Ombudsman Sint-Maarten slaat alarm: nog weinig daken gerepareerd, veel schrijnende situaties

DEN HAAG – Opnieuw slaat de Ombudsman Sint-Maarten alarm over de wederopbouw. Twee jaar na orkaan Irma zijn op het eiland nog weinig daken gerepareerd en er ontstaat gevaar voor de gezondheid.

Ombudsvrouw Gwendolien Mossel ging in september langs verschillende woningen. Uit haar rapport, de interviews en een video blijkt in wat voor schrijnende situaties inwoners leven, omdat ze nog steeds geen hulp krijgen.

Tien procent gerepareerd
“Uit ons onderzoek is gebleken dat ongeveer tien procent van de woningen is gerepareerd”, zegt Mossel. “Het een crisis noemen zou geen overdrijving zijn.”

De communicatie met hulpbehoevenden over de hulp verloopt bovendien ‘tergend langzaam’. “Mensen doen erg hun best om zelf iets te repareren, maar voor hun dak zijn ze afhankelijk van de hulp.”

Gepensioneerde beledigd door hulpverlener

Mevrouw Hanson, een gepensioneerde alleenstaande, vertelt hoe ze aan de telefoon op een beledigende manier wordt toegesproken als ze opnieuw om hulp vraagt. “Het voelt net alsof ik een bedelaar ben.”

Haar kapotte woning is – net zoals bij vele anderen – weliswaar bekeken om een goed beeld te krijgen voor de reparatie, maar de hulp zelf is nooit gekomen.

Gezondheid in gevaar
In de twee jaar na de orkaan zijn er ook gezondheidsrisico’s ontstaan, bijvoorbeeld voor allergieën. “Je hebt muren die vol schimmel zitten vanwege de regen die nog steeds naar binnen stroomt.”

De psychische schade op het eiland was al groot door orkaan Irma, maar wordt groter vanwege de trage wederopbouw, waarschuwt Mossel.

Weinig mankracht, veel bureaucratie
Het geld is er, maar de Sint-Maartense overheid blijkt uit het rapport nog steeds niet genoeg mankracht en expertise te hebben om de huizen te kunnen repareren.

Het rapport over de reparatie van de huizen wijst naar verschillende partijen: de Wereldbank die de miljoenen beheert, de Sint-Maartense en de Nederlandse regering.

‘Haal de Wereldbank weg’

Het grootste struikelblok is volgens de Ombudsman Sint-Maarten de ‘bureaucratische, ingewikkelde en tijdrovende’ Wereldbank. De instelling beheert namens de Nederlandse regering zo’n 470 miljoen euro voor projecten van de wederopbouw.

“Ik vind dat we niet moet vallen onder de Wereldbank”, zegt ombudsvrouw Gwendolien Mossel. “Want voor de mensen duurt dit veel te lang.”

Mossel heeft eveneens koning Willem-Alexander gesproken vorige week. “Er moet echt een andere aanpak komen. En ik hoop dat dat is overgekomen bij de koning.”

Rol Nederlandse regering
Het is niet de eerste keer dat de Ombudsman van Sint-Maarten alarm slaat. In juli 2018 werd samen met de Nederlandse Ombudsman een brandbrief gestuurd naar zowel premier Mark Rutte en Leona Marlin-Romeo.

“Er is eigenlijk geen gehoor aan gegeven”, stelt Mossel. “Elk jaar dat voorbij gaat, is een jaar dichter bij weer een monster-orkaan dankzij de klimaatverandering.”

Ook de Algemene Rekenkamer en partijen in de Tweede Kamer waarschuwden eerder over de trage wederopbouw.

De ombudsvrouw wijst erop dat de Nederlandse regering de traagheid van de wederopbouw nu “niet kan gaan kwalificeren als een verrassing of onvoorzien”. Mossel benadrukt dat de Nederlandse regering vooraf goed op de hoogte was van de risico’s om de Wereldbank een cruciale rol te geven.

Bekijk ook de complete video van de Ombudsman Sint-Maarten, met de verschillende huisbezoeken en interviews.