Bonaire heeft er een bijzondere ontmoetingsplek bij: de kleurrijke Biblioteka Públiko Boneiru. Vorige maand werd het gloednieuwe gebouw officieel geopend, wat een ‘historisch moment voor het eiland’ werd genoemd. “De nieuwe bibliotheek is niet alleen een ruimte voor boeken, maar een plek om samen te komen, kennis te delen en nieuwe activiteiten te ontdekken,” vertelt afdelingshoofd Jennifer Pocornie-Martis met trots.
Deze moderne maar warme plek is het nieuwe kloppend hart van de gemeenschap. Het is een zelfstandig opererende plek, waar een hecht team zich inzet om de bibliotheek tot een succes te maken. Een belangrijk doel van zowel de architect als afdelingshoofd Pocornie Martis was dat het een ‘safe space’ zou worden.
“Voor veel mensen op Bonaire, kinderen én volwassenen, is hun thuis niet altijd een veilige plek,” vertelt Pocornie-Martis. “Dat is volgens mij één van de mooiste dingen die wij als bibliotheek kunnen teruggeven aan onze gemeenschap.” In de bibliotheek worden allerlei culturele en creatieve bijeenkomsten gehouden, maar het is ook een plek waar mensen even rustig kunnen zitten, lezen, werken of afspreken.
De nieuwe bieb is ook een plek waar mensen rustig kunnen zitten lezen. Foto’s Deborah Bremmer
Ontwerp
De nieuwe bibliotheek is in een rap tempo de grond uit gestampt: binnen de tijd en binnen het budget. Bij het kleurrijke ontwerp heeft architect Aat Vos zich laten inspireren door de natuur en cultuur van Bonaire. Om tot dit ontwerp te komen bracht het team van het Groningse architectenbureau Includi een week door op het eiland. “Dan is het belangrijk om je oren mee te nemen, in plaats van je mond. Om te luisteren naar de mensen daar en te kijken: wat is Bonaire nou?” aldus Vos.
“Door op deze manier te werken voorkom je dat je een te Nederlandse afslag neemt, dat je denkt: wij weten het wel. Wij weten het helemaal niet. We kunnen alleen onze ervaring gebruiken om datgene te maken dat op Bonaire past.” Het eiland is terug te zien in allerlei aspecten van het gebouw: de kleuren, de koraalvormen en de afdakjes om onder te zitten. Centraal staat een grote boom, waaronder mensen samenkomen.
Centraal staat een grote boom, waaronder mensen samenkomen.
Eerste reacties
De eerste reacties na de opening waren hartverwarmend, vertelt Pocornie-Martis. “Ik wil hier wonen,” verzuchtte een kind. “En als dat niet kan, dan wil ik er ten minste elke dag naartoe.” Andere kinderen huilden toen ze weer naar huis moesten. Ook is het al opgevallen dat de bibliotheek korte lijntjes moet houden met het Liseo Boneriano. Het schijnt namelijk dat er zelfs gespijbeld is door leerlingen die liever in de bibliotheek zitten dan op school.
In de eerste twee weken hadden al 3.300 bezoekers de plek ontdekt en zijn er 261 nieuwe leden ingeschreven. Ter vergelijking: in heel 2024 kreeg de bibliotheek er 334 nieuwe leden bij. Dit laat zien hoe groot de behoefte is aan een plek als deze — een inspirerende omgeving die mensen samenbrengt en aanzet tot lezen.
Boeken
De nieuwe bibliotheek moet een plek worden waar inwoners van Bonaire zich verder kunnen ontwikkelen. Er is een breed scala aan boeken: kinderboeken, boeken voor jongeren, romans voor volwassenen en informatieve boeken voor volwassenen. Je vindt er science fiction, geschiedenis, romantiek, detectives, thrillers en psychologische romans, maar ook kookboeken, boeken over opvoeding en onderwijs, kunst en cultuur en een speciale sectie met boeken over de Caribische geschiedenis en cultuur. Bovendien heeft de bibliotheek boeken in vier verschillende talen: Papiaments, Nederlands, Engels en Spaans.
De bibliotheek boeken in vier verschillende talen: Papiaments, Nederlands, Engels en Spaans.
Activiteiten
Daarnaast houdt de bibliotheek activiteiten voor de gemeenschap. In de weken van de opening was er al een kinderboekenfestival, een bijeenkomst over verstandig met geld omgaan, een schrijverscafé, en een ‘Snèk di Idioma’: een informele bijeenkomst waar mensen Papiamentu, Spaans en Nederlands konden oefenen. Ook loopt er momenteel een schrijfwedstrijd. “Soms klagen mensen dat er te weinig boeken in het Papiaments zijn,” vertelt projectleider Jakeema Hernandez. “Nou, dan moeten er meer geschreven worden!”
Tot 11 april ontvangt de bibliotheek ideeën voor een kinderboek met als thema ‘bòshi aventura’, oftewel: ‘vol avontuur’. De drie finalisten kunnen hun idee uitwerken tot een verhaal tijdens een coaching traject onder leiding van bekende schrijvers. Het winnende verhaal wordt in het Papiaments en Nederlands uitgebracht.
De flyer voor de schrijfwedstrijd.
Bibliotheek in ontwikkeling
Pocornie-Martis heeft als wens dat de bibliotheek in ontwikkeling blijft. “Ik hoop dat deze plek de Bonairianen ten eerste rust geeft in alle chaos van de dag en van het leven. Dat het de Bonairianen leert dat ze zich verder kunnen ontwikkelen, dat ze hun grenzen mogen verleggen, dat ze in zichzelf mogen investeren. Ik hoop dat de Bonairianen beseffen dat de bibliotheek van ons allemaal is, dus dat ook zij kunnen participeren en met ideeën kunnen komen.” Ze roept iedereen op deze bibliotheek te koesteren, te benutten en te laten groeien. Ze benadrukt: “Het is nu aan ons allemaal om goed voor deze plek te zorgen.”