Foto: Black Archives

Liefdevol, beeldschoon en zorgzaam waren enkele woorden die documentairemaakster Clarice Gargard te horen kreeg na de screening van haar tv-documentaire ‘Ga terug en haal het’.

Het is een documentaire-film over herinneringen. Herinneringen aan al het racisme en onrecht dat zwarte mensen moesten verdragen in Nederland. Maar ook herinneringen aan kracht, strijdbaarheid en liefde op zowel Curaçao als in Suriname.

We zien, door de ogen van een buurvrouw, hoe de politie een zwarte jongen in de houdgreep vastpakt. Als ze er iets van zegt, wordt ze zelf in de boeien geslagen en afgevoerd.

We zien kleine kindertjes in Suriname een liedje zingen waarin ze meester Jantje smeken hen niet te branden, en zingen dat hij gisteren weer iemand vermoordde.

Acties, diversiteit, maar ook zorgzaamheid
We kijken naar Jeanne Henriquez die bij Kas di Palu di Maishi op Curaçao voordoet hoe de mais vroeger zingend gestampt werd en hoe men heupzwaaiend liep om een zware last op het hoofd recht te houden.

We zien studenten protesteren bij de Maagdenhuisbezetting aan de Universiteit van Amsterdam. De half Senegalese Tarim vertelt hoe hij van actievoerder overging naar lid van het diversiteitsbureau van de universiteit. En dat die functie zoveel frustratie opleverde dat hij en anderen er een burn-out van kregen.

De ene gebeurtenis na de andere komt langs: de Black Lives Matter-protesten, de acties tegen zwarte Piet, maar ook de tedere zorgzaamheid tijdens een Surinaamse wintiprei (dansritueel). En de sage van de Curaçaose totslaafgemaakten die staand op een stapel stenen meenden terug te kunnen vliegen naar Afrika, zolang ze maar geen zout hadden gegeten.

Hoe verbind je alles aan elkaar?
En nog meer frustraties. Een jonge kunstenares zegt: “Black Lives Matter was maar een trend.” Zij heeft er een succesvolle kledinglijn over ontworpen.

Documentairemaakster Gargard vertelt na afloop over haar twijfels voor en tijdens het maakproces: “Moet ik dit doen? Moet IK dit doen”. Maar het gevoel geroepen te zijn overheerste. “Hoe kan ik deze film maken zonder de trauma’s en het geweld te verheerlijken? Hoe verbind je alles aan elkaar?”

Volgens haar gaat de film over heling, ontvangst en de vraag om elkaar meer liefde te tonen.

Uitzending gemist?

‘Ga terug en haal het’ (VPRO) is maandag 28 uitgezonden op NPO 2. Terugkijken kan via NPO Start.