Zeven jaar geleden richtten de Arubaanse Ichmarah Kock en de Curaçaose Alexine Gabriela het 6 ISLANDS Zine op. Een zine (spreek uit: zien) dat is bedoeld voor de zes eilanden van het Koninkrijk der Nederlanden. De zine richt zich steeds op het ‘dekolonialiseren’ van bepaalde gebieden, het terughalen en delen van authentieke kennis en verhalen van leden van Caribische gemeenschappen. Er wordt een oproep gedaan en iedereen mag hun bijdrage leveren.
Dit levert een verrassend mozaïek aan stijlen en kleuren op; van tekeningen, poëzie, tot analyses en verhalen. Ook kan men schrijven in elke taal die hoort bij het Caribisch gebied. De eerste zine ging over Taal, gevolgd door zines met de thema’s: Seksualiteit, Dekolonisatie en mythes.
‘Wij voelden grote behoefte aan iets voor ons’
Oprichtster Ichmarah Kock: “Het idee van een zine kwam bij ons op omdat Alexine Gabriela en ik als vrijwilligster werkten bij de Black Archives. Deze zijn erg Surinaams georiënteerd. Wij voelden grote behoefte aan iets voor ons, de gemeenschappen van de zes eilanden, een eigen plek.”
“Vanuit mijn studie Kunst en Architectuurgeschiedenis was ik al bezig met de eilanden en dekolonisatie. Ik experimenteerde toen al met zines over deze onderwerpen ‘just for fun’. Maar Alexine en ik wilden ook rechtstreeks in contact komen met de mensen, door events, filmavonden en zinemaking workshops te organiseren. Al snel kwam toen Danick Trouwloon erbij, zij is ook van Curaçao.”
Wat is een zine?
“Zines werden mogelijk toen er kopieerapparaten op de markt kwamen. Mensen konden hun gedachten of hun boodschap op een A4tje schrijven, dat kopiëren, er een klein boekje van vouwen en dat verspreiden. Het is een goedkope en laagdrempelige manier om zelf uit te geven. Mijn master over Architectuurgeschiedenis ging over de geschiedschrijving van de architectuur van de zes eilanden. Daarin waren kunukuhuizen weinig gedocumenteerd, het waren vooral de grote (land)huizen van de rijken waarover geschreven werd.”
Kock: “Kunukuhuizen, zo ontdekte ik, werden op de wind gebouwd. Zo waren ze altijd fris en koel. Tegenwoordig worden huizen zo gebouwd dat er een airco in kan, waardoor de aarde nog meer opwarmt, met alle gevolgen van dien. Op Aruba werden kunukuhuizen ook niet parallel aan de weg gebouwd (eigenlijk bestonden de huizen er al voordat de wegen kwamen), zodat de wind erbinnen kon komen en de rook uit de keuken naar buiten kon waaien.”
Eigen verhalen en kennis
“Dat is ‘generational knowledge’, kennis die de ene generatie aan de volgende werd doorgegeven. Dat was voor mij een van de redenen om zines te gaan maken, om onze eigen verhalen en kennis te delen over taal, religie, onze manieren van denken en handelen.
Een thema dat ongeacht het onderwerp vaak naar boven komt in de zines, is mentale gezondheid. Hoe komt dat?
“Op Aruba wordt er nooit over mentale gezondheid gesproken, dat is taboe. Maar we merken dat een nieuw leven beginnen in Nederland als student, alles loslaten en opnieuw beginnen en je aanpassen, best wel traumatiserend is. Zines maken kan zaken loswoelen. Zo was er ook een bijeenkomst over rouwen, een kans om samen verhalen te delen. Er kwamen behoorlijk heftige verhalen boven.”
“Sindsdien zeggen we van tevoren altijd dat het maken van een zine, of bespreken van bepaalde onderwerpen, heel veel kan loswoelen. Het is goed als mensen dan hulp bij het verwerken zoeken. Wij zijn zinemakers, geen hulpverleners.” Ichmarah ziet dat er grote samenhang en overlap bestaat tussen onderwerpen als dekolonisatie, ‘mental health’, seksualiteit en ook religie. “Alles hangt met alles samen. Bijvoorbeeld: vrouwen dienen zich maagdelijk op te stellen, vanuit de christelijke religie. En dat komt weer van de kolonialisten.”
‘Attempting to decolonize my pussy’
“Zo is er in de derde editie over Dekoloniale praktijken een bijdrage met de titel: ‘Attempting to decolonize my pussy’. Iedereen kan een bijdrage inzenden. Dat kunnen mensen met een academische of niet-academische achtergrond zijn. Maar we willen geen academisch taalgebruik in de zines. Ook het lezersaantal houden we niet bij.”
Het lezerspubliek komt uit de diaspora in Nederland maar ook uit mensen op de zes eilanden, aldus Kock. “Eigenlijk bestaat het uit iedereen die een relatie voelt met de eilanden. Er zijn mensen vanuit de Indiase gemeenschap in Zuid-Afrika, die zich door het eten verbonden voelen met de eilanden. En Chinezen, want er waren veel Chinese contractarbeiders op de eilanden.” Ichmarah Kock is tijdens dit gesprek aan het inpakken. Zij gaat weer op Aruba wonen.
Wat betekent dat voor de toekomst van de zines?
Ichmarah Kock: “Het eerste jaar hou ik me rustig en ga ik acclimatiseren. Daarna wil ik wel weer events gaan organiseren, gerelateerd aan Aruba. Ik ga werken bij de bibliotheek op Aruba. Dat vind ik fijn. De bibliotheek was vroeger altijd al mijn tweede thuis.”
Meer lezen over 6 ISLANDS Zine kan op www.6islandszine.com. Daar zijn de verschenen nummers ook te bestellen. En op https://archive.org/details/@6islands zijn ze gratis te lezen.
Foto boven (vlnr): Ichmarah Kock, Alexine Gabriela en Danick Trouwloon.
