KRALENDIJK – Ze kan nauwelijks bedenken dat ze anders zou handelen, dan hoe zij het gedaan heeft tijdens haar gezaghebberschap op Bonaire. Voor Lydia Emerencia is het gezaghebberschap een gepasseerd station, hoe kort het ook heeft geduurd. “In twee jaar tijd is de betrouwbaarheid kapot gegaan, terwijl ik gewoon mijn werk deed. Ik zou het niet eens durf noemen.”
Het noodlot heeft bepaald dat zij slechts twee jaar aanbleef als gezaghebber, zo zegt ze zelf. Vanaf heden, 1 maart 2014, is Emerencia geen gezaghebber meer. Ze blijft nog ten minste zes maanden op Bonaire wonen en gaat vrijwilligerswerk doen in afwachting van een nieuwe baan. Het staat nog niet vast of ze daarna op Bonaire blijft of dat ze naar Aruba teruggaat of naar Nederland.
De scheidende gezaghebber in een interview met Belkis Osepa
Durf
Lydia Emerencia heeft het over tal van moeilijke momenten in de afgelopen twee jaren. Zij stelde ter discussie of er sprake was van goed bestuur en integriteit op Bonaire, vaardigde een noodbevel uit tegen het WEB en deed aangifte in verband met een onregelmatig verstrekte taxivergunning, waarbij een gedeputeerde nauw betrokken bij was. “Durf zou ik het niet noemen. Ik heb gewoon mijn werk gedaan. Spijt heb ik niet van de besluiten, want ze zijn genomen op basis van de informatie die ik had en op basis van hoe ik het heb ingeschat, geanalyseerd en geëvalueerd.”
Emerencia is duidelijk over haar ontslag. “Bij een motie van wantrouwen kan een gezaghebber niet werken. Het was een uiting van niet willen werken met mij. Dan houdt het op. Er zijn principes zoals rechtvaardigheid en eerlijkheid die ik nooit zal verloochenen. Het ging niet om de meningsverschillen, hoe hard we ook gilden. Ik kan tegen een stootje en heb altijd gewerkt in veranderingsprocessen. Maar op een gegeven moment is de betrouwbaarheid heel broos geworden.”
Tegenwerking
Emerencia zegt veel tegenwerking te hebben gekregen tijdens haar gezaghebberschap. Ze spreekt van intimidaties en represailles. Haar collega’s in het bestuurscollege en vooral de regeringscoalitie bestempelden haar als oncollegiaal en te kritisch. Ze maakte moeilijke momenten mee. “Dan voelde ik de druk van mijn collega’s in het bestuur, die niet wilden dat ik bepaalde besluiten nam. Aan de andere kant wist ik dat conform de wet, mijn geweten en regels van goed bestuur, ik dat besluit wel moest nemen.”
Emerencia heeft het begrip integriteit vorm gegeven op Bonaire en getracht het ook door te voeren in haar werk en in relatie tot collega’s. Voor haar is integriteit een streven. “Je moet gaan voor het algemeen belang. Uitzonderingen behoren regels te bevestigen; niet dat uitzonderingen regels worden. Op dat soort zaken ben ik kritisch. Misschien ben ik te kritisch in termen van wat zij het hier gewend zijn, maar niet in relatie met de verantwoordelijkheid van het bestuur van Bonaire.”
Lintjes
Ook onbegrip en onwetendheid over het ambt van de gezaghebber speelde een grote rol. “Iemand heeft weleens tegen mij gezegd: de gezaghebber behoort alleen maar lintjes door te knippen. De meeste bestuurders schijnen te denken dat het voorzitterschap van het bestuurscollege en de eilandsraad de voornaamste taak is van een gezaghebber. Het besef is er niet dat de gezaghebber naast functionaris ook een eenkoppige bestuursorgaan is met zelfstandige taken. Dat heeft geleid tot heel veel verwarrende situaties en fricties. Als het besef niet komt van wat het ambt van de gezaghebber inhoudt, dan zullen alle gezaghebbers problemen hebben.”
Door Belkis Osepa