Wat heeft verzetsleider Tula nou echt gezegd tijdens de grootste slavernij-opstand op Curaçao? Het enige stuk waarin de stem van Tula zelf is opgetekend, is alleen dit weekend te zien in het Nationaal Archief in Den Haag.
Het document is zo kwetsbaar, dat het bij wijze van uitzondering op zaterdag 15 en zondag 16 oktober 2022 wordt getoond bij de tentoonstelling ‘Kòrsou Curaçao – Stemmen van toen, mensen van nu’. Het relaas is uitzonderlijk (er is geen enkel ander document waarin Tula direct wordt geciteerd) en daarom ook van groot historisch belang.
Normaal ligt het relaas van Tula in het depot van het Nationaal Archief in Den Haag bewaard, in het donker en waar de temperatuur en luchtvochtigheid geregeld is. Hoe koeler en droger de documenten worden bewaard, hoe langer het kan meegaan.
‘Elke kleine trilling kan het document beschadigen’
Gastconservator Dyonna Benett houdt haar handen op de rug als de doos met het boekwerk voorzichtig op tafel wordt gelegd en uitgepakt wordt. Benett durft er eerst niet dichter bij te staan. “Nee, nee. Want bij elke kleine trilling kan het document beschadigd worden.”
Het document dateert uit 1795, geschreven op Curaçao. Het was het jaar van de grootste opstand tijdens de slavernij-periode, van alle zes Nederlands-Caribische eilanden.
Het relaas van Tula. Foto: Nationaal Archief Den Haag
Pater Jacobus Schinck tekent een gesprek op dat hij tijdens de opstand had met Tula. De verzetsleider legt uit waarom hij – samen met honderden medestanders – in opstand kwam en wat hij wilde bereiken.
“Alles staat er precies in beschreven: de politieverhoren, hoe Tula reageerde, zijn veroordeling, hoe hij stand hield, zijn dood”, vertelt Benett. “Een rechtszaak, tot in de details.”
Bij wijze van uitzondering wordt het document dus aan het publiek getoond. Iedereen zou het moeten zien, vindt Benett.“Want dit is het tastbaar bewijs van het proces van Tula.”
Na het weekend gaat het weer terug het depot in. “Zodat het langer goed blijft voor de volgende generatie.”
