Staatssecretaris Sander Dekker – foto: Suzanne Koelega
HILVERSUM – Hoewel staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker (VVD) tevreden is over de inhaalslag die het onderwijs in Caribisch Nederland maakt, is er nog veel werk aan de winkel. Het kabinet zet in op verbetering van de kwaliteit en het bestuur in het onderwijs.
Zo moeten ‘bestuurscoaches’ de scholen ondersteunen bij het verbeteren van het bestuur. Het dagelijks bestuur en toezicht moeten gescheiden zijn. Ook de kwaliteit van het onderwijs zelf moet omhoog, net als de slagingspercentages.
Leerachterstanden
In het basisonderwijs wordt volgens diverse onderzoeken van de Onderwijsinspectie wel degelijk vooruitgang geboekt op gebied van de leerresultaten. De leerachterstanden zijn soms echter opgelopen tot meer dan twee jaar. De situatie in het voortgezet onderwijs is ‘fragiel’.
Leerlingen op de BES-eilanden hebben vaak grote moeite met de Nederlandse taal. Er wordt lesgegeven in het Nederlands, wat voor weinig leerlingen hun moedertaal is – als ze überhaupt al aan Nederlandse taalinvloeden blootstaan. Sint Eustatius gaat daarom over op Engels als instructietaal, Bonaire gaat extra investeren in Nederlands én Papiaments. Voorvechters van het Papiaments zijn daar kritisch over.
Op de BES-eilanden hebben relatief veel kinderen extra aandacht nodig vanwege een leerachterstand of andere problematiek. Dekker heeft vorig jaar extra geld besteed aan de Expertisecentra Onderwijszorg (EOZ) van Saba en Sint Eustatius om de ondersteuning van ‘zorgleerlingen’ te verbeteren. EOZ Bonaire kan bij goede samenwerking met andere partijen ook een extra investering tegemoet zien. Op Bonaire moet een aparte lesplaats voor zorgleerlingen verschijnen die in 2016 klaar moet zijn.
Basisscholen
In het basisonderwijs is Golden Rock (Sint Eustatius) de eerste basisschool die de Nederlandse normen haalt qua onderwijskwaliteit en –bestuur. Meerdere scholen benaderen die norm. Dat zegt niet alles: scholen die volgens de onderzoekers voldoende basiskwaliteit bezitten, hebben lichtingen met leerachterstanden van meer dan twee jaar. Die achterstanden waren voorheen nog groter.
Het voortgezet onderwijs is er niet al te best aan toe. Op de Saba Comprehensive School rommelde het voor het ingrijpen door gedeputeerde Chris Johnson. Volgens Dekker is de rust daarmee teruggekeerd, maar nog steeds heeft de school ‘een nieuwe impuls nodig’, staat in het rapport. De kwaliteit is ondermaats en het concreet invoeren van een taalbeleid heeft ‘stilgelegen’. Wel is er een bestuursplan en een ouderraad ingesteld.
“Op Sint Eustatius lijkt de goede weg te zijn ingeslagen”, schrijft Dekker over het voortgezet onderwijs. Een actieplan heeft het vertrouwen van de staatssecretaris. De inspectie vindt het te vroeg om te spreken van een duurzame verbetering.
Slagingspercentage
Het grootste zorgenkind blijft Bonaire. De staatssecretaris heeft deze zomer ingegrepen op het Liseo Boneriano. Dekker denkt niet dat het niveau daar snel op Europees Nederlands niveau zal zijn.
Van 2015 tot 2018 krijgen de drie scholen voor voortgezet onderwijs in Caribisch Nederland extra geld onder voorwaarde van goede samenwerking en een duidelijk actieplan.
Er zijn weinig cijfers beschikbaar van de mbo-instellingen. De examinering van de onderzochte opleidingen voldoet in de regel niet aan de basiskwaliteit, wijzen rapporten uit. Dit voorjaar hoopt de inspectie verbeteringen aan te treffen.
Door Pieter Hofmann