WILLEMSTAD – Er is niet genoeg kennis over asbest op Curaçao. Dat zegt asbestspecialist Milangelo Isidora. Volgens Isidora is het onbegrijpelijk dat er geen waarschuwing is uitgegaan vanuit de overheid toen gisteravond het gebouw van Sentro Pro Arte in vlammen opging. “Niemand weet of er asbest in dat gebouw zat. Als dit wel het geval was, wordt het poeder en gaat het de lucht in.”
De oude schouwburg, Sentro Pro Arte, is gisteravond grotendeels afgebrand. Het gebouw werd tussen 1965 en 1968 gebouwd en was niet meer te redden. De brandweer moest vandaag de hele dag nablussen.
Het inademen van asbest kan leiden tot mesothelioom, een dodelijke vorm van kanker, maar ook tot longkanker en andere gezondheidsproblemen. Sinds 1993 mag er in Nederland niet meer gebouwd worden met materiaal dat asbest bevat. Die regel is vrij snel daarna ook doorgevoerd op Curaçao.
Aannemelijk
“Aangezien Sentro Pro Arte vóór die tijd is gebouwd, is er een geringe kans dat er wel asbest in dat gebouw zat”, stelt Isidora. Dat het gebouw als theater diende, maakt het voor Isidora nog aannemelijker dat er asbest is gebruikt: asbest helpt namelijk geluid te dempen.
Terwijl veel materialen worden vernietigd door brand, wordt asbest pas vernietigd bij een temperatuur boven de 2000 graden Celsius. Bij een brand laat het los van materiaal en gaat in de lucht op. Om er zeker van te zijn hoeveel de concentratie asbest in de lucht is, zouden er volgens Isidora altijd metingen moeten worden gedaan.
Geen zekerheid
“Iedereen moet binnenblijven tot is aangetoond of er asbest is en in hoeverre dit de luchtkwaliteit beïnvloed. Daarna kan men advies geven welk gebied gevaar loopt.”
Niet in kaart
Sentro Pro Arte was niet het enige oude gebouw dat vervallen en ongebruikt is. Jaïr Santos Gonçalves van het ministerie Gezondheid, Milieu en Natuur erkent dat meer gebouwen oud zijn en wellicht asbest bevatten. “Voor zo ver ik weet is dit nooit goed in kaart gebracht hier. Wellicht wordt er nu wel over gepraat na het incident gisteravond, maar daar is nu niks over bekend.”
Veel monumenten zijn vervallen en staan op instoren. Volgens restauratie-architect van het monumentenfonds Michael Newton moet de overheid duidelijke regels stellen en eigenaren dwingen een pand te onderhouden. Dit is complex, omdat veel panden onderdeel zijn van erfgoed.
Monumenten
Toch is de kans volgens Newton klein dat deze gebouwen asbest bevatten: “Asbest wordt vaak gebruikt bij de bouw van daken met golfplaten. Dat soort daken kom je niet tegen bij originele monumenten.”
De architect vertelt dat het wel mogelijk is, maar alleen als er later iets bijgebouwd is. “Bij de renovatie van de Santa Famia kerk is bijvoorbeeld het dak later vernieuwd met golfplaten. Dan kan je dus asbest tegenkomen. Ook als er bijvoorbeeld een bijgebouwtje is geplaatst, kan er asbesthoudend materiaal zijn gebruikt, maar bij originele monumenten werd dit nooit gebruikt.”
De brandweer heeft gisteravond wel geadviseerd ramen en deuren en ramen dicht te houden. Dit niet zo zeer in verband met asbest, maar vanwege rookoverlast.
Door Elisa Koek