AMSTERDAM – Aan haar ouders of broertje dacht ze al niet meer, niet eens aan haar drie kinderen. Ze stond te wachten langs het spoor. Zometeen kwam de intercity langs, en omdat die het hardst reed zou alles het snelst voorbij zijn. “Ik dacht: als ik spring dan heb ik rust.”
Simone (36), van Curaçaose afkomst, zat in de schulden. Daardoor werd ze depressief en suïcidaal. “Ik schaamde me kapot. Ik deed de deur niet meer open en reageerde niet meer op telefoontjes.”
Een reportage van Pieter Hofmann
Op het evenement Pop Up Your Life in de Johan Cruyff Arena doet ze haar verhaal. Ongeveer duizend mensen zijn gekomen om te luisteren naar zowel de projectdeelnemers als sprekers uit onder meer het bedrijfsleven. De Curaçaose Jurenne Hooi, directrice van de Stichting MaDi (Maatschappelijke Dienstverlening) in Amsterdam Zuidoost, staat met haar stichting ook op het evement. Zij wil armoedeproblematiek anders aanpakken. Mensgericht in plaats van schuldgericht.
“We vragen ze: wat is je droom? Die aanpak werpt vruchten af”
Wetenschappelijk bewijs toont aan dat mensen in diepe schulden geen ‘ruimte’ meer hebben om na te denken hoe ze hun schulden gaan aflossen. In plaats van deze mensen nog harder achter hun broek aan te zitten focust MaDi’s aanpak zich op wat deze mensen willen bereiken. Hooi: “We benaderen de mensen vanuit positiviteit. We vragen ze: wat is je droom?” De aanpak werpt vruchten af.
Hooi: “We maken goed contact met de klanten en zetten ze groepsgewijs bij elkaar. Iedereen handelt vanuit zijn droom en maakt een persoonlijk ontwikkelingsplan. De medewerkers van MaDi zijn geen hulpverleners maar coaches, want de deelnemers moeten het uiteindelijk zelf doen.”
Simones schulden zijn inmiddels verminderd. “MaDi heeft me geleerd om mezelf terug te vinden.” Weer een andere deelnemer vertelt dat ze haar schulden heeft afgelost. Omdat koken haar hobby is, gaat ze haar eigen restaurant openen.
Caribisch gebied
Tijdens de bijeenkomst stelt bezoeker Goriaka Maal de vraag hoe de armoede in het Caribisch gebied, die vaak van generatie op generatie wordt overgedragen, aangepakt kan worden. Hooi, als haar diezelfde vraag haar gesteld wordt: “Op Curaçao kun je nu beginnen alles op te bouwen. In Nederland is het fundament al in beton gegoten en hebben we veel wet- en regelgeving. Dan kun je niet veel doen. Op Curaçao kunnen we juist met die nieuwe inzichten armoede aanpakken. Het is een land met heel veel creativiteit, zeker onder arme mensen. Dat moeten onze mensen meer koesteren en meer laten zien.”
Meerdere MaDi-deelnemers vertellen dat zowel trots als schaamte hen tegengehouden hebben om om hulp te vragen. Desgevraagd zegt Hooi ook dat er culturele en maatschappelijke obstakels zijn aan te wijzen die mensen arm houden, maar volgens haar is dat niet specifiek voor het Caribisch gebied. “Die heb je hier in Nederland ook. Weinig mensen weten dat, maar de grootste schuldveroorzaker in dit land is de overheid. Ik snap je vraag, maar uiteindelijk gaat het allemaal om een lage sociaal-economische status.”