Ray Tee (52) had zijn leven goed op de rit. Hij was afgestudeerd in cultuureducatie, had een eigen bedrijf en werkte aan projecten met gemeenten en ministeries in Nederland. Maar alles veranderde, toen de overheid hem – zonder dat hij het wist – op een fraudelijst zette. “Ik leefde meer dan één jaar lang zonder inkomen, zonder hulp, zonder te weten waarom alles om mij heen instortte.”
Van succesvolle ondernemer naar schuldsanering
Tee werkte als zelfstandig maker en beleidsadviseur op het gebied van voorlichting en kunsteducatie. Hij verdiende zijn geld vooral met opdrachten voor de overheid. “Maar op een gegeven moment betaalden mijn opdrachtgevers ineens niet meer. Ik had tienduizenden euro’s op straat dat ik niet kon ophalen. Van de ene op de andere
dag werd ik genegeerd of kreeg ik vage excuses. Pas veel later hoorde ik dat ik op een fraudelijst stond.”
Die lijst bleek verband te houden met de Toeslagenaffaire. “Ik ben nooit officieel geïnformeerd. Maar mijn naam stond blijkbaar als ‘risico’ (fraudeur) genoteerd. Dat betekende het einde van mijn opdrachten én mijn inkomen.” Hij probeerde zich staande te houden, maar kwam in de schulden. “Ik heb uit eigen zak de opvang betaald voor mijn kinderen. Toen dat niet meer lukte, moest ik naar de schuldsanering. Alles werd afgepakt. Zelfs verjaardagskaartjes met een beetje geld van oma voor de kinderen werden onderschept.”
Schuld voor iets wat hij nooit ontving
Net als veel andere ouders kreeg Tee te maken met hoge terugvorderingen van de kinderopvangtoeslag. Het bizarre: hij had het geld nooit zelf ontvangen. “Het geld werd rechtstreeks naar de opvang overgemaakt. Toch kreeg ik een absurd hoge schuld. Probeer dat maar eens uit te leggen.” Hij en zijn ex-partner vochten deze zaak aan en zijn ex-partner kreeg uiteindelijk gelijk van de rechter. Maar erkenning als slachtoffer bleef bij hem uit. “Mijn ex partner is erkend, mijn kinderen zijn erkend, maar ik niet. Daardoor heb ik geen compensatie ontvangen, het geld dat ik jaren heb afbetaald in de schuldhulpverlening heb ik nooit meer terug gezien, niks.”
Jarenlang vechten, zonder erkenning
De stress leidde tot gezondheidsproblemen: Tee werd plotseling doof (‘sudden deafness’), kreeg een zware burn-out, en zijn relatie strandde. Hij hield het niet meer uit en keerde terug naar Curaçao, waar hij zijn leven weer probeerde op te bouwen. Inmiddels woont ook zijn ex-vrouw weer op het eiland, samen met hun kinderen. “Het enige wat ik wil, is dat mijn naam gezuiverd wordt. Ik heb niets verkeerds gedaan. En toch leef ik al twintig jaar met de gevolgen van iets waar ik geen schuld aan had.”
Wantrouwen in OTB
Tee heeft weinig vertrouwen in het Ondersteuningsteam Buitenland (OTB), dat namens de Nederlandse overheid Caribische gedupeerden van de Toeslagenaffaire moet bijstaan. OTB valt onder de Dienst Toeslagen van het ministerie van Financiën. “Ik ben nooit officieel geholpen en ken ze alleen indirect via mijn ex, omdat het ook om mijn kinderen gaat. En zelfs dan moest ik steeds inspringen in gesprekken, omdat het uit de hand dreigde te lopen.”
Hij ervaart het systeem dat hem zou moeten helpen als iets dat hem klein houdt. De bureaucratie voelt pijnlijk en vernederend, alsof hij nog steeds geen zeggenschap heeft over zijn eigen leven. “Zestien jaar later bepaalt een ander nog steeds wat ik wel of niet mag kopen. Het voelt alsof je constant gecontroleerd wordt. Alsof je een crimineel bent, in plaats van iemand die onrecht is aangedaan.”
Een voorbeeld dat hem is bijgebleven was toen hij nieuwe schoenen mocht kopen via het OTB voor zijn kind: “We hadden een goede deal — twee merkschoenen voor 75 gulden. Maar dat mocht niet. Van OTB mochten we er maar één kiezen van maximaal 190 gulden. Wat is dat voor logica?”
Geef mij mijn naam terug, niet medelijden
Tee en zijn ex-partner hebben meer rechtszaken gewonnen. “Maar het blijft een pleister op een open wond. Mijn reputatie is kapotgemaakt. Ik wil geen medelijden. Ik wil mijn naam terug.” Hij leeft nog altijd met de gevolgen van het systeem dat hem jarenlang tegenwerkte. “Ik ben moe van het overleven,” zegt hij zacht. “Het enige wat ik wil, is dat mijn naam gezuiverd wordt. Zodat ik eindelijk gewoon kan leven. Vrij, zonder angst, zonder oordeel.”
Reactie Dienst Toeslagen
Caribisch Netwerk vroeg Dienst Toeslagen om een reactie op de situatie van Ray Tee. Een woordvoerder laat weten dat de dienst niet ingaat op individuele gevallen.
De naam ‘Ray Tee’ is gefingeerd. Zijn echte naam is bekend bij de redactie.