Premier Mike Eman. Foto: Ariën Rasmijn
ORANJESTAD – Nederland is bereid in te schrijven op Arubaanse staatsobligaties. Hierdoor kan Aruba tussen de 20 en 40 miljoen florin op haar begroting besparen bij het herfinancieren van de staatsschuld. Aruba moet echter wel blijk kunnen geven van ‘houdbare overheidsfinanciën’.
Verslaggever Ariën Rasmijn in gesprek met minister De Meza
Afgelopen week werd in Den Haag hiervoor een protocol ondertekend door premier Mike Eman, ministers De Meza en Dijsselbloem van Financiën en minister Plasterk van Koninkrijksrelaties. Gisteren gaven Eman en De Meza een persconferentie. Vandaag wordt het protocol gepresenteerd aan de Staten.
In het zogeheten ‘Witte Donderdag Protocol’ staat aangegeven dat wanneer Aruba staatsobligaties uitgeeft, zij een beroep kan doen op Nederland om zich hiervoor in te schrijven. De rente daarvan wordt gebaseerd op de rente die Nederland op de internationale markt zou kunnen krijgen. Momenteel staat die rente op tussen de 2 en 2,6 procent. Nederland doet dit echter pas na beoordeling van de financiële huishouding van Aruba door het IMF, kredietbeoordelers FitchRatings en Standard & Poor’s , de Centrale Bank van Aruba, de Algemene Rekenkamer en de Raad van Advies.
‘Balanced budget rule’
Aruba verankert – overigens op eigen initiatief – ook een zogeheten ‘balanced budget rule’ in de grondwet. Daarmee is de regering vanaf 2016 verplicht een begrotingsevenwicht te houden. Met deze nieuwe regel komt ook een vast college van advies, bestaande uit lokale deskundigen, dat erop toeziet dat de begroting daadwerkelijk in balans is. Om de nieuwe begrotingsregel in de grondwet te verankeren is trouwens tweederde steun van de Staten nodig, bevestigt premier Eman. In juni of juli hoopt premier Eman de definitieve grondwetswijziging naar de Staten te brengen. Minister van Financiën Mike de Meza geeft echter aan al in mei staatsobligaties uit te willen geven.
Samenwerkingsprotocol
Dat Aruba en Nederland naar de mogelijkheid zouden kijken om samen op te trekken op de internationale geldmarkt was al afgesproken in het samenwerkingsprotocol die Eman in 2011 ondertekende met minister Donner van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Eerdere herfinancieringen kwamen met een rente van tussen de 5 en 6procent. Vorig jaar wist de Arubaanse regering met hulp van consultants een herfinanciering van haar staatsschuld te krijgen tegen een rente van 4,6 procent voor haar staatsobligaties. Tegen een rente van tussen de 2 en 2,6 procent komt Aruba volgens de premier op een besparing van tussen de 20 en 40 miljoen florin. Dat geld gaat naar het verlagen van de staatsschuld. Zo wordt het voor het eerst sinds het invoeren van de Status Aparte dat Aruba haar staatsschuld verlaagt, voegde Eman daar aan toe.
Ministerie van Financiën
Zoals al afgesproken in 2008 doet Aruba elk half jaar verslag bij verslag over haar financiële resultaten aan de Rijksministerraad. Bovendien dient Aruba haar financiële stukken die ze normaaal ook aan leeninstellingen verstrekt in bij het Nederlandse ministerie van Financiën. Hetzelfde geldt voor presentaties, zoals die vorig jaar ook werden gegeven aan investeerders als aanloop naar de uitgifte van staatsobligaties. Minister De Meza benadrukte overigens dat dit ver staat van enige vorm van financieel toezicht zoals door een College Financieel Toezicht, zoals op Curaçao en Sint Maarten het geval is.
Tegen Caribisch Netwerk verklaarde minister De Meza overigens dat het zelf invoeren van een een ‘balanced budget rule’ een doorslaggevende factor was voor de toezegging van Nederland.