Agressieve bijen hebben de afgelopen weken zeker vijftien mensen op Curacao aangevallen, waarvan één man aan meer steken overleed. Althans, dat zijn de gevallen die gemeld zijn, aldus imker Juric Phelipa. Dat is volgens de imker een forse toename vergeleken met de drie per maand die doorgaans werden gemeld. Eén aanval liep de afgelopen weken tragisch af: een man overleed na meer steken.
Juric, die al negen jaar imker is, merkt de verandering dagelijks. “Het gebeurt vaker dat bijen mensen aanvallen,” zegt hij. “Meestal omdat ze worden verstoord, soms per ongeluk, soms doordat mensen een nest proberen te verwijderen of in brand te steken.”
Toenemende druk op leefgebied
Volgens Juric speelt de groei van bebouwing op het eiland een belangrijke rol in de agressie. “Als er natuur verdwijnt, verliezen bijen hun vaste plekken. Ze keren terug naar dezelfde locatie, maar treffen daar ineens mensen of machines. Dan ontstaat er sneller paniek.” Ook hoort hij verhalen over gekruiste bijensoorten, maar hij heeft daar zelf geen direct bewijs van gezien.
Bijennest. Foto’s Archief Juric Phelipa
Rust bewaren en hulp inschakelen
Wie een bijennest tegenkomt, kan volgens Juric het beste meteen een imker of de politie bellen. “Er zijn zeker twintig actieve imkers op het eiland die kunnen helpen. Ga nooit zelf proberen het nest te verwijderen. Vuur of geweld maakt de bijen alleen maar bozer.”
Van angst naar fascinatie
Zijn liefde voor bijen begon onverwacht, vertelt de 47-jarige imker. “Ik had zelf last van bijen in mijn omgeving. Elke keer als ik buitenkwam, moest ik snel mijn auto in vluchten om niet gestoken te worden.” In plaats van ze uit de weg te gaan, besloot hij te ontdekken hoe deze insecten leven en werken.
Via een ervaren imker kreeg hij zijn eerste bijenkast. “De eerste keer was ik vijf uur bezig: ramen schoonmaken, honing scheiden, eieren controleren. Je moet rustig en geduldig werken, want bijen voelen je energie. Doe je agressief, dan krijg je dat meteen terug.”
Perfecte samenwerking
Juric is nog steeds onder de indruk van de manier waarop bijen samenwerken. “Ze werken als één geheel, iedere bij heeft een taak. Honing is maar een deel van hun waarde. Ze maken ook was voor kaarsen, stuifmeel en propolis, een harsachtige stof die bijen maken uit boomhars en die bekendstaat om zijn geneeskrachtige werking. En natuurlijk dragen ze bij aan bestuiving. Zonder bijen zouden veel planten en gewassen verdwijnen.”
Een plek voor de bijen
Het werk van imkers is niet altijd gemakkelijk. “We hebben vaak moeite om een veilige plek te vinden voor de nesten die we ergens hebben moeten weghalen,” vertelt Juric. “Eigenlijk zouden we daar een speciaal terrein voor moeten krijgen, of moeten kijken naar export naar landen waar bijen schaars zijn. Want we hebben ze hard nodig, hier én daarbuiten.”
Imker Juric Pehlipa aan het werk: In actie bij het weghalen van bijennesten, onder meer bij Playa Forti, en tijdens het lesgeven in de klas.
Bovendien krijgen imkers op Curaçao, in tegenstelling tot bijvoorbeeld imkers in Nederland, geen subsidie of andere structurele ondersteuning. “We betalen alles zelf, ook de speciale beschermende pakken en materialen die we moeten importeren uit bijvoorbeeld Nederland of Amerika. Financiële hulp van de overheid zou ons enorm helpen.” Juric verkoopt zijn honing in kleine hoeveelheden, zonder etiket. “Alles gaat naar vaste klanten. Het is pure honing, zonder suikerwater. Daar ben ik trots op.”
Honing van Juric Phelipa.
Zijn liefde voor de bijen is in bijna tien jaar alleen maar gegroeid. “Ze zijn emotionele dieren. Als je ze met respect behandelt, laten ze je zien hoe waardevol ze zijn.”
