AMSTERDAM – De racistische moord op de Curaçaose Kerwin Duinmeijer (15) in 1983 zegt jongeren van nu helemaal niks. Maar als je ze vraagt naar hun eigen ervaringen met racisme in Nederland zijn de verhalen eindeloos.
Javier (20) baalt dat hij niets weet van het verhaal van Kerwin Duinmeijer. “Dit doet mij wel pijn zeg, ik had graag bij de herdenking willen zijn.” Zelf heeft Javier op verschillende manieren last gehad van racisme en vooroordelen in Nederland.
‘Mijn witte klasgenoten kregen veel lagere straffen dan als ik iets deed’
“Het maakt niet uit hoe ik mij kleed, ze schrikken toch wel en hebben al een mening. Met een kleurtje moet je altijd harder werken. Dat begon al op school. Als mijn witte klasgenoten wat uithaalden dan kregen ze veel lagere straffen dan als ik iets deed.”
Javier – Foto: Natasja Gibbs
Ook op de arbeidsmarkt merkt Javier ongelijkheid door zijn huidskleur. “Als ik hogerop wil komen dan kost dat mij extra werk vanwege allerlei vooroordelen. Mensen vertrouwen je niet. Kom je een keer te laat, dan is het meteen ‘typisch’, terwijl als witte collega’s te laat komen dan zal er wel wat zijn gebeurd. De privilege om fouten te maken heb ik niet.”
‘Voor een stage beland ik standaard op de stapel of krijg ik een stom excuus’
Net als Javier ervaart ook Mubarik (21) vooral negatieve situaties door zijn huidskleur op de arbeidsmarkt. “Bij het zoeken naar een stage beland je gewoon standaard op de stapel of krijg je een stom excuus dat ze niemand nodig hebben, terwijl ze wel een vacature uit hebben staan.”
Mubarik – Foto: Natasja Gibbs
En dan is er nog iets anders: Mubarik is moslim, ‘een lastige combinatie in Nederland’ vertelt hij. “Als ik zeg dat ik moslim ben dan geloven mensen mij niet omdat een moslim in hun hoofd niet zwart is. Maar dan hebben ze zeker nooit van Malcolm X of Muhammad Ali gehoord.” In de moskee is hij door zijn kleur ook wel eens een onwelkom gevoel gegeven.
‘Er worden hoeren en cocaïne-grappen gemaakt omdat ik uit Colombia kom’
Jay (19) stoort zich als mensen zeggen dat er geen racisme is in Nederland. “Het is te makkelijk om te zeggen dat het niet bestaat omdat jij het niet meemaakt. Vanwege haar Colombiaanse afkomst heeft Jay te kampen met negatieve opmerkingen ‘onder het mom van een grap’. “Dat ik een hoer of een cocaïne-snuiver ben omdat ik uit Colombia kom.”
Jay – Foto: Natasja Gibbs
Racisme in Nederland zit volgens Jay juist in subtiele dingen zoals zogenaamde grappen en haar zwarte vrienden die geweigerd worden bij de club. “Ook jongeren onderling doen dat. Meiden laten makkelijker witte jongens toe dan zwarte jongens. Die worden argwanend behandeld. Dat komt door hoe de media zwarte mannen neerzetten.”
‘Ik ben zonder reden staande gehouden en vast gezet door de politie’
Hesham (20) wijst ook de media aan als schuldige in het voeden van vooroordelen over minderheden in de samenleving. “Ik krijg vaak te horen ‘maar jij bent helemaal niet zoals je eruitziet’, maar wat betekent dan hoe ik eruit zie?”
Hesham – Foto: Natasja
“Ik weet nog dat ik een paar dagen mijn baard iets langer had laten staan dan normaal en dat ik gewoon vies werd aangekeken in de tram alsof ik een of andere terrorist was”, vertelt Hesham. Maar dat is volgens Hesham nog niet eens het ergste wat hij heeft meegemaakt.
“Ik was het bijna vergeten, maar het ergste was toen ik zonder reden samen met een vriend in Harderwijk staande werd gehouden door de politie. Toen ik vroeg waarom, wilden ze geen antwoord geven. Daarom weigerde ik mijn id te laten zien en werd ik hardhandig meegenomen naar het bureau waar ik een nacht in de cel belandde. Het feit alleen al dat ik dit was vergeten geeft al aan hoe normaal ik dit ben gaan vinden.”
‘Wij moeten onszelf meer uitspreken, samenwerken en elkaar steunen’
Of racisme ooit helemaal uit de wereld zal verdwijnen betwijfelen de jongeren. “Racisme is van alle tijden en is niet voorbehouden aan één ras”, meent Mubarik. “Maar je kunt wel mensen bewuster maken van hun gedrag en de impact daarvan.”
De oplossing ligt volgens Javier niet bij het systeem. “Dat heeft juist baat bij dit soort structuren. Wij moeten onszelf meer uitspreken en voor onszelf opkomen, maar dat kan alleen als we meer samen gaan werken en elkaar steunen.”
Wat gebeurde er met Kerwin Duinmeijer?In 1983 werd de 15-jarige Kerwin door de 16-jarige skinhead Nico Bodemeijer neergestoken in de Damstraat. De moord op Kerwin wordt gezien als de eerste racistische moord in Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog en leidde tot een massale demonstratie in Amsterdam. Door de stichting Vrienden van Kerwin wordt jaarlijks op 20 augustus een herdenkingsmanifestatie georganiseerd.  Demonstratie op 27 augustus 1983 tegen racisme en fascisme na de moord op de vijftienjarige Kerwin Duinmeijer in Amsterdam – Foto: Nationaal Archief |
