Bewoners van sociale huurwoningen op Curaçao worden al jarenlang geconfronteerd met achterstallig onderhoud en gebrekkige transparantie vanuit de instanties die deze woningen beheren. Fundashon Kas Popular (FKP) en Fundashon Fiansa Popular, belast met het beheer van duizenden sociale huurwoningen, laten volgens bewoners fundamenteel steken vallen. Stichting Fundashon E Hende, onder leiding van Ardieth Merien-Martha, zet zich in om deze misstanden aan te kaarten en juridische stappen tegen de overheid te overwegen.
“De overheid moet verantwoordelijkheid nemen voor de rechten van de bewoners,” stelt Merien-Martha. Het Gerecht in Hoger Beroep heeft bepaald dat de overheid aansprakelijk is voor de nalatigheid van FKP en Fiansa Popular, maar actie blijft uit.
Een slapende overheid en onzichtbare rechten
Merien-Martha legt uit dat de overheid sinds de oprichting van FKP en Fiansa Popular een slapende houding heeft aangenomen. Het oorspronkelijke plan was dat de overheid, door middel van het woningbedrijf, zelf volkswoningen zou beheren. Deze taak werd echter overgedragen aan FKP, maar zonder voldoende controle en transparantie.
Het Gerecht in Hoger Beroep stelde vast dat de documenten die de overheid aan FKP overhandigde niet toereikend waren, waardoor alleen de overheid verantwoordelijk is voor de misstanden die FKP uitvoert. Merien-Martha benadrukt dat de overheid geen actie heeft ondernomen om deze fundamentele misstanden aan de gemeenschap bekend te maken en te corrigeren, waardoor FKP illegaal opereert.
Verder legt Merien-Martha uit dat veel bewoners niet weten dat ze na twee jaar huur wettelijk gezien het recht hebben om hun woning als aspirant-koper te verwerven. “Er is een wet die zegt dat huurders na twee jaar de mogelijkheid moeten krijgen om hun woning te kopen, maar deze wet is nauwelijks onder de aandacht gebracht. Daardoor kunnen veel bewoners hun rechten niet uitoefenen,” stelt ze.
Geen transparantie en ontbrekende jaarrekeningen
Volgens Fundashon E Hende is er weinig tot geen transparantie over de financiën en de verkochte woningen. Merien-Martha wijst erop dat de Algemene Rekenkamer al in 2014 concludeerde dat FKP’s financiële administratie tekortschiet. “De overheid maakt jaarlijks miljoenen over aan FKP, maar er is geen duidelijkheid over waar dit geld naartoe gaat.”
Ardieth Merien-Martha. Foto: Archief Merien-Martha
Tot op heden kunnen noch de overheid, noch FKP verantwoorden waarvoor het geld wordt overgedragen en ontvangen. Ze vertelt ook dat bewoners voor metingen en voorbereidingen van de verkoop van hun woning 850 gulden betaalden, zonder dat velen ooit antwoord kregen.
De rol van de politiek en juridische stappen
Stichting Fundashon E Hende heeft herhaaldelijk geprobeerd om in gesprek te gaan met politici en overheidsinstanties om de situatie te verbeteren, maar er is weinig vooruitgang geboekt. Merien-Martha vertelt hoe zij en andere betrokkenen werden uitgenodigd voor overleg met het ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning en een bemiddelaar.
Toen er tijdens dit overleg zaken aan het licht kwamen die mogelijk schadelijk waren voor de betrokken instanties, werd het overleg abrupt afgebroken. “Het is een schandaal dat de overheid dit soort onrechtvaardigheden toestaat en geen verantwoordelijkheid neemt.”
Fundashon E Hende overweegt nu juridische stappen tegen de overheid en mogelijke aangiftes. “We willen dat deze praktijken worden doorgelicht en dat fouten worden hersteld. Overheidsgeld verdwijnt zonder enige verantwoording, en dat kunnen we niet langer accepteren. Het doet denken aan de toeslagenaffaire in Nederland. De overheid moet verantwoordelijkheid nemen en de rechten van de bewoners respecteren.”
Dreiging van uitzetting en financiële onzekerheid
Veel bewoners voelen zich onder druk gezet om overeenkomsten te tekenen waarin hen ten onrechte schulden worden opgelegd. “Het gaat om eenvoudige mensen die een dak boven hun hoofd nodig hebben en vaak geen andere keuze zien dan akkoord te gaan met hoge huurkosten en schulden die ze eigenlijk niet hebben,” zegt Merien-Martha. “Er is sprake van intimidatie door de instanties. Bewoners krijgen te horen dat ze hun woning kunnen verliezen als ze niet betalen.”
Fundashon E Hende blijft zich inzetten voor de belangen van deze bewoners en roept de overheid op om deze misstanden grondig te onderzoeken en haar verantwoordelijkheid te nemen. “We gaan door tot er recht is gedaan aan deze mensen. De overdracht van alle volkswoningen is onvermijdelijk!” besluit Merien-Martha.
