Addo Stuur van Stichting Lezen en Schrijven – foto: Janita Monna
KRALENDIJK – 24 procent van de beroepsbevolking op Bonaire zou niet, of niet voldoende kunnen lezen en schrijven. Maar harde cijfers ontbreken. Daarom is op initiatief van de Stichting Lezen en Schrijven een groot onderzoek naar analfabetisme gaande. “We willen beter zicht krijgen op het probleem.”
Vrijwilligers van de stichting zijn de afgelopen weken de straat opgegaan. In bedrijven, op markten, in het ziekenhuis zijn mensen benaderd om een vragenlijst in te vullen. “We hebben nu zo’n 600 formulieren terug”, vertelt Addo Stuur, van de Stichting Lezen en Schrijven.
Openheid
“Ik ben verrast door de openheid van mensen. Sommigen doen meteen mee, anderen moeten over de streep getrokken worden, en er zijn pertinente weigeraars, mensen die zeggen geen tijd te hebben of die niet achter het initiatief staan.”
Het is een flinke vragenlijst, en voor wie niet goed kan lezen is dat een probleem, erkent Stuur. “Daarom werken we ook met vrijwilligers. Zij kunnen helpen bij het invullen. Ook Forma is actief betrokken.” Forma biedt alfabetiseringstrajecten op Bonaire.
Angst
Stuur noemt analfabetisme een ‘verborgen probleem’, waar veel bedrijven mee te maken hebben. “De kabelgravers, de kamermeisjes, schoonmakers – laaggeletterdheid zie je vooral in beroepen waarvoor weinig scholing nodig is. Mensen die niet kunnen lezen of schrijven leven vaak in angst. Ze zijn bang dat ze ineens een formulier moeten invullen of een adres moeten lezen. Ze hebben daardoor last van stress of kunnen minder vlot werken. Het is een sociaal probleem, maar ook een economisch probleem.”
Dat bedrijven en andere instellingen daarom hun medewerking aan het onderzoek verlenen, verbaast Stuur niet: “Men is blij dat er iets wordt gedaan en dat het door een onafhankelijke stichting gebeurt. Vanochtend nog is een van onze vrijwilligers de bouw op gegaan. Ook een plek waar potentieel laaggeletterden rondlopen.”
Scholen
Niet alleen werkgevers, ook de scholen op Bonaire werken mee aan het onderzoek, vertelt Stuur: “We hebben speciale enquêtes voor groep 7 en 8. Dat zijn zo’n vierhonderd basisschoolleerlingen. Ook de Scholengemeenschap Bonaire doet mee. We krijgen alle relevante gegevens als het gaat om lezen en schrijven op Bonaire.”
Het onderzoek levert genoeg materiaal op om tot een aanpak van het probleem te komen. “Als straks de uitkomsten bekend zijn, kunnen we kijken waar te beginnen, bij welke leeftijdsgroep, waar zittende hiaten? Als je ziet dat een kind in groep 8 onder een bepaald niveau leest, dan bestaat de kans dat hij of zij uiteindelijk zijn leesvaardigheid gaat verliezen.”
Uitkomsten
De Stichting Lezen en Schrijven, onderdeel van de Rotary, werd begin van het jaar opgericht om laaggeletterdheid op het eiland te bestrijden. De enquêtes zijn in verschillende talen en anoniem afgenomen. De uitkomsten van het onderzoek worden begin volgend jaar verwacht.
Door Janita Monna