Na jaren wachten: Bonaire, Saba en Statia krijgen juridisch loket

Foto: John Samson

Alle inwoners van Bonaire, Saba en Statia krijgen in 2024 recht op gratis juridische hulp of advies. Op elk eiland komt een juridisch loket, maakt demissionair minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) bekend.

Kom je in de problemen met een winkel, jouw zorgverzekering of met de belastingdienst? En wil je weten wat jouw rechten eigenlijk zijn? In Europees-Nederland kun je met een laag inkomen naar een juridisch loket, rechtswinkel of sociaal advocaat. Maar in de Caribische gemeenten kunnen inwoners nog nergens makkelijk geholpen worden, behalve bij een betaalde jurist.

Daarom komt volgens demissionair minister Weerwind ‘in de loop van 2024’ op elk eiland een juridisch loket waar mensen binnen kunnen stappen. Inwoners kunnen dan in hun eigen taal – Papiamentu, Engels, Nederlands en Spaans – terecht voor gratis hulp bij juridische vragen.

‘Inwoners onvoldoende bewust van hun rechten’
Bonaire, Saba en Statia zijn in 2010 bijzondere gemeenten van Nederland geworden. Sinds die tijd wordt er door instanties op de eilanden en in Europees-Nederland voor gewaarschuwd dat Den Haag actie moet ondernemen, omdat inwoners niet goed weten wat hun rechten zijn. Ze kunnen ook moeilijk antwoord krijgen op hun juridisch vragen. Ook online is weinig te vinden.

In 2016 hebben de Nationale Ombudsman en het College voor de Rechten van de Mens samen een brandbrief gestuurd naar de Tweede Kamer.

Hulp, ongeacht hoeveel je verdient
Een opvallend verschil met Europees-Nederland, is dat er (voorlopig) géén inkomenseis gaat gelden voor het juridisch loket op de eilanden.

In Europees-Nederland mag je maximaal 28.600 euro (alleenstaand) of 40.400 euro (gehuwd of samenwonend) verdienen om hulp te krijgen bij het juridisch loket. Voor informatie of advies op Bonaire, Saba en Statia maakt het straks dus niet uit hoeveel je verdient.

Het is volgens demissionair minister Weerwind de bedoeling dat het juridisch loket voor mensen ‘zo laagdrempelig mogelijk’ wordt en bij zoveel mogelijk mensen bekend. “Daarom leek het niet gepast om in dit eerste stadium inkomensdrempels op te werpen”, zegt een woordvoerder.

Als dat nodig is, worden mensen doorverwezen naar een juridische specialist, advocaat of hulpinstantie. Omdat de eilanden kleine gemeenschappen zijn, wordt naar verwachting vooral ingezet op bemiddeling (mediation) om juridische problemen van inwoners op te lossen.

Wat doet een juridisch loket?

Het juridisch loket geeft antwoord op juridische vragen en helpt inwoners met problemen op het gebied van: wonen en buren, werk en inkomen (ontslag), familie en relatie, politie en justitie, aankopen en garantie, en Schulden en Incasso.

Vermogensrecht, onroerend goed en zakelijke kwesties worden niet in behandeling genomen. Bedrijven kunnen dus niet voor hulp terecht.