De gehele zorgsector voelt de vergrijzing doordat personeel en cliënten vergrijzen
WILLEMSTAD – “Rapporten, aanbevelingen en cijfers over vergrijzing liggen al jaren bij de overheid, maar er komt geen beleid”, vertelt Aya Mac Donald, Specialist Ouderengeneeskunde bij verpleeghuis Birgin di Rosario.
Vergrijzing valt onder de ministeries van SOAW (Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn) en GMN (Gezondheid, Milieu en Natuur), maar er is geen vast aanspreekpunt voor zorginstanties. “Elke keer is er een nieuwe directeur die alles moet inzien terwijl de tijd dringt. Nagenoeg alle verzorg- en verpleeghuizen op het eiland hebben al een wachtlijst.”
Volgens de Census 2011 nam het aantal personen in de leeftijdsgroep 60+ toe met 49 procent. Het aantal personen in de leeftijdsgroep vijftien tot 59 nam toe met 14 procent. Daarbij komt dat mensen steeds ouder worden, maar de leeftijd waarop zij last krijgen van ouderdomskwalen hetzelfde blijft. Op Curaçao spelen vooral diabetes, hoge bloeddruk en obesitas een grote rol bij mensen vanaf zestig jaar.
Armoede
“Een groot verschil met andere landen is de armoede op Curaçao”, gaat Mac Donald verder. “Er zijn geen structurele voorzieningen en fondsen voor bijvoorbeeld een rolstoel of rollator. De ouderen hebben geen geld hiervoor en hun familie ook niet. Sommigen moeten zelfs voor hun kinderen zorgen met hun pensioentje.”
Uit onderzoek van onder andere Birgin di Rosario blijkt dat de meeste ouderen thuis willen blijven wonen. Mantelzorg zou een oplossing hiervoor zijn, maar volgens Mac Donald werkt dit niet. “Er zijn te weinig mantelzorgers per oudere. Vaak wonen niet alle kinderen op Curaçao, maar in Nederland of Amerika. Daarbij zijn senioren ook steeds vaker het doelwit van criminaliteit en gaan ze zich onveilig voelen thuis. Een ander probleem is vervoer vanaf huis naar bijvoorbeeld de dokter of specialist.”
Vergrijzing is niet alleen een probleem in de ouderenzorg. De gehele zorgsector krijgt hier last van doordat cliënten en personeel vergrijzen. Oudere patiënten vereisen ander soort hulp die fysiek zwaarder is voor personeel. Voor de SGR betekent dit dat er snel maatregelen moeten worden getroffen om te voorkomen dat de kwaliteit van de gehandicaptenzorg gevaar gaat lopen.
“De vergrijzingsleeftijd ligt gemiddeld op zestig, maar voor mensen met een verstandelijke beperking op vijftig en voor iemand met het downsyndroom zelfs op veertig”, vertelt Jessica Mesman, projectleider van het vergrijzingsbeleid binnen Fundashon Verriet. “Dit betekent dat onze cliënten sneller vergrijzen en meer materiaal en hulp nodig hebben. De woningen moeten worden aangepast, rollators moeten worden aangeschaft en het werk van personeel wordt fysiek zwaarder terwijl ditzelfde personeel hard vergrijst. Op dit moment is 11 procent van het personeel vergrijst en over vijf jaar zal dit 35 procent zijn.”
Gaten dichten
Beide zorginstellingen hebben hun bevindingen gepresenteerd aan de overheid. Of er een oplossing komt, blijft onduidelijk. “Vanaf 2000 zijn we bezig met het schrijven van rapporten over vergrijzing. Het tarief per persoon moet omhoog zodat we de juiste zorg kunnen bieden. Ouderen zijn een niet te verwaarlozen groep”, benadrukt Mac Donald. Mesman voegt hieraan toe dat het ergste nog moet komen. “We dichten nu gaten terwijl we iets moeten opbouwen. De top komt er voor ons nog aan.”
Julisa Ignacio, beleidsmedewerker bij het ministerie van GMN geeft aan dat haar ministerie momenteel in een traject zit over vergrijzing met het ministerie van SOAW. De medewerkers van beide ministeries kunnen niet vertellen welke plannen er zijn voor vergrijzing en zorg.
Door Elisa Koek