Voorstanders van referendumoptie 1: status quo, bij het stembureau op Statia – foto: Leoni Leidel-Schenk
ORANJESTAD – Het zal er vandaag op Sint Eustatius om spannen. Er zijn twee referendumopties die een kans maken: een bijzondere gemeente van Nederland blijven of meer autonomie eisen. De twee andere opties, integratie en onafhankelijkheid, zijn amper in zicht.
Ten minste 60 procent van de kiesgerechtigden (1527 stemmers) moeten komen opdagen en daarvan moet de helft voor één optie kiezen, anders is het referendum – dat al louter een adviserend karakter heeft – niet geldig.
Verslaggever Leoni Leidel-Schenk nam poolshoogte bij het stembureau
Taxi chauffeur Bobby Berkel vraagt zich af waarom er een referendum wordt gehouden. “Sinds 10-10-10 zijn dingen veel beter, vooral wat medische zorg betreft. Het kwam voor mij heel dichtbij: mijn dochter kreeg longkanker. Ze heeft de beste medische zorg gehad, ze is naar Colombia overgevlogen en letterlijk alles is betaald tot nu toe. Voorheen was ze dood geweest.”
‘Luchtkasteel’
Hij geeft toe dat er ook een aantal zijn die niet zo soepel lopen sinds de staatkundige vernieuwingen: “maar we zijn bezig met evalueren en hebben de mogelijkheid om dit te verbeteren. Het referendum is een luchtkasteel. De politiek voedt dit aan de minder intelligente mensen. Je kan wel zelfstandig willen zijn en de macht willen hebben, maar als je twee lege handen hebt hoe wil je de mensen te eten geven?”
Shurandy denkt er anders over. Hij heeft lange dreadlocks tot bijna op zijn enkels en aan zijn overall is te zien dat hij werkt bij het Texaanse oliebedrijf NuStar, de grootste privé werkgever op het eiland. Hij wijst naar een groot spandoek dat midden in Oranjestad hangt. “Daar ga ik op stemmen” zegt hij vastberaden. De banner is van The Brighter Path Foundation en pleit voor meer autonomie. “Het is belangrijk dat mensen hier beslissen wat er gebeurt met het eiland. De ezels mogen geeneens meer vrij rond lopen, hun ballen worden eraf gehaald. De ezel is een koppig dier, als wij koppig zijn, wat gebeurt er dan met ons?”
De haastig gekozen datum van 17 december is opmerkelijk. De referendumcommissie had immers geadviseerd het op 15 januari te houden. Er zou dan meer tijd zijn om voor te bereiden en het zou toch nog ruim op tijd zijn voor de verkiezingen op 18 maart.
Kerstvakantie
Twee weken geleden werd ook nog beslist om de kerstvakantie een week te vervroegen waardoor het referendum in de vakantie valt. Veel bewoners hebben besloten om de drie weken kerstvakantie te gebruiken om even van het eiland af te gaan, waardoor de kleine vliegtuigjes van de luchtvaartmaatschappij Winair de afgelopen dagen nokvol zaten.
Veel Statianen twijfelen nog of ze gaan stemmen, omdat ze vinden dat het referendum vooral een politiek spel is. Zo ook Asha Robins. Ze werkt als schoonmaakster bij een lokaal hotel. “Mensen stemmen niet met hun hoofd. Ze stemmen op een familielid die in de politiek zit, maar niet voor het eiland. En als je stemt, doen ze bij de eilandraad toch het tegenovergestelde”, zegt ze stellig.
Xiomara Balentina voor het stembureau
Xiomara Balentina, voorzitter van The Brigther Path Foundation denkt dat het een ‘close call’ gaat worden tussen autonomie en status quo. “Maar ik wil geloven dat autonomie boven aan komt.” Ze heeft er vertrouwen in dat de opkomst van minimaal 60 procent gehaald wordt. “Anders hebben we een groot probleem.”
Door Leoni Leidel-Schenk