De zelfvoorzienende boerderij van Manuel Costa: ‘We zijn met één koe begonnen’

Foto: Berber van Beek

In een serie interviews zet Caribisch Netwerk de spotlight op mensen die op Curaçao strijden voor een bijzondere zaak. Ze willen iets bereiken en laten zich door niets en niemand van de wijs brengen. Wat drijft deze mensen? Deel 2: Manuel Costa en zijn
zelfvoorzienende boerderij met melkkoeien.

Na een tumultueus leven, heeft Manuel Costa (58) de rust gevonden op zijn gemengde boerenbedrijf. Samen met zijn vrouw Adriana. Hier is alles in balans. Wat de boerderij voortbrengt, wordt weer gebruikt. De cirkel is rond. De voormalig nachtclubeigenaar is helemaal terug bij zijn roots.

Manuel Costa zit nog op de lagere school als hij zijn eerste plantenbakken van cement verkoopt. ’s Ochtends vroeg, direct na school, en ’s avonds laat haalt hij de geharde potten uit de mallen en vult die opnieuw. Zo klein als hij is, weet hij precies wat hij wil: een eigen huis.

Want de jonge Manuel heeft gezien hoe een vriend van zijn vader steeds moet verkassen. “Dat leek me niks. Ik wilde een dak boven mijn hoofd. Ik was pas zeventien toen ik, hier op het terrein van mijn ouders, het grootste deel van mijn huis heb gebouwd.”

Vrijbuiter
Op deze plek, hier in Bonam, beginnen zijn Portugese ouders in de jaren zeventig hun plantage. Vader Costa is vooruitgegaan vanuit Madeira en loopt eerst nog met een ijscokarretje van Ritz door de straten van Punda. Manuel is net zes jaar oud als hij, samen met zijn moeder, broer en zus, van de boot stapt.

Dit is geen jongen voor een uitgestippelde carrière. Manuel kiest zijn eigen weg. Na de lagere school gaat hij direct aan het werk. Hij is vijfentwintig en wil de wereld ontdekken.

Hij pendelt een tijdje tussen Colombia, waar hij een meisje heeft leren kennen, en Spanje, waar hij een nachtclub runt. Dit zijn de wilde jaren. Ze eindigen uiteindelijk toch weer op Curaçao, in dit huis.

La Silva Negra
Het blijft een hectisch leven. Manuel opent La Silva Negra, een snèk die mensen jaren na de sluiting in 2002 nog kennen. Hij heeft gokkasten. In zijn eigen snèk, maar ook op andere plekken op het eiland.

Achteraf is het een ‘best gevaarlijke’ en onstuimige periode. “Ik heb van alles meegemaakt. Schietpartijen en boze, dronken mensen onder invloed van drugs. Toen ik de laatste machine van straat haalde, voelde dat als een enorme opluchting. Alsof ik weer vrijuit kon ademen.”

Hij weet alles van gokkasten. Of het nou iets met de elektronica is of met de programmatuur, Manuel lost het op. Dus weet een vriend hem wel te vinden als er een ‘slot attendant’ nodig is bij bordeel Campo Alegre.

Zelfvoorzienende boerderij
De gokmachines verdwijnen uit Campo en Manuel stort zich op de plantage bij zijn huis. Hij pakt het groots aan. “Ik had een groot perceel met zoete aardappelen, sla, selderij, uien, koriander, zelfs waterkers.”

En dan, in 2015, ontmoet hij Adriana in Colombia, de dochter van een commerciële melkveehouder met wel 2.000 koeien. Manuel is direct enthousiast. Hij ziet een toekomst voor een boerderij met melkkoeien op Curaçao, maar dan klein en in combinatie met de teelt van groente en fruit. Want dan kan de boerderij helemaal zelfvoorzienend draaien.

“We zijn met één koe begonnen. Nu hebben we twintig koeien en stieren. We hebben alles zelf gedaan. De stallen gebouwd, het gras gezaaid, en de fruitbomen gepland. Net als mijn ouders toen, gebruiken we wat de boerderij voortbrengt. De mest van de dieren
gaat naar het veld met olifantsgras en dat gras is weer voor de koe. Zo hebben we minder afval én minder kosten.”

Winkel op de boerderij
De gepasteuriseerde melk van Rancho Agropecuario Patricia gaat naar de grotere supermarkten op het eiland. Is de melkproductie voldoende, dan maken Adriana en Manuel ook yoghurt en boter of kaas. Dat loopt goed. Maar Manuel heeft een plan.

Hij wil op de boerderij een winkel openen. “We zijn nu veel tijd en geld kwijt om de producten naar de supermarkten te brengen. Die tijd kunnen we dan helemaal aan de boerderij en de winkel besteden. Dat is mooi voor de consument. Die ziet hoe wij hier werken en krijgt verse, lokale melkproducten tegen een super lage prijs.”

Hier op de boerderij is hij op zijn plek. Manuel heeft nergens spijt van. “Ik heb zo veel geleerd. Waar je me ook zet, werk ik. Als iets kapot is, repareer ik het. Maar hier leef ik relaxed. Natuurlijk zijn er momenten van stress, maar als je het goed organiseert, heb je gewoon een rustig leven. En ik geef nooit op hoor, nooit!”

Campagne over lokale boeren
Rancho Agropecuario Patricia van Manuel en Adriana Costa is een van de twaalf boerenbedrijven die meedoen aan de campagne van The Hidden Green Movement op sociale media. Initiatiefneemsters Berber van Beek en Reina Keijzers proberen de Curaçaose consument bewust te maken van wat er lokaal geproduceerd wordt aan voedsel. Het motto van de beweging is: ‘Kumpra Lokal’, koop lokaal. Ga naar www.thehiddengreenmovement.com voor meer informatie over Rancho Agropecuario Patricia en de andere boerenbedrijven.