KRALENDIJK – Het Nederlandse kabinet komt met maatregelen voor de woningmarkt op Bonaire. Steeds meer huizen worden opgekocht door nieuwkomers, met name Europese-Nederlanders, met veel meer eigen vermogen of een bovenmodaal inkomen. 

Veel Bonairianen zijn bang dat ze daardoor op hun eigen eiland niet meer aan een huis kunnen komen. “Ongelofelijk te begrijpen”, vindt minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening). “Dat je geen mogelijkheid hebt op een huis als je die grote zak geld niet hebt, is geen fictieve situatie, maar de pijnlijke waarheid van dit moment.”

De woningmarkt staat onder druk: de prijzen voor huur- en koopwoningen zijn fors gestegen. Volgens De Jonge is het hard nodig maatregelen te nemen om de woningmarkt te beschermen.

Enkele maatregelen op een rij
Extra geld: voor de korte termijn investeert het kabinet 9 miljoen dollar extra om sneller nieuwe woningen te bouwen voor sociale huur.
Woonvisie: het kabinet gaat samen met de gemeente Bonaire kijken hoe groot de vraag is naar woningen en wat voor soort. Zo kan er een plan worden gemaakt voor de komende jaren.
Woningbouwcorporaties helpen: ze kunnen moeilijk aan financiering komen voor het bouwen van huizen. Het kabinet wil ze hiermee gaan helpen.
De hypotheekgarantie: er wordt gekeken of het bedrag voor een hypotheekgarantie via de overheid omhoog kan.
Erfpachtsysteem: er zal meer grond moeten vrijkomen om te bouwen voor sociale huurwoningen en de middeninkomens. De manier waarop dit geregeld is, moet worden verbeterd.

Minister De Jonge benadrukt dat hij samen met de lokale bestuurders de maatregelen wil gaan nemen. Ook staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) gaat hierbij helpen.

Op Bonaire heeft De Jonge gesprekken gevoerd over de woningmarkt met onder andere bewoners, de woningcorporatie, de huurcommissie en de bank.

“We moeten mensen helpen en ook een beetje beschermen tegen het grote geld van buitenaf. Ik denk echt dat dat nodig is’’, aldus De Jonge. “Er is werk te verzetten om te zorgen dat gewone mensen profiteren van het feit dat Bonaire zo in trek is bij investeerders.”


‘Wat zegt u tegen de Bonairiaan die bang is om op zijn eigen eiland geen woning meer heeft?’, vraagt Correspondent Marit Severijnse aan minister De Jonge.

‘Probleem niet vandaag op morgen opgelost’
Huisvesting op Bonaire is een nijpend probleem is geworden en het kabinet komt daarom met maatregelen. “Het gaat niet van vandaag op morgen worden opgelost, maar het is wel mijn allerbelangrijkste inzet voor de komende periode; betaalbaar bouwen voor de gewone Bonairiaan.’’

De Jonge ziet dat het gemeentebestuur zelf ook verschillende maatregelen kan nemen om de woningmarkt te regulieren, maar dat niet doet. Bijvoorbeeld door met strengere regels te komen voor het verhuren van huizen aan toeristen en ‘heldere afspraken’ over het aantal sociale huurwoningen.

“Je bent en je kúnt gewoon de baas zijn op je eigen eiland, maar dan moet je het wel doen.”

Kabinet wil versneld bouwen van sociale huurwoningen
“Er is momenteel onvoldoende sociale huur’’, ziet De Jonge. “Daarom gaan we 9 miljoen dollar investeren om het bouwen te versnellen.’’

Alleen het bouwen van meer sociale huurwoningen is volgens de minister niet genoeg. Er moet een groot en helder plan komen voor de komende jaren.

Woonvisie
“We moeten met een woonvisie komen waarin we uitwerken hoeveel woningen er eigenlijk nodig zijn. De komende tijd wordt daar een beleidsagenda voor gemaakt. We hebben echt heel erg veel te doen.”

Woningbouwcorporatie heeft te weinig geld
Nog een probleem dat volgens de minister moet worden aangepakt, is de financiering van woningbouwcorporaties. “Is de woningbouwcorporatie op Bonaire eigenlijk wel voldoende in staat om geld op te halen bij de bank om daar mee te kunnen bouwen? Het antwoord is nee. Dus dat moet worden opgelost.”

De 9 miljoen die extra ter beschikking is gesteld, moet de corporatie daarbij helpen. “Zodat ze snel kunnen gaan bouwen. Daardoor zijn de sociale huurwoningen twee jaar eerder klaar, is de afspraak die we hebben gemaakt.’’

Daarnaast moeten er volgens de minister gekeken worden hoe ze aan goedkopere leningen kunnen komen. “Bijvoorbeeld door een samenwerking aan te gaan met een corporatie uit Nederland. Dat zou kunnen. Dat gaan we allemaal uitzoeken.”

Moet hypotheekgarantie omhoog?
Met de ‘Hypotheekgarantie Bonaire’ probeert de overheid sinds 2021 te zorgen dat inwoners makkelijker een hypotheek kunnen krijgen. Mensen kunnen maximaal 225.000 dollar lenen. Door de krapte op de woningmarkt, is de kans klein geworden dat je met dat bedrag nog een huis kunt kopen.

Het kabinet gaat opnieuw kijken naar het maximale bedrag voor deze hypotheekgarantie. “Ik heb met de bouw gesproken. Dit is een van de dingen waar ik wel graag opnieuw naar wil kijken: wat moet eigenlijk de limiet zijn?”, aldus minister De Jonge.

Gebrek aan betaalbare woningen
Toch denkt de minister dat de koopsom niet de kern is van het probleem. “Ook als je de limiet verhoogt, is het zo dat mensen wel de lening op moeten kunnen brengen.”

“Dus het blijft feit dat er meer betáálbaar gebouwd moet worden. Of dat er grond ter beschikking moet komen om meer te gaan bouwen. Dat is echt de kern van het probleem”, zegt De Jonge. “Dus dat betekent dat we bijvoorbeeld ook naar een erfpachtsysteem moeten kijken.”

‘Niet de vloer laten aan de projectontwikkelaar’
Belangrijk is volgens de minister ook dat er samen met de gemeente opnieuw wordt gekeken naar alle regels.

“Zodat je helder hebt wat je ergens gebouwd wilt hebben en niet de vloer laten aan de projectontwikkelaar die daar maximaal aan wil verdienen. Daar ga ik graag samen met het eilandsbestuur mee aan de slag.”

Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap en politiek Den Haag. Abonneer je net als andere lezers ook op de nieuwsbrief van Caribisch Netwerk.