Het besluit van de Amerikaanse president Donald Trump om financiering van buitenlandse hulp te schrappen, dwingt hulporganisatie HIAS te stoppen met humanitaire hulp in het Caribisch gebied. Ook de vestiging op Aruba wordt hierdoor zwaar getroffen. Voor HIAS Aruba betekent dit dat ze per direct hun projecten hebben stopgezet en op 30 maart de deuren sluiten. “Eerlijk gezegd is het niet gemakkelijk om een organisatie te sluiten en het werk dat we hebben verrichten te moeten stoppen. Maar we zijn blij dat het werk dat we hebben kunnen doen, niet voor niks is geweest”, zegt een HIAS-medewerker aan de groep aanwezigen.
Na de korte presentatie neemt een groep van migranten de gelegenheid om met borden in het Spaans ‘bedankt’ te zeggen aan HIAS. “Ik wil jullie allemaal bedanken voor je komst vanavond om ons te ondersteunen in deze moeilijke momenten voor het team”, reageert een van de HIAS-medewerkers geëmotioneerd. De humanitaire organisatie hield een informatieavond om vragen vanuit de gemeenschap te beantwoorden en waar mogelijk door te verwijzen naar andere (lokale) organisaties. Voor de groep migranten die aanwezig was, was het vooral een moment om HIAS te bedanken en stil te staan bij hoe zij de afgelopen zes jaar zijn ondersteund.
Hub voor Caribisch gebied
Op Aruba hielp de organisatie namelijk mensen uit andere landen die hulp nodig hadden, maar hielp ook kwetsbare mensen op het eiland zelf. De meeste activiteiten van HIAS in de afgelopen twee jaar vond plaats op Aruba en slechts 4 procent op andere eilanden van het Caribisch gebied. Ook diende Aruba sinds 2021 als een hub om de Caribische operaties uit te breiden.
Voor migranten die zich op het eiland willen integreren betekende dit een kans om verbindingen te maken en zich verder te ontwikkelen binnen de lokale maatschappij. Zo ook voor een van de aanwezigen, die HIAS bedankte voor hun inzet. “Misschien zijn dit wel blije tranen, omdat jullie heel mooi werk hebben verricht. Ik ben van de dansgroep Folklorico Dominicano en heb hiermee aan verschillende evenementen van buurtcentrum Playa Pabao kunnen meedoen. Ik woon al veertig jaar op het eiland en het was heel mooi om alle kinderen tijdens nationale feestdagen te zien en ook alle gemeenschappen bij elkaar”, zegt een van de aanwezigen.
Vluchtelingen
HIAS, die een van de tien bureaus is voor de herbevestiging van vluchtelingen legt uit dat UNHCR het stokje overneemt als aanspreekpunt voor vluchtelingen op het eiland. Medewerkers van de vluchtelingeorganisatie mochten aan Caribisch Netwerk geen officiële verklaring geven over hoe de situatie hun werklast gaat beïnvloeden. In dezelfde week liet de organisatie, die vorig jaar meer dan veertig procent van haar (bijna 5 miljard dollar tellende) budget ontving van de VS, in een verklaring aan The Associated Press weten dat de stop in Amerikaanse financiering wel degelijk gevolgen heeft voor haar operaties. De eerste besparingsmaatregelen zullen bestaan uit het schrappen van 300 miljoen dollar aan geplande activiteiten. De vraag van Caribisch Netwerk hoe de overdracht van HIAS de werkdruk zal beïnvloeden werd niet beantwoord.
Voor bescherming worden migranten en vluchtelingen nu verwezen naar onder meer het Rode Kruis, het Pan American Development Foundation (PADF). Ook kunnen ze terecht bij de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR), die samen de situatie rond de Venezolaanse vluchtelingen en migranten coördineren. Daarnaast kunnen ze zich ook richten tot lokale organisaties als het gaat om onder meer fysieke veiligheid en psychologische hulp.
Ondanks de emoties steekt de HIAS-medewerker de aanwezigen een hart onder de riem toe. “Ik wil jullie allemaal bedanken voor je komst vanavond om ons te ondersteunen in deze moeilijke momenten voor het team”, zegt een van de HIAS-medewerkers geëmotioneerd. “Jullie zijn veerkrachtig en ik weet dat jullie verder zullen komen en als ik jullie morgen op straat tegenkom dat ik dan te horen krijg wat voor moois de mandala-groep heeft gemaakt en hoe elke deelnemer verder is gegroeid.
Misschien ziet het er nu slecht uit maar ik geloof echt dat het beter wordt”, zegt ze aan de groep aanwezigen. Tegen Caribisch Netwerk konden de medewerkers van HIAS echter geen officiële reactie geven over de sluiting van de organisatie en wat voor impact het heeft op lopende projecten en hoe dat de migranten en vluchtelingen raakt.
Deze week heeft ook Tweede Kamerlid Raoul White (GroenLinks-PvdA) vragen gesteld aan Marjolein Faber, minister van Asiel en Migratie en ook aan staatssecretaris Zsolt Szabó van Koninkrijksrelaties en Digitalisering over de gevolgen van de stopzetting van Amerikaanse financiering en de impact hiervan voor de eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Ook vraagt hij welke rol Nederland kan spelen in het opvangen van de weggevallen hulp.
Migrant is ook een burger
Een van de aanwezige personen probeert de rest van de groep aan te moedigen om op zoek te gaan en in contact te blijven met humanitaire organisaties. “Toen ik het nieuws van de VS hoorde, dacht ik aan al de mensen die hiermee zijn geholpen en dat zijn er veel. Nu moeten we allemaal daadkrachtig blijven en een vergelijkbare organisatie zoeken waar we ook advies en hulp kunnen krijgen. We emigreren allemaal met een bepaald gevoel dat we ons best willen doen om te overleven en vooruit te gaan”, zegt ze. “Ook Trump willen we bedanken want een migrant is ook een burger en door de mogelijkheden die we hebben gehad konden we groeien, van minder konden we meer worden”, besluit een ander.
