Arubaanse jongeren schieten meer, vader van vermoorde Sayuri voert tevergeefs actie

5 augustus 2022 | Melissa Stamper

Het aantal schietpartijen op Aruba is in vijf jaar gestegen; de daders blijken uit politiecijfers vooral jonge jongens tussen 15 en 22 jaar oud. Ook de slachtoffers zijn jongeren. Zoals de 19-jarige Sayuri Petronia: op 4 juni 2021 schoten twee minderjarigen haar door het hoofd dood.

“Vanaf die dag in juni is mijn leven veranderd, sindsdien strijd ik elke dag. Vandaag is het mijn kind geweest, morgen kan het andermans kind zijn”, zegt vader Mike Petronia. Met stickeracties, stille tochten en brieven aan de politiek en gouverneur strijdt hij al een jaar tegen de stijgende criminaliteit onder jongeren op Aruba. “Maar tot nu toe is er niks veranderd.”

Gevaarlijke wending
Vorig jaar waren er acht moorden waarvan zes met vuurwapens. Dat zijn drie meer dan het gemiddelde van wat de politie de afgelopen jaren registreerde. In 2020 werd er zelfs geen enkele moord gepleegd. Dit jaar zijn er al 18 schietgevallen, ‘een gevaarlijke wending’ zegt de politie.

Ook het Openbaar Ministerie maakt zich zorgen om ‘bende gerelateerde criminaliteit waarbij jongeren zijn betrokken die in het bezit zijn van vuurwapens’. Samen met de politie gaan ze nu meer controleren en fouilleren op illegaal vuurwapenbezit.

Minister: voorzichtig met cijfers
De Arubaanse minister van justitie Rocco Tjon vindt dat er voorzichtig met deze criminaliteitscijfers omgesprongen moet worden. Er is een golf van zware misdrijven zoals het aantal moorden in de periode van voor de pandemie en 2021, beaamt hij.

“Dat was dan ook reden om te gaan investeren in hulppreventie, en natuurlijk is elk geval een geval te veel. Maar als je naar de cijfers van de afgelopen jaren kijkt, blijven die wel constant. Er is geen sprake van een piek.”

Maar het Recherche Samenwerkingsteam (RST) – waarin lokale en Nederlandse rechercheurs samen optrekken – schept voor de komende jaren een ander beeld. “Respondenten in Aruba zijn bezorgd over een verharding van de criminaliteit en het toenemende geweld onder jongeren. Ook zijn er zorgen over de hoeveelheid vuurwapens die in omloop zijn”, aldus het RST in zijn criminaliteitsbeeldanalyse 2022-2023.

Illegale wapens uit Venezuela
Uit de gegevens van de kustwacht blijkt dat niet alleen mensen maar ook wapens en munitie uit Venezuela dat op 30 kilometer afstand ligt naar Aruba worden gesmokkeld. In 2018 onderschepte de kustwacht zelfs vier handgranaten. Het is daarom dat in de afspraken die Aruba maakte met Nederland over de coronasteun, hiervan ook veel geld gaat naar de grensbewaking.

Want dat is volgens minister Tjon ‘de eerste lijn van defensie’, zorgen dat er minder vuurwapens op het eiland komen.

“De tweede lijn van defensie is het hebben van preventieve programma’s voor de jeugd en daarom is ook het concept Veilige Bario’s in het leven geroepen”, vertelt minister Tjon verder. Het gaat om allerlei projecten die kwetsbare jongeren in deze achterstandswijken op het rechte pad moeten houden.

Vader teleurgesteld
Maar Petronia ziet na een jaar nauwelijks verandering op straat. “Ik ben teleurgesteld, de politiek ziet de ernst van de situatie niet in. Mensen willen er niet over praten.” Hij wacht nog steeds op de inzamelingsactie voor illegale vuurwapens die het OM in mei beloofde. Het parlement trok aan de bel in maart, stelde vragen, maar zegt Petronia: “Vrijwel elk weekend zijn er schietincidenten geweest.”

Sinds de dood van zijn dochter voert Mike Petronia actie – eigen foto

Petronia stuurde ook de Nederlandse premier Mark Rutte een brief want hij vindt dat het vuurwapengeweld onder jongeren het hele Koninkrijk aangaat. “Als je kijkt naar de stijging van de criminaliteitscijfers, ook op Curaçao en Sint-Maarten zijn ze hoog en ook in Nederland, dan is het toch een probleem op Koninkrijksniveau?” Maar Rutte liet hem weten dat Aruba het zelf moet oplossen.

“Ik laat me in ieder geval niet ontmoedigen en zal blijven strijden voor gerechtigheid voor mijn dochter.”