Justitiële Inrichting Caribisch Nederland – foto: Belkis Osepa
DEN HAAG – Uit een rapport van de Raad voor Rechtshandhaving (RvR) blijkt dat een aantal veroordeelden dat op de BES-eilanden een celstraf uit moest zitten, nooit is opgeroepen voor detentie.
Oorzaak was de slechte administratie van het Openbaar Ministerie (OM), waardoor vonnissen zijn verdwenen.
Het ministerie van Veiligheid en Justitie in Den Haag zegt niet te weten hoeveel mensen hun straf hebben kunnen ontlopen. ’Het OM BES schat in dat het aantal veroordeelden die tussen wal en schip zijn gevallen, klein is. Exacte cijfers kunnen niet worden geproduceerd’, laat het ministerie weten in een reactie. De RvR noemt de ontdekking ‘strijdig met de fundamentele uitgangspunten van de rechtshandhaving’.
Handmatige administratie
In 2013 is het OM BES gestart met een project waarmee alle openstaande gevangenisstraffen weggewerkt moest worden. De administratie bleek echter gebrekkig. De vonnissen zijn met de hand bijgehouden en niet verwerkt in een elektronisch administratiesysteem. ‘Men had hierdoor geen zicht op openstaande en geëxecuteerde vonnissen’, aldus de RvR.
Volgens het ministerie is in alle bronnen gezocht naar veroordeelden die hun straf niet hebben uitgezeten. Het ministerie: ’Denk hierbij aan strafkaarten, zittingslijsten, maar ook aan gegevens bij ’ketenpartners’, organisaties die betrokken zijn bij rechtshandhaving. Deze actie is bedoeld geweest om alle relevante vonnissen te achterhalen.’
Inhaalslag
Het OM heeft bij de administratieve inhaalslag teruggekeken tot 2008. Inmiddels zijn de vonnissen van 2008 tot en met 2012 grotendeels uitgevoerd. Sinds 2012 zijn alle vrijheidsstraffen voor Bonairianen uitgevoerd, stelt het rapport. Niet-ingezetenen hebben een iets grotere kans om gevangenisstraf te ontlopen omdat het OM BES medewerking nodig heeft van andere landen.
Door Pieter Hofmann