De moord op een vrouw in Saliña, in de vroege ochtend van vrijdag 10 oktober, heeft diepe indruk gemaakt op Curaçao. De politie spreekt van een ‘relationeel conflict’. Volgens verschillende online media zou de vrouw meer keren aangifte hebben gedaan tegen haar ex-partner, en zelfs enkele dagen voor het incident al door hem zijn beschoten. De zaak roept veel vragen op over de bescherming van vrouwen die melding maken van huiselijk of relationeel geweld. Hoe kan het dat iemand die eerder hulp zocht, toch slachtoffer wordt van dodelijk geweld?
Het is niet het eerste verhaal dat pijn doet. Verschillende vrouwen op Curaçao vertellen dat ze zich niet gehoord voelen door de politie, wanneer ze aangifte doen van mishandeling of bedreiging door een partner. Een vrouw die anoniem wil blijven uit angst voor represailles vertelt dat ze na ernstige mishandelingen meerdere keren naar de politie ging. “Ik kreeg te horen: ‘Ach, jullie zijn binnen een paar dagen weer bij elkaar.’ Terwijl ik bont en blauw was geslagen. Mijn ex is nooit opgepakt, nooit verhoord. Hoe kan dat?” Een andere vrouw zegt dat een agent haar uitlachte toen ze aangifte wilde doen. “Ze zeiden dat ik zelf de schuldige was, omdat ik bij hem was gebleven. Maar ik bleef, omdat ik bang was.”
Schaamte en stilzwijgen
Veel vrouwen schamen zich of zijn bang om te spreken. Huiselijk geweld is op Curaçao nog steeds een taboe. “Je kinderen lopen op eieren, je voelt je alleen. En als de politie je dan ook nog wegstuurt, wat moet je dan?”, zegt één van de vrouwen. Sommigen zoeken hulp bij particuliere initiatieven of bekenden, anderen verlaten uiteindelijk het eiland. Maar voor veel vrouwen ontbreekt een duidelijke weg naar veiligheid.
‘Er ligt al jaren een plan, maar de uitvoering ontbreekt’
Volgens Rachel Hawker van Stichting Nihaila House is er op Curaçao nog altijd geen goed werkende structuur om huiselijk geweld aan te pakken. “We zien dagelijks de signalen bij vrouwen die hulp zoeken, maar het systeem werkt nog niet goed,” zegt ze. “Er ontbreekt samenwerking tussen hulporganisaties en niet alle hulpverleners weten hoe ze met slachtoffers moeten omgaan.”
Volgens Hawker ligt er al tien jaar een nationaal plan klaar om huiselijk geweld beter aan te pakken, maar dat wordt nauwelijks uitgevoerd. “Campagnes die vrouwen informeren over waar ze hulp kunnen krijgen, zijn schaars. Daardoor weten veel slachtoffers de weg niet te vinden. De eerste taak moet altijd zijn: zorgen dat het slachtoffer veilig is en daarna doorverwijzen naar de juiste hulp.”
Ze ziet ook dat niet alle politieagenten weten hoe ze moeten handelen. “Sommige agenten doen het goed, anderen missen kennis of training. Er is behoefte aan duidelijke procedures en aan bewustwording binnen het hele systeem.”
Politie: ‘Wij nemen iedere melding serieus’
Politiewoordvoerder Maurits Rosalia zegt dat de politie zich niet herkent in de beschuldigingen dat vrouwen weggestuurd of uitgelachen worden wanneer ze aangifte doen. “Nee, dat herken ik helemaal niet,” zegt Rosalia. “We hebben geen speciaal protocol voor vrouwen, maar voor alle burgers geldt dat we hen helpen. Bij meldingen van relationeel geweld is er een duidelijke instructie van de procureur-generaal om deze serieus te behandelen.” Volgens Rosalia kan het verschil tussen een melding en een formele aangifte soms tot misverstanden leiden.
“Niet iedere melding van relationeel geweld wordt een aangifte. Soms geeft iemand aan bedreigd te zijn, maar blijkt dat juridisch geen strafbaar feit. In andere gevallen trekt iemand de aangifte later weer in, bijvoorbeeld omdat de partner de kostwinner is of vanwege familie die druk uitoefent.” Hij benadrukt dat agenten training krijgen in het omgaan met slachtoffers van huiselijk geweld. “We weten dat het vaak om een vicieuze cirkel gaat. Daarom nemen we slachtoffers serieus wanneer ze zich melden.”
Volgens Rosalia kunnen mensen die vinden dat ze niet goed zijn geholpen, een klacht indienen. “Als iemand niet tevreden is over hoe een aangifte is behandeld, kan dat worden besproken met de leidinggevende van de betrokken agent. En als dat niet helpt, kan de klacht worden voorgelegd aan het Bureau Interne Zaken of aan het Openbaar Ministerie.”
Ministerie van Justitie versterkt aanpak tegen relationeel geweld
Enkele dagen na de moord maakte het ministerie van Justitie bekend dat er een speciaal team wordt opgericht dat zich volledig gaat richten op huiselijk geweld, partnergeweld en femicide. Minister Shalten Hato (MFK) zegt dat het team werkt vanuit het principe “beschermen vóórdat het te laat is.” Slachtoffers moeten sneller en empathischer geholpen worden, en de politie gaat nauwer samenwerken met hulpdiensten.
Minister Shalten Hato (Justitie) sprak onlangs in het parlement van Curaçao over het speciale team wordt opgericht dat zich gaat richten op huiselijk geweld, partnergeweld en femicide. Foto Parlement van Curaçao
Daarnaast kondigt Hato aan dat politieagenten extra training krijgen in het omgaan met slachtoffers, dat de samenwerking met scholen en maatschappelijke organisaties wordt versterkt, en dat de registratie van incidenten wordt verbeterd. Uit cijfers van de politie blijkt dat de problematiek groeit. Dit jaar zijn er al 293 meldingen van relationeel geweld geregistreerd, meer dan in 2024 en 2023, toen het respectievelijk om 144 en 172 meldingen ging.
De recente moord in Saliña maakt pijnlijk duidelijk dat het systeem nog altijd niet werkt voor vrouwen die hulp zoeken. “Als je elke keer te horen krijgt dat het jouw schuld is of dat je toch wel teruggaat, dan geef je op,” zegt één van de vrouwen. “Maar soms is dat opgeven dodelijk.”
