DEN HAAG – Curaçao staat open voor hulp uit Den Haag bij de zoektocht naar een huurder voor de Isla-raffinaderij. Een positieve ontwikkeling, volgens de Leidse professor Gert Oostindie, directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV)
Curaçao wil graag dat Nederland de sancties die Venezuela worden opgelegd helpt monitoren. Het Venezolaanse staatsbedrijf PdVSA is namelijk de huurder van de raffinaderij. Rhuggenaath wil ook dat Nederland in de internationale lobby ‘de impact van bepaalde maatregelen op Curaçao’ meeneemt.
Spel
De raffinaderij op Curaçao, die PdVSA tot 2019 mag huren, is onderdeel van een internationaal politiek spel. Het grootste buurland van het Koninkrijk, is afhankelijk van de inkomsten van haar ruwe olie om de astronomische schulden aan het buitenland te kunnen betalen.
Het laatste wat Venezuela wil, is dat er beslag wordt gelegd op de olieproductie. China en Rusland hebben namelijk miljarden dollars voorgeschoten in ruil voor olie. En die olie moeten ze nog krijgen. “Het is daarom logisch dat een Chinees staatsbedrijf geïnteresseerd zou zijn in onze raffinaderij”, aldus de Curaçaose premier Eugene Rhuggenaath.
De premier houdt er rekening mee dat de overnamedeal met het Chinese bedrijf Guandong Zhenrong niet doorgaat, omdat het onzeker is of het bedrijf de raffinaderij wel kan financieren. Curaçao heeft nog maar een jaar de tijd om een nieuw leasecontract voor de raffinaderij rond te krijgen.
Wat is de rol van Nederland?
Rhuggenaath heeft inmiddels de Koninkrijksambassades in Beijing en Hongkong benaderd voor ‘contacten’. “Er zijn grote Chinese staatsbedrijven die in de raffinage zitten. Het kan nog steeds dat die bedrijven interesse hebben”, zegt Rhuggenaath.
“Het is heel verstandig dat Curaçao over zijn trots heen stapt en met Nederland in gesprek is”, vindt Oostindie. “Er zal op hoog niveau moeten worden onderhandeld, alles moet uitgezocht worden en vastgesteld worden of het een betrouwbaar bedrijf is. Het gaat om bizarre bedragen.”
“Eerder wilden oud-premier Gerrit Schotte en de partij van Helmin Wiels [vermoorde politicus van onafhankelijkheidspartij Pueblo Soberano, red.] dat niet. We kunnen het zelf wel, was de gedachte.”
Curaçao is autonoom in het Koninkrijk, met een eigen regering en parlement die het voor het zeggen hebben op het eiland. Maar niet als het gaat om de betrekkingen met het buitenland; dat is een aangelegenheid van het Koninkrijk.
“Het ministerie van Buitenlandse Zaken kijkt goed of Curaçao wel in zee gaat met integere partners”, zegt Oostindie. “Want als het mislukt of problemen oplevert, wordt Nederland geroepen om het op te lossen.”
Geopolitiek
Er worden verschillende geopolitieke afwegingen gemaakt. “Nederland zou best kunnen zeggen: het is niet in het belang van het Koninkrijk dat de relatie met Venezuela ingewikkelder wordt, of dat Curaçao nog afhankelijker wordt van Venezuela”, vertelt Oostindie.
Maar ook of Curaçao wel in de boot moet stappen met China. “De Chinese agenda lijkt overal in de wereld als economische supermacht aanwezig te zijn. Dat kan en mag, maar daar kleven geopolitieke risico’s aan.”
Sancties uit Verenigde Staten en EU
Premier Rhuggenaath wil zelf niet in details treden over de mogelijke scenario’s, maar benadrukt zich bewust te zijn van ‘de geopolitieke dimensies’. De premier zegt tijdens zijn bezoek aan Den Haag in november persoonlijk daarover te hebben gesproken met minister Halbe Zijlstra van Buitenlandse Zaken.
“Als je in Den Haag zit, dan kan het lijken op een projectje van een bedrijfje op Curaçao. Maar wie Curaçao ooit heeft bezocht, of over het eiland heeft gevlogen, ziet hoe groot die raffinaderij is. Je kunt zien hoe groot de impact is op onze economie”, zegt Rhuggenaath.
Lees ook de eerdere publicatie over het voortbestaan van de Isla-raffinaderij. Later deze week meer over de jarenlange milieuproblematiek rondom de raffinaderij.