikt het om eraan mee te werken.”
Video: Marit Severijnse
“Er zijn al veel monumenten verdwenen”, verzucht directeur Hans Rietveld. Om te zorgen dat 800 monumenten niet kapotgaan, is het al jaren de bedoeling dat er elk jaar 50 monumenten op een beschermde lijst komen te staan. Officieel zijn tot nu toe maar 25 monumenten op de lijst gekomen. “Precies hetzelfde aantal als zes jaar geleden.”
Al twintig jaar probeert de stichting verschillende historische gebouwen die aan het vervallen zijn in handen te krijgen, omdat het de eigenaren zelf niet lukt om ze te renoveren.
De directeur vreest voor het voortbestaan van de stichting Monumentenzorg als de overheid niet met een structurele aanpak komt. “Het fonds zou een miljoen dollar per jaar nodig hebben om te kunnen functioneren. Beschermd verklaren van monumenten brengt verplichtingen met zich mee voor de eigenaar, maar óók voor de overheid.”
Reactie politiek
Caribisch Netwerk heeft vragen gesteld aan het lokaal bestuur op Bonaire. Gedeputeerde James Kroon en Elvis Tjin Asjoe, die beiden verantwoordelijk zijn voor monumenten(zorg) gaan niet in op het verwijt van Monumentenzorg. Wel zeggen ze dat het ‘niet de rol van de overheid is om het bestaan van organisaties te subsidiëren’ of ‘te stimuleren dat bepaalde partijen’ monumenten krijgen.
Als het om geld gaat, verwijzen ze in de verklaring naar Nederland. “Particulieren en belangenorganisaties kunnen rechtstreeks een beroep doen op het Nationaal Restauratiefonds om geld te lenen als ze een goed onderbouwd plan kunnen laten zien (dus beheren en exploiteren inclusief de eigen bedrijfskosten). En voor particulieren is er ook een fiscale aftrek mogelijk.”
‘Verbaasd’
Rietveld zegt ‘verbaasd’ te zijn om de reactie vanuit het lokaal bestuur. “Het probleem is namelijk dat het Nationaal Restauratiefonds geen subsidies verstrekt. Veruit de meeste eigenaren zijn mensen zonder kapitaal en op hoge leeftijd. Ze kunnen die zachte leningen niet betalen.”
‘Neem het voorbeeld van Curaçao’
Monumentenzorg wil dat de politiek het voorbeeld gaat nemen van buureiland Curaçao, voordat het te laat is. “De stichting koopt gebouwen op, renoveert ze en verhuurt ze vervolgens aan de overheid. Met de huuropbrengsten kan de stichting weer andere monumenten kopen en opknappen.”
“De monumentenstichting daar is juist groot geworden omdat de politiek zelf tot de conclusie kwam dat de overheid niet in staat is om monumenten te onderhouden. Op Bonaire worden wij de nek omgedraaid.”
Op 15 maart zijn er verkiezingen op Bonaire voor de eilandsraad. “Ik hoop dat er na de verkiezingen een bestuurscollege opstaat en zegt: we gaan er nú wat aan doen”, aldus Rietveld.
Monumentenbeleidsplan pas na 3 jaar goedgekeurd
Sinds 2020 ligt er een actieplan klaar, maar het zogeheten ‘monumentenbeleidsplan 2021-2024’ is pas dit jaar goedgekeurd door het bestuurscollege. “Wij hebben daar zoveel brieven over geschreven en kregen nooit antwoord”, vertelt Rietveld. Voor Monumentenzorg blijft het nog steeds gissen welke 800 gebouwen precies in aanmerking komen voor bescherming, ‘want wij krijgen er geen inzage in’.
“We zouden nu eigenlijk bezig moeten zijn met de evaluatie van het beleidsplan. Maar we staan dus nog steeds aan de start. Sterker nog: de Monumentenraad en het fonds worden eigenlijk opnieuw opgezet.”
“Ik kan mij voorstellen dat er nog een hele hoop andere prioriteiten zijn op Bonaire, maar je kunt in elk geval een minimale bijdrage leveren met aanvulling van banken en een restauratiefonds.”
De Wekelijkse UpdateBlijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen ook op de gratis nieuwsbrief via deze link. |