DEN HAAG – Voor de tweede keer in een korte tijd draait Nederland de geldkraan dicht voor het noodlijdende Sint-Maarten. Premier Jacobs vindt dat Den Haag steeds de spelregels voor hulp verandert.
Nederland pauzeerde de noodleningen eerder in april nadat Sint-Maarten een Den Haag van ‘racisme’ en ‘neo-koloniaal’ handelen beschuldigde bij de VN. Nu stopt Knops opnieuw de financiële hulp vanwege wanbestuur bij de Princess Juliana International Airport. De vraag is of dat wel mag.
In ruil voor miljoenen aan noodsteun om de coronacrisis door te komen, heeft het eiland al een stevig pakket aan Nederlandse voorwaarden getekend voor de komende jaren. Dat demissionair staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties, CDA) weer met nieuwe eisen komt, vindt premier Silveria Jacobs daarom ‘ongepast’.
Gespannen sfeer met de Cariben
Dat de relatie met Jacobs nu zo gespannen is geworden, is opmerkelijk. Twee weken geleden stuurde de staatssecretaris nog een brief naar Kamerleden waarin hij schrijft dat er sprake is goed werk van premier Jacobs. De leningen zegde hij toe te zullen verstrekken, omdat het eiland ‘het overgrote deel van de afspraken’ met Nederland is nagekomen.
Ook premier Jacobs zelf had het over ‘vriendschappelijke gesprekken’ met de staatssecretaris en rekende op de 39 miljoen Antilliaanse guldens die toegezegd zijn.
Sint-Maarten wil deze week nog het geld zien
Jacobs wil deze week nog een oplossing, want het ‘willekeurige besluit’ van Den Haag zal snel voelbaar zijn onder de bevolking, waarschuwt ze. “We moeten verzekeren dat het levensonderhoud van mensen die afhankelijk zijn van de Sint-Maartense overheid niet in gevaar komt door het hardnekkige optreden van Den Haag.”
‘Het is niet uit te leggen’ dat Nederland de leningen steeds weer stopt om de Haagse ‘agenda maar te pushen’, vindt Jacobs. “Wij verwachten dat Nederland haar gemaakte afspraken van 23 april nakomt. Deze vertraagde acties van Knops verstoren de vitale processen van de overheid en maken het voor de overheid moeilijk om haar verplichtingen na te komen.”
‘Spelregels worden steeds veranderd’
De vrees van de drie eilanden was dat Nederland tijdens het spel de spelregels zou veranderen. Over dat ongewenste risico waarschuwde de Raad van State al in maart in een advies.
De Sint-Maartense premier vreest dat de verhoudingen in het Koninkrijk zullen gaan verslechteren. Volgens Jacobs is het ‘een zeer verontrustend feit’ dat de Nederlandse regering nu oude afspraken over de wederopbouw na orkaan Irma erbij haalt om de coronahulp te stoppen. “Het Landspakket (het akkoord voor de coronahulp, red.) dekt deze afspraken niet.”
De zet van het demissionair kabinet-Rutte III om de leningen opnieuw te stoppen, zorgt niet alleen voor een gespannen relatie met Sint-Maarten, maar bij de twee andere autonome eilanden Aruba en Curaçao die ook een akkoord hebben staan met Den Haag. Zowel hun coalitie- als oppositiepartijen hebben de afgelopen maanden hun daarover zorgen geuit.
Bezoek aan eilanden
Knops brengt deze week een geplande reisbezoek uit aan alle drie Bovenwindse eilanden, waaronder de Caribische gemeenten Saba en Sint-Eustatius. Premier Jacobs verwacht woensdag en donderdag staatssecretaris Knops en zijn team in persoon te zullen spreken ‘om ervoor zorgen dat St. Maarten rechtvaardig wordt behandeld’.
“De acties ondernomen door u brengen de vitale processen van de regering in gevaar”, schrijft premier Jacobs aan staatssecretaris Knops. “Het trieste van dit hele verhaal is dat Sint-Maarten nergens terecht kan om te bewerkstelligen dat u wel handelt conform de afspraken en de besluiten van de Rijksministerraad.”
