Sint-Eustatius begint lobby in Den Haag zonder minister Plasterk

Foto: John Samson

DEN HAAG – Een delegatie uit Sint-Eustatius is naar Nederland afgereisd om te praten over de politieke ruzie met Den Haag, maar blijkt geen afspraak te hebben staan met de verantwoordelijke minister. Ook lang niet alle partijen blijken op de hoogte te zijn van het bezoek.

Sint-Eustatius en Nederland ruziën al maanden over hoe de bijzondere gemeente bestuurd moet worden. Maar een oplossing lijkt nu nog ver weg, omdat zowel Nederland als het eiland niet met elkaar eens zijn over wie de onderhandelingen moeten gaan voeren.

Demissionair minister Ronald Plasterk (Koninkrijksrelaties) is op de hoogte van het bezoek, maar een ontmoeting staat niet op de planning. Volgens een woordvoerder van Plasterk zou er vanuit Sint-Eustatius nog geen officieel verzoek voor een afspraak zijn gekomen.

De vraag is of het gesprek alsnog zal plaatsvinden met de driekoppige delegatie. Plasterk liet eerder weten te willen dat de meegereisde adviseur Xavier Blackman wegblijft, omdat Nederland zijn aanstelling tot directeur Publiekszaken en Dienstverlening op Sint-Eustatius niet erkent. Blackman is meegekomen met de Statiaanse bestuursleden Clyde van Putten en Derrick Simmons.

Gesprekken met Tweede Kamerleden
Sint-Eustatius ziet kansen nu Nederland een nieuw parlement heeft. De Statianen willen deze week met Kamerleden praten over ‘hoe de Nederlandse regering het lokale bestuur op het eiland frustreert’. Bijvoorbeeld als het gaat om het benoemen van een burgemeester, het goedkeuren van begrotingen of het doen van uitgaven op het eiland.

Alle politieke partijen zijn uitgenodigd voor een gesprek, zegt de delegatie. Desgevraagd laten verschillende partijen weten niet op de hoogte hiervan te zijn. Alleen VVD en 50Plus bevestigen dat zij deze week een gesprek hebben met de Statiaanse delegatie. D66 wil geen reactie geven.

Een ander belangrijk punt voor Sint-Eustatius is hun strijd voor autonomie: het lokale bestuur wil af van hun gemeente-status die het eiland sinds 2010 heeft. Sint-Eustatius heeft namelijk nooit voor deze status gekozen, zoals bijvoorbeeld de andere bijzondere gemeenten, Saba en Bonaire. Sint-Eustatius koos bij een referendum in 2005 als enige eiland voor behoud van de Nederlandse Antillen als land. In een nieuw referendum eind 2014 koos de meerderheid van de Statianen voor autonomie, maar de opkomst voor het referendum was te laag.

De demissionaire regering in Nederland wil niets van de strijd voor autonomie weten. De delegatie hoopt de nieuwe Kamerleden ervan te overtuigen om binnenkort een wetsvoorstel dat het eiland als bijzondere gemeente vastlegt in de Nederlandse grondwet te gaan dwarsliggen.

Plasterk dreigt met consequenties

De eilandsraad heeft in een motie nu hun eigen bestuurders dringend verzocht om de Nederlandse wetten niet meer na te leven als het tegen VN-regels ingaan. Volgens Sint-Eustatius wordt het eiland als een kolonie behandeld.

In reactie daarop dreigt demissionair minister Plasterk het lokale bestuur van Sint-Eustatius aan de kant te zetten. “Binnen het Koninkrijk is er geen enkele ruimte voor de opvatting dat wet- en regelgeving op deze wijze wordt genegeerd.” De toon van de brief aan Sint-Eustatius is uitzonderlijk.

Plasterk uit een opvallende dreigement aan de lokale bestuurders. “Voor de gevolgen van niet naleven van de wet- en regelgeving en van rechtmatig genomen besluiten door de Rijksvertegenwoordiger houd ik u ten volle verantwoordelijk.”