De gouverneur van Sint Maarten, Ajamu Baly, heeft demissionair premier Luc Mercelina benoemd tot formateur. Mercelina vervulde die taak eerder dit jaar na de verkiezingen van 11 januari. De regering die hij toen formeerde, zat nog geen twintig dagen. Op basis van de uitslag van de verkiezingen van 19 augustus gaat Mercelina nu weer aan de slag om een regering te formeren.
Na de tweede parlementsverkiezingen van dit jaar hebben op donderdag 22 augustus vier politieke partijen (URSM, PFP, DP en SAM) een intentieverklaring getekend voor de vorming van een nieuwe regering. De huidige coalitie bestaat uit URSM, DP, PFP en NOW.
Uitgaande van de intentieverklaring die is getekend zal NOW (Nation Opportunity Wealth) van Christopher Emmanuel worden vervangen door de vlak voor de verkiezingen opgerichte partij SAM (Soualiga Action Movement) van Franklin Meyers.
De partijen van de nieuwe coalitie hebben bij elkaar negen zetels, van de vijftien zetels die het parlement telt. De vier partijen waren drie dagen na de verkiezingsuitslag al een verdeling van de ministerposten overeen gekomen. Ook gaven ze aan snel te willen werken aan een hervorming van het verkiezingensstelsel en willen ze het vaak langdurige screeningsproces voor ministers inkorten.
Formatieproces
Voordat het zo ver is moet volgens gouverneur Baly eerst het officiële formatieproces worden doorlopen. Met de verkiezingen van 19 augustus zijn zeven partijen in het parlement gekozen. Op basis van de intentieverklaring vraagt hij Mercelina een nieuwe regering te vormen ‘gebaseerd op de politieke manifesten’.
Baly heeft al consultaties gehouden met alle partijen. Op basis daarvan zijn er inhoudelijke punten naar voren gebracht. Deze punten geven tegelijkertijd de grootste uitdagingen aan voor het land. Baly noemt de volgende punten:
-De omstandigheden rond N.V. GEBE en in het bijzonder de realisatie van een betrouwbare elektriciteits- en watervoorziening en, in het verlengde daarvan, de opwekking van duurzame elektriciteit in Sint Maarten;
-De verbetering van het financieel beheer van Sint Maarten en de tijdige realisatie van de jaarlijkse begroting van het land, evenals een herziening van de belastingstructuur;
-Verbetering van de kwaliteit van het onderwijs;
-Armoedebestrijding en verbetering van de koopkracht van de bevolking;
-Verbetering van de staat van het milieu in Sint Maarten en het nemen van de noodzakelijke stappen voor klimaatadaptatie;
-Een hervorming van het kiesstelsel met het doel de stabiliteit van het politieke proces te versterken;
-De invoering van een algemene ziektekostenverzekering;
-Investeringen in de economie, infrastructuur en in de relatie met Nederland;
-Wetgeving betreffende de screening van (kandidaat)ministers, in overeenstemming met het recente advies van de Raad van Advies en de Integriteitskamer;
-De implementatieagenda van de Landspakketten en de relatie met de Wereldbank en de NRPB.
Gedetailleerd
De lijst van inhoudelijke punten is ongebruikelijk lang en gedetailleerd. Tegelijkertijd geeft het aan waar er, volgens de politieke partijen, op het eiland veranderingen moeten worden doorgevoerd.
Of de nieuwe regering daadwerkelijk op alle problemen een antwoord heeft, is de vraag. Het geeft wel aan dat de gouverneur meer wil van de nieuwe coalitie dan enkel een intentie om samen te werken. Mercelina moet in de komende twee maanden een akkoord sluiten dat ingaat op actuele problemen.
Mercelina moet daarbij de gouverneur wekelijks op de hoogte houden over het formatieproces. Baly heeft hem verzocht uiterlijk op 15 november 2024 het eindverslag van het formatieproces te overhandigen.
