Nederland heeft met Verenigde Staten (VS) afspraken gemaakt voor de waarborging van een veilige corridor voor commerciële vluchten in het luchtruim op Aruba en Curaçao. Aanleiding waren de bijna- botsingen met Amerikaanse militaire vliegtuigen in het luchtruim boven de twee eilanden afgelopen weekend. Dat liet premier Mike Eman (AVP) woensdag tijdens een buitengewone persconferentie weten. Amerikaanse militaire toestellen zullen voortaan hun transponders inschakelen om incidenten te voorkomen. Met ingeschakelde transponders worden vliegtuigen zichtbaar op de radar. Ook wordt volgens Eman het maritieme verkeer gewaarborgd, onder meer voor cruiseschepen en containerschepen.
Door de geopolitieke spanningen in de regio hebben de landen binnen het koninkrijk, in samenwerking met het Amerikaanse consulaat-generaal, maatregelen genomen om de veiligheid in het luchtruim te verbeteren. De Amerikaanse militaire vliegtuigen vlogen afgelopen week zonder ingeschakelde transponder, waardoor ze niet zichtbaar waren op de radar in het luchtruim van Curaçao en Aruba.
Eman erkent dat naarmate het aantal militaire activiteiten toeneemt, ook lokaal meer vragen en zorgen ontstaan. “Juist daarom is het belangrijk dat onze gemeenschap weet dat alle departementen, het Amerikaanse consulaat-generaal en de diplomatieke kanalen zijn ingeschakeld om zowel het luchtruim als het maritieme verkeer te waarborgen,” aldus de premier. Hij bevestigt dat de oplopende spanningen voor onrust zorgen binnen de samenleving en hoopt dat deze maatregelen bijdragen aan rust en veiligheid. Volgens Eman heeft dit dossier de volledige aandacht van het Amerikaanse consulaat- generaal.
Militaire activiteiten
Eman spreekt zelf van ‘geïntensiveerde militaire oefeningen’. Tegelijkertijd meldde de Amerikaanse Southern Command op 17 december via het social mediaplatform X dat in opdracht van de Amerikaanse ministerie van Defensie een dodelijke aanval is uitgevoerd in internationale wateren in de oostelijke Stille Oceaan. Daarbij kwamen vier mannen om het leven. Volgens inlichtingendiensten zouden zij betrokken zijn bij activiteiten die gerelateerd zouden zijn met drugs en terrorisme langs een bekende smokkelroute. Met deze aanval komt het aantal dodelijke slachtoffers bij Amerikaanse acties tegen zogenaamde drugsvaartuigen in de regio de afgelopen maanden op 95. Deze operaties maken deel uit van de sterk oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en Venezuela.
Dinsdag stelde de Amerikaanse president Donald Trump in een bericht op zijn eigen social mediaplatform Truth Social onder meer dat Venezuela is omsingeld door de ‘grootste armada ooit in Zuid-Amerika’. Hij beschuldigde het Maduro-regime van drugsterrorisme en mensenhandel en kondigde een ‘totale blokkade’ aan van gesanctioneerde olietankers van en naar Venezuela.
Foto Melissa Stamper
Alle gesprekken met zowel de Verenigde Staten als Venezuela verlopen momenteel via Nederland. “We zien vandaag de resultaten van de betrokkenheid van het koninkrijk,” verzekert Eman. “Als we een eiland waren geweest zonder deze bescherming, zouden we een speelbal zijn geweest in deze turbulente tijden.” Volgens de premier zijn de eilanden, ondanks hun geografische nabijheid, tot nu toe buiten schot gebleven. Tegelijkertijd wordt gekeken naar mogelijke scenario’s die ook gevolgen zouden kunnen hebben voor het toerisme. “Vooralsnog zien we geen negatieve effecten. We willen onze partners laten weten dat de situatie goed wordt gemonitord. Aruba moet ‘One Happy Island’ kunnen blijven.”
Op vragen van het Caribisch Netwerk over de reden waarom tijdens deze zogenoemde oefeningen transponders waren uitgeschakeld, kon de premier geen inhoudelijk antwoord geven. Ook over het moment waarop Aruba zou moeten overwegen het luchtruim tijdelijk te sluiten ter beveiliging, bleef het antwoord ontwijkend. Eman verwees vooral naar de gemaakte afspraken die nu moeten zorgen voor veilig lucht- en maritiem verkeer.
Zr. Ms. Den Helder vertrokken
Defensie van het Caribisch Gebied meldde eerder dat, ondanks het ontbreken van een directe dreiging voor Aruba, Bonaire en Curaçao, het bevoorradingsschip Zr. Ms. Den Helder uit voorzorg was teruggekeerd naar het Caribisch gebied om indien nodig beschikbaar te zijn. Maar enkele dagen geleden is het schip weer vertrokken uit de Caribische wateren.
“Ik ben niet geautoriseerd om aan te geven wanneer er wel of geen marineschip aanwezig is in onze wateren,” zegt Eman tegen het Caribisch Netwerk. “Dat zal een reden hebben.” Volgens hem betekent de afwezigheid van een schip niet dat Nederland de defensie van de eilanden niet waarborgt. “De aanwezigheid of afwezigheid van een schip heeft geen directe impact,” stelt hij.
Volgens Eman draait het vooral om het respect en om het feit dat Aruba onderdeel is van het koninkrijk , dat verantwoordelijk is voor de territoriale integriteit. “De internationale boodschap is dat Nederland ons beschermt. De aanwezigheid van militaire operaties onderstreept dat, maar de echte kracht zit in de wetenschap dat wereldwijd bekend is dat Nederland verantwoordelijk is voor onze territoriale wateren. Dat zorgt ervoor dat Aruba ook in een turbulente regio wordt gerespecteerd,” besluit de premier.
