Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen haalt opnieuw hard uit naar de Nederlandse politiek. De grote problemen rondom armoede en ongelijkwaardigheid op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius worden ‘te langzaam’ aangepakt. Mensen merken ‘nog weinig effect’, ziet hij.

Vorig jaar kwam Van Zutphen al met het rapport ‘De burger kan niet wachten’, maar de situatie is volgens hem er niet beter op geworden in Nederland. “Nog steeds wachten veel te veel burgers al veel en veel te lang op de overheid”, zegt hij in een toespraak tegen Kamerleden.

Bijvoorbeeld in Groningen, waar veel mensen aardbevingsschade aan hun huis hebben dankzij de gaswinning. Maar ook op Bonaire, Saba en Statia wachten zo’n 30.000 mensen mensen ‘al dertien jaar lang’ op politiek Den Haag.

Het gaat in de Caribische gemeenten om de basisdingen, ziet hij. “Zij maken terecht aanspraak op bestaanszekerheid, op gelijke behandeling en op gelijke berechtiging.”

‘Asociaal minimum’
Alleen voor deze drie bijzondere gemeenten van Nederland bestaat het zogeheten sociaal minimum niet; dat is het minimumbedrag waar je als mens op kunt rekenen om van te kunnen leven. Uitkeringen en pensioenen zijn op Bonaire, Saba en Statia veel te laag. “Ze hebben geen recht op een asociaal minimum; ze hebben recht op een echt sociaal minimum. Dat moet er komen. Dat had er al dertien jaar lang moeten zijn.”

“Hoewel de kwestie weliswaar hoger op de politieke agenda staat van het kabinet, hebben de eilandbewoners nog weinig tot geen concrete verbetering in hun situatie ervaren.” Hij pleit in zijn jaarverslag voor dat inwoners van de Caribische gemeenten een inkomen kunnen rekenen ‘gebaseerd op reële kosten van levensonderhoud’ en een inkomen ‘waarvan deze burgers kunnen rondkomen’.

Maatregelen hebben ‘nog te weinig effect’
In 2021 zei hij in de Tweede Kamer dat politici moeten ‘ophouden met deze flauwekul’. “Er wordt zoveel onzin erbij gehaald om maar niet te hoeven doen wat wel moet gebeuren. Dat als het sociaal minimum omhoog gaat, de prijzen omhoog gaan. Het eerste wat je moet doen is je hart volgen. Weg met al die drogredenen die er zijn!”

In zijn nieuwste rapport erkent hij dat er stappen zijn gezet vanuit Den Haag om de situatie in de Caribische gemeenten te verbeteren: het minimumloon en de kinderbijslag zijn verhoogd en er zijn maatregelen genomen om de dagelijkse kosten voor mensen te verlagen. In de praktijk ziet hij tegelijkertijd ‘dat de stappen te langzaam gaan en nog te weinig effect hebben’.

Eerder deze maand was er op Bonaire een grote demonstratie tegen armoede en ongelijkheid. Daarbij werd door verschillende mensen verwezen naar de uitspraken van de Ombudsman en de situatie op het eiland.

Caribische studenten
Van Zutphen heeft de afgelopen jaren verschillende onderzoeken gedaan. Ook onder Caribische studenten ziet hij dat ze nog steeds problemen hebben met bijvoorbeeld het regelen van een BSN-nummer of een zorgverzekering. “Ondanks de aangekondigde verbeteringen, constateerde de ombudsman dat er voor de Caribische studenten afgelopen jaar helaas nog te weinig is bereikt”, schrijft Van Zutphen.

‘Politiek moet zelf vertrouwen geven’
De Nationale Ombudsman houdt elk jaar een toespraak in de Tweede Kamer als hij het jaarverslag aanbiedt. Hij wil dat de politiek sneller gaat handelen om mensen uit de problemen te helpen. “Als u weer vertrouwd wil worden, moet u vertrouwen geven”, zegt Van Zutphen tegen Kamerleden.

De Wekelijkse Update

Blijf voortaan op de hoogte over de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen op de Wekelijkse Update via deze link.