KRALENDIJK – “De toegekende schadevergoeding in de Spelonk-zaak zie ik als een belangrijke erkenning en eerherstel voor Nozai Thomas en Andy Melaan.” Dat is de reactie van advocaat Geert-Jan Knoops na de toekenning van ruim 1.4 miljoen euro voor beiden na de gerechtelijke dwaling in deze zaak.
Nozai Thomas die 4,5 jaar ten onrechte heeft vastgezeten krijgt 677.430 dollar (488.000 euro) en Andy Melaan – – die in totaal acht jaar vastzat – krijgt 1.292.687 dollar (931.000 euro).
Schadevergoedingen
Het is voor het eerst in Caribisch Nederland dat er zulke hoge schadevergoedingen zijn toegekend voor onterechte veroordeelden. Thomas en Melaan werden november vorig jaar vrijgesproken nadat het verdedigingsteam nieuwe bewijzen heeft aangedragen dat de twee niet medeplichtig zijn aan de moord op de gebroeders Martis in 2005.
Daarna volgde gesteggel met het Openbaar Ministerie (OM) over de betaling van de schadevergoedingen. Het OM toonde geen bereidheid om in onderhandeling te treden over de schadevergoedingen. Het verdedigingsteam van Knoops’advocaten heeft vervolgens het Hof gevraagd de knoop door te hakken omdat zij niet tot een overeenstemming konden komen met het OM. Dit is een van de factoren waarom het Hof een hogere vergoeding rechtvaardigt, aldus Knoops.
Belangen
Knoops wijst op dat de starre bereidwilligheid van het OM en de reactie van het Hof daarop door toekenning van een hogere schadevergoeding, van belang is voor toekomstige herzieningszaken waarin ten onrechte veroordeelden worden vrijgesproken. “Het feit dat het OM niet tot een spoedige schikking bleek te komen, heeft het leed en belasting voor de twee verzwaard. De Nederlandse staat zal zich de belangen van deze personen dus voortaan beter moeten aantrekken.”
Het Hof heeft de standaard schadevergoeding met factor vijf verhoogd. De verdediging heeft verzocht de vergoeding met een factor acht te verhogen. Aanvankelijk heeft het Knoops-team een vergoeding van 1.6 miljoen euro gevraagd voor Melaan en ruim 850 duizend euro voor Thomas.
Schade verhogende factoren
Volgens Knoops gaat het om een unieke zaak, waarbij het Hof rekening heeft gehouden met schade verhogende factoren zoals onder andere media-aandacht, stigmatisering door de vervolging en de impact op het leven van Thomas en Melaan. Ook de geleden psychische schade en de druk van de politie tellen mee in de overweging van de hoogte. Ondanks het feit dat de vergoedingen lager vallen dan gevraagd, is de verdediging tevreden. “Dit zal een belangrijk precedent zijn omdat het Hof erkent dat deze categorie vrijgesprokenen extra geleden hebben.”
Nozai Thomas en Andy Melaan willen de schadevergoedingen in een fonds storten dat door derden wordt beheerd. Via dit fonds zullen deze vergoedingen beheerd worden voor hun toekomst en dat van hun kinderen en familie. Ook zullen zij zich gaan inzetten voor het lot van andere ten onrechte veroordeelden op de Antillen en daarbuiten.
Kosten deskundigen
Overigens heeft het Hof het tweede verzoek voor vergoeding van de kosten voor de deskundigen nog niet gehonoreerd. Het gaat om de betaling van de kosten voor forensisch- en telecommunicatie deskundigen, psychiatrische begeleiding en kosten van vrijwilligers. In het tweede verzoek zijn ook de advocatenkosten meegerekend voor het bepleiten van de schadevergoeding voor Thomas en Melaan. Het Hof heeft aangegeven meer informatie te willen ontvangen over de gemaakte kosten van de kant van de advocaten.
Het werk voor de vrijspraak van de gerechtelijke dwaling is pro deo gedaan door Knoops’advocaten. Het advocatenbuffet kreeg daarvoor een percentage van de gemaakte kosten vergoed door de Nederlandse staat.
Door Belkis Osepa