KRALENDIJK – Bonaire heeft weer een volledig Bestuurscollege (BC). De vraag is of dit BC in de 18 maanden tot de verkiezingen van 2019 de stabiliteit in politiek Bonaire kan herstellen.
Afschaffen
Het eiland kende sinds de verkiezingen van 2015 vier coalities. Uit een enquête onder de bevolking door onderzoeker Willem Cecilia kwam een rapportcijfer van 3,6 voor het lokale bestuur. De burgers zien nog weinig verschil tussen de politieke partijen. Sommige mensen zijn de politiek zo zat, dat zij voorstellen om het lokale bestuur maar af te schaffen.
Grotere Eilandsraad
“Bestaat de politiek op Bonaire nog?”, vroeg voorzitter Michiel Bijkerk van de partij PHU zich openlijk af. De PHU wil graag in de Eilandsraad komen en ziet een oplossing in uitbreiding van de raad van negen naar vijftien zetels, zodat een eenling, doelend op Jeanoushka ‘Nunu’ Raphaela, niet ‘het wereldrecord stekkertje trekken’ kan breken.
Belangenverstrengeling
Historicus en politiek commentator Arthur Sealy ziet de opkomst van de MPB als indirecte oorzaak voor de instabiele situatie. MPB kreeg in 2015 net als de oude rivalen PDB en UPB drie zetels. “Vroeger was het water en vuur tussen PDB en UPB. De UPB was de partij van het kapitaal, PDB was de sociaaldemocratische partij.” UPB en PDB hielden in 2015 samen nieuweling MPB buiten de deur en sloten een coalitie. Sealy stelt dat wantrouwen en belangenverstrengeling achter de vele wisselingen zitten. De UPB-fractie viel uit elkaar, MPB vormde een nieuwe coalitie, waar Raphaela tot twee keer toe een einde aan maakte. Tot de UPB de rangen weer sloot. Met steun van twee PDB-raadsleden werd een nieuwe coalitie gevormd.
Ontmanteling Antillen
Norbert ‘Nochi’ Willem, eigenaar van radiostation Voz di Bonaire en actief in pressiegroepen, denkt dat de oorzaak voor de instabiliteit ligt in de ontmanteling van de Nederlandse Antillen. “Als je niet weet waar je naartoe moet gaan, sla je iedere weg in en kom je nooit bij het eindstation aan.” Volgens Willem is gemanipuleerd bij de invulling van de nieuwe status voor Bonaire, de directe band met Nederland. Nederland had politiek overwicht ‘ondersteund door lokale politici die gebukt gingen onder corruptiepraktijken’.
Verenigde Naties
“Geen van de politieke partijen is het gelukt om een heldere definitie te geven van de invulling en uitvoering van die directe band.” De differentiatiebepaling, waardoor wetten en regels worden afgestemd op de bijzondere situatie van het openbaar lichaam, houdt rechtsongelijkheid in, aldus Willem. “Dit versterkt de gedachte van apartheid binnen één land.” De uitslag van het referendum van december 2015 toen 66 procent de invulling van de directe band afwees, werd genegeerd. “De politici kozen voor egotripperij.” Willem ziet als enige oplossing de huidige status te laten toetsen door de Verenigde Naties.
Niets nieuws
Toch is de instabiliteit niet iets van de laatste jaren, zegt Sealy. “UPB is tussen 1971 en 1983 twaalf jaar aan de macht geweest. Macht corrumpeert. Ook in 1987 waren er al veel wisselingen door overlopers tussen PDB en UPB en er kwamen andere partijen op. Het vertrouwen in de politiek begon weg te ebben. Door beloftes en cliëntelisme konden partijen aan de macht komen en blijven.”