In de klaslokalen van Skol Avansa Amador Nita (SAAN) in Parera op Curaçao staan zondag weer tandartsen klaar met spiegels en poetsborstels. Tijdens de zevende editie van Un Smail pa Kòrsou krijgen honderden kinderen een gratis gebitscontrole en poetsles. Maar achter de vrolijke rugzakjes en tandpasta glimpen grotere zorgen door: de mondgezondheid van Curaçaose kinderen blijft slecht, en toegang tot tandzorg blijkt nog steeds ongelijk verdeeld. “Bijna de helft van de kinderen heeft gaatjes.”
Sinds de start van het project in 2017 reisde het team van vrijwilligers langs verschillende wijken om de mondgezondheid van kinderen op het eiland in kaart te brengen. “We hebben nu zo’n 1300 kinderen onderzocht,” vertelt medeorganisator Denice Bezemer- Hoyer. “Van hen heeft 45 procent één of meer gaatjes. Dat zegt veel over hoe het gesteld is met de mondgezondheid van onze jeugd.”
Het doel is om na alle geplande edities een rapport te kunnen maken over de staat van gebitsgezondheid op Curaçao. “We willen het hele eiland bereiken. Daarna kunnen we echt laten zien waar de grootste problemen zitten.”
Gratis zorg, maar niet voor iedereen bereikbaar
Hoewel tandzorg voor kinderen tot achttien jaar officieel gratis is via de Sociale Verzekeringsbank (SVB), blijkt dat in de praktijk veel ouders dat niet weten. En wie het wél weet, krijgt niet altijd een afspraak. “De vergoeding die SVB aan tandartsen betaalt, is laag en wordt bovendien laat uitbetaald,” legt Bezemer-Hoyer uit.
“Daardoor nemen sommige praktijken geen SVB-patiënten aan of maar een beperkt aantal.” Volgens haar merkt de organisatie dat na elke editie meer ouders proberen hun kinderen in te schrijven bij een tandarts. “SVB heeft het aantal tandartsen waarmee ze samenwerken inmiddels uitgebreid. Dat is positief. Maar het blijft lastig om overal plek te vinden.”
Kinderen worden behandeld tijdens Un Smail pa Kòrsou 2024. Foto’s Un Smail pa Kòrsou
Ook ongedocumenteerde kinderen geholpen
Tijdens het evenement krijgen niet alleen SVB-verzekerde kinderen een controle. Via samenwerking met lokale pastoors en Fundashon Salú pa Tur komen ook kinderen van ongedocumenteerde gezinnen in beeld. Zij krijgen voorlichting, een gratis gebitscontrole en een verwijsbrief, vertelt medeorganisator Sabitrie Gonesh. “Van de 1300 kinderen die we de afgelopen edities hebben gezien, had 45 procent één of meer gaatjes. We weten niet hoeveel van de ongedocumenteerde kinderen daarna echt behandeld worden, maar we proberen nu in elk geval pijnbestrijding te regelen.”
Poetsen, leren en vertrouwen opbouwen
Dit jaar ligt de nadruk op preventie. Dankzij hoofdsponsor Prodent krijgen alle kinderen een rugzakje met tandenborstel, tandpasta en beker. Nieuw is de ‘poetsgoot’: een vier meter lange wastafel waar kinderen samen leren poetsen. “Kinderen krijgen niet alleen theorie, ze oefenen het meteen in de praktijk,” zegt Bezemer-Hoyer.
Ze merkt dat de angst voor de tandarts afneemt. “In het begin kwamen veel kinderen bang binnen. Nu komen sommigen elk jaar terug. Ze vinden het spannend, maar ook leuk. Dat zegt veel: de drempel naar de tandarts wordt lager.”
Meer aandacht voor preventie nodig
Toch blijft de hoop dat het project op termijn niet meer nodig zal zijn. “Als ouders weten dat tandzorg voor kinderen gratis is en ze die zorg ook kunnen krijgen, zijn we een heel eind,” zegt Bezemer-Hoyer. “Maar dat vraagt om meer aandacht van de overheid voor preventie. Nu ligt de focus vooral op genezen, terwijl voorkomen zoveel gemakkelijker is.”
Ze lacht. “Tot die tijd blijven we poetsen, meten en voorlichten. Elke glimlach telt.”