Afgelopen tijd kreeg Bonaire opeens te maken met een drastische toename van wapengeweld. Waar kleine diefstallen al langer geregeld in het nieuws waren, lijken de delicten nu steeds ernstiger te worden. In de maand november vonden in één weekend drie incidenten met wapengebruik plaats. Er was zelfs voor het eerst een schietpartij met fatale afloop. Inwoners maken zich zorgen en speculeren over de oorzaken van deze verontrustende ontwikkeling.
Bonaire staat bekend als een rustig en veilig eiland. Je hoeft er je auto niet op slot te doen en je kunt er prima je spullen even onbeheerd op het strand achterlaten. Ten minste, zo was het altijd. De laatste tijd komen er steeds meer berichten over diefstal op Bonaire, met name op drukke stranden. Ook komen gewelddadige vormen van diefstal de laatste tijd steeds vaker voor en er lijkt een trend te zijn van een toename van wapengeweld op Bonaire.
Toename wapengeweld
Op 10 november was het groot nieuws: voor het eerst vond een dodelijke schietpartij plaats op Bonaire. De 21-jarige Ismar de Palm werd met meerdere schoten om het leven gebracht. De dader, eveneens een jonge twintiger, meldde zich kort hierna bij de politie. Nog diezelfde maand vonden er in één weekend drie incidenten met wapengeweld plaats. Op 22 november richtten twee mannen in het zwart met bedekte gezichten een vuurwapen op een jongere om er met zijn scooter vandoor te gaan.
Later die dag werden er schoten gelost in de buurt van Tronco Snack. De dader bedreigde een man door een vuurwapen op hem te richten en vervolgens een aantal kogels de lucht in te schieten. Hierbij vielen geen gewonden maar veel mensen zagen het gebeuren, aangezien het incident op klaarlichte dag plaatsvond. In eerste instantie ging de schutter ervandoor, maar de volgende dag meldde hij zichzelf bij de politie. Het gaat om een 19-jarige man.
In datzelfde weekend, op de avond van zondag 24 november, vond er een gewapende overval plaats op de Chinese supermarkt Jia Xing (zie foto). Weer waren de daders twee in zwart geklede mannen met hun gezichten bedekt. Ze bedreigden het personeel van de supermarkt en gingen er met een hoop contant geld vandoor. Het zou gaan om twee lange mannen met lang haar, die waarschijnlijk te voet uit de mondi tegenover de zaak verschenen.
Zorgen bevolking
Er wordt volop gereageerd onder deze nieuwsberichten op sociale media, die worden gebruikt als een plek om zorgen te uiten. “Waar gaat het heen met mijn geliefde Bonaire? Dit is echt niet normaal”, reageert iemand. “Wat gebeurt er met de jeugd op Bonaire?” vraagt een ander zich af, omdat er vaak jonge mensen bij betrokken zijn. “Hoe halen ze het in hun hoofd?” Deze reeks incidenten zorgt duidelijk voor verontwaardiging en verdriet onder bewoners van Bonaire. Verschillende Facebook-gebruikers reageren dat er drastisch iets moet veranderen bij het Korps Politie Caribisch Nederland. Anderen reageren dat “dit soort volk,” crimineel volk dus, “niet thuishoort op hun eiland.”
Groei Bonaire
Deze laatste opmerking lijkt te verwijzen naar een veelgehoorde verklaring voor het probleem:mensen van buiten denken een graantje mee te kunnen pikken van de relatief goede economische situatie op Bonaire. Veel Bonairianen hebben het idee dat de toenemende criminaliteit op het eiland samenhangt met de enorme immigratiecijfers, en dan met name de immigratie van mensen uit de regio. In de regio staat Bonaire bekend als een eiland met een relatief goede economie. “Mensen van eilanden waar het economisch slechter gaat komen hier profiteren,” vermoedt een inwoonster van Bonaire.
Hoewel het over het algemeen niet zo is dat immigranten meer crimineel gedrag vertonen dan de autochtone bevolking, is het natuurlijk niet onwaarschijnlijk dat met meer mensen op het eiland, er ook meer problemen komen. Het is in ieder geval zo dat immigratie –en dan met name van welvarende immigranten– bijdraagt aan stijgende prijzen op de woningmarkt, zowel van huur- als van koopwoningen. Of het bij de criminele incidenten voornamelijk om mensen van buiten –immigranten dan wel tijdelijke bezoekers– gaat is niet bekend.
Geldzorgen
Wel is bekend dat veel inwoners van Bonaire kampen met geldzorgen. Dit berichtte de Monitor Brede Welvaart Caribisch Nederland 2024 van het Centraal Bureau Statistiek (CBS). Het CBS toonde aan dat de tevredenheid over de financiële situatie van inwoners lager is dan in Europees Nederland. In 2021 gaf twintig procent van de inwoners van Bonaire aan moeilijk rond te komen. Het doorsnee inkomen in Caribisch Nederland lag in 2022 tussen de zestig en zeventig procent van dat van Europees Nederland, en dat terwijl het leven hier een stuk duurder is en alleen maar duurder wordt. Ruim een derde van de circa dertigduizend inwoners van de BES-eilanden leeft onder de armoedegrens, bleek vorig jaar uit onderzoek van de Commissie sociaal minimum Caribisch Nederland. Bovendien heerst er een enorme inkomensongelijkheid.
Tijdens de kerstperiode investeert de Bonairiaan graag in kleding, eten en decoratie. Foto’s Deborah Bremmer
Dure kerstperiode
Hier komt nog eens bij dat er met de kerstperiode een dure tijd voor de deur staat. Inwoners van Bonaire hebben dan ook het vermoeden dat dit meespeelt in de toename van criminaliteit. “Het is hier traditie om flink uit te pakken met de feestdagen: mensen kopen nieuwe kleren, er wordt uitgebreid gegeten, huizen worden versierd,” licht een inwoner van het eiland toe. “Er is een bepaalde druk om hieraan mee te doen, maar de stijgende prijzen maken dit steeds moeilijker.”
Hopelijk dragen de feestdagen bij aan een gevoel van saamhorigheid op het eiland.
Anderzijds brengt de kerstperiode gelukkig ook licht. Hopelijk dragen de feestdagen, naast de financiële lasten, ook bij aan een gevoel van saamhorigheid en steun binnen de gemeenschap. Sociale cohesie, of de mate waarin leden van een gemeenschap met elkaar verbonden zijn en zich verantwoordelijk voelen voor elkaar, speelt in het algemeen een belangrijke rol in het bevorderen van veiligheid. Desalniettemin, is het belangrijk om de geldzorgen en het daarmee samenhangende geweld op Bonaire serieus te nemen.
